La studento skuiĝis, kvazaŭ vekiĝinte el terura inkubo. Li ja ne dormis. Li aŭdis, eĉ vidis ĉion, kion majstro Baltazar diris, kaj sentis la premon de lia mano kaj tamen… Per rigardo li serĉis la magnetan okulparon. Ĝi palpebrumis lace maljune, la manpremo malfortiĝis.
— Ĉu mi daŭrigu plu aŭ mi parolu pri la estonteco?
— Ne, ne parolu pri tio! — Li respondis mallaŭte kaj lia voĉo vibris.
— Memkompreneble, jen la superstiĉa timo. En via kvara jaro ĝi radikiĝis en via animo. Malfeliĉa knabo! Kion mi scias pri la estonteco? Eĉ lion mi legus el viaj pensoj kaj formus el viaj revoj, sopiroj kaj spicus la tuton per kelkaj konsiloj. Laŭ miaj sentoj, respektive laŭ viaj sentoj mi avertus vin pri danĝeraj maliculoj kaj petus dudek filerojn pli, ĉar la parolo pri la estonteco kostas pluan dudekfileran moneron. Do, ni konsentis. Vi ne bezonas koni la estontecon.
— Ne,… sed tamen mi donos al vi tiujn dudek filerojn.
— Danke mi akceptas.
La studento elpoŝigis sian monujon kaj ties modestan enhavon ŝutis sur la tablon. Eĉ du arĝentaj pengoj troviĝis inter la nikelaj moneroj. Li lasis ĉion tie, leviĝis, sed ne tre volonte ekiris. Li estus preferinta paroladi kun tiu ĉi mistika mizerulo, kiu por dudek fileroj vendas sian sciencon. Kiel stranga mildvoĉa komedianto! Post la unua paŝo li returnis sin.
— Ĉiam vi havas nur tiom malmulte da vizitantoj, ĉu ne?
— Dum ordinaraj tagoj malmulte. Estas tago, kiam neniu vizitas min. Sed dum dimanĉoj kaj festotagoj mi havas laboron. Venas al mi simplaj homoj. Ili volas vidi komedion kaj bone distri sin.
Kontraŭvole pensis la studento, ke ankaŭ li venis por tio, sed li ne estis gaje distrita. Kie forestis la komedio? Ili ja interparoladis. Eĉ la kutima arlekenado ne akompanis ĉi tiujn parolojn.
— Ĉu ankaŭ tiujn vi amuzas tiel kiel min?
— Ne. Por tiuj mi aŭguras per kartoj, starigas antaŭ ilin kabalistajn bildojn kaj tenas en ilia rigardo kristalglobon. Mi sugestas sonĝojn al ili kaj diras tion, kion ili pleje deziras. Ĉefe, ke la publiko estu kontentigita.
— Ankaŭ mi venis por amuziĝi. La arlekeno ekstere promesis komedion. Kial vi ne komediadis ankaŭ por mi?
Post momenta paŭzo majstro Baltazar profunde klinis sin.
— Estu laŭ via deziro. Vi ja sufiĉe malavare honorariis tiun duonhoron, kiun vi pasigis kun mi.
En lia voĉo estis ia plendtona vibro. La studento eksentis tion. La komedianto estas laca. Certe li estas maljuna. Kompato kaptis lian koron kaj li koleris pri si, ke li aludis pri la amuzado. Li provis korekti la sentaktecon.
— Ne! Vere mi ne deziras tion. Vi estas ja sufiĉe laca.
— Dankon. Hodiaŭ mi ne tre volonte kriadus. Morgaŭ komenciĝos la granda distrikta foiro dutaga kaj… Vi ja komprenas, ĉu ne?
— Komprenite. Nu, postmorgaŭ mi venos kun la tuta klaso. La knaboj estos dankema publiko.
— Dankon pro via subteno. Postmorgaŭ mia arlekeno havos pli bonan humoron kaj ŝercos. La junaj sinjoretoj bone amuziĝos.
La studento ekiris al la elireja aperturo. Sur la pajlosako ekmoviĝis la bruna homforma ĉifonmaso. Du larĝe malfermitaj okuloj gapis al la foriranto. La studento returnis sin. La okuloj timigite kaŝis sin inter la ĉifonojn.
— Majstro Baltazar, se mi ne ofendas vin per mia propono — sendu la arlekenon hodiaŭ en la flavan domon ĉe la rivereto. Avinjo Turtel volonte sendos vespermanĝon por vi.
Majstro Baltazar ne respondis tuj, kvazaŭ li pripensus la bonkoran proponon.
— La viziton de la junaj sinjoretoj mi dankas jam antaŭe.
La studento komprenis la diplomatian rifuzon. Iom li sentis sin ofendita. Sed kion fari? Majstro Baltazar estas ekstravaganca homo. Li etendis do la manon por adiaŭi.
— Ĝis la postmorgaŭa revido!
La kurteno de la aperturo falis. La arlekeno ekkriis kvazaŭ el dormo skuite.
— Ni havu la honoron kiel eble plej baldaŭ, sinjora moŝto!
La studento kun rapidaj paŝoj trairis la foirplacon. Li estis jam paŝanta tra mallarĝa strateto sur la vojo al la abia arbaro, kiam majstro Baltazar eksidis al sia tablo por kalkuli la tie lasitan sumon.
— Du pengoj 73 fileroj kaj 20 fileroj estas du pengoj 93 fileroj kaj antaŭtagmeze kvinoble dudek estas unu pengo, fruposttagmeze dufoje…
Sonora flata voĉo rompis la unutonan murmuron.
— Aveto, kiu estis li?
Majstro Baltazar ĉesigis la kalkuladon, rigardis al la knabino aperanta el la bruna ĉifonmaso.
— Mi ne scias, Eva. Neniam li pensis pri sia nomo… Tri pengoj 93 fileroj kaj dufoje 50 estas kvar pengoj 93. Sep horoskopoj, tio estas…
— Kaj ankaŭ postmorgaŭ li venos, ĉu ne?
— Jes, li promesis… tio estas sepoble dekses, do…
— Kial vi ne lasas iri Fridolinon?
— Ĉar ni ne estas almozuloj, sed malriĉaj komediantoj… La hodiaŭa enspezo estas do 5 pengoj 95 fileroj.
Majstro Baltazar ekstaris, prenis feran skatolon el sub la pajlosako, metis la monon en ĝin, poste elkriis al la arlekeno:
— Fridolin, hodiaŭ ni jam atendas neniun. Fridolin rapidis faligi la grandan tolon de la enirejo. Majstro Baltazar fortiris de sia kapo la nigran ŝtofmaskon. Liaj neĝblankaj haroj ekbrilis en la lumo de la malgaje palpebrumanta meĉo.
— Kaj diru, aveto, li estas gimnaziano, ĉu ne?
— Jes, li estas gimnaziano… jam granda gimnaziano… Fridolin, alportu akvon en la lavujon! Ankaŭ vi, Eva, pretigu vin. Dum la tuta tago vi sidadis en la varma tendo.
La knabino leviĝis, ordigis siajn harojn, vestojn kaj pensadis ĉiam pri la lastaj frazoj de la studento. La granda flava domo… ĉe la abia arbaro… Ŝi promenis ja kelkfoje tie, sed neniam ŝi rimarkis tiun grandan flavan domon.
Fridolin alportis la akvon. La knabino denove scivoladis.
— Aveto, diru, ĉu tia gimnaziano estas ia grava afero?… Ĉu li estas ia tre fiera io?
— Jes, tia granda gimnaziano estas ankoraŭ tre fiera io… Huh, kiel freŝa estas la akvo!.. Nur tia gimnaziano estas tre fiera io, Eva, ĉar kiam li fariĝos memstara viro, tiam li povos fariĝi nenia pli… Eh. kiel freŝe! Nu kaj kie la sapo?
— Kaj diru, aveto, li volis koni la estontecon, ĉu ne?
— Ne, li scivolis pri la pasinteco… Ho, ne bone! Rigardi reen al la pasinteco ne estas bone. Kiu nutras sin el ĝi, tiu jam estas mortinta.
— Kaj… kaj, aveto, ĉu tiu ĉi gimnaziano… ĉu ankaŭ li estas jam mortinta?
En la voĉo de la knabino plore vibris io tima, io ĉagrena. Majstro Baltazar ne rimarkis tion. Liajn okulojn pinĉis la sapŝaŭmo. Indiferente li respondis.
— Ankoraŭ li ne mortis… Eble li nun naskiĝas. Malfeliĉa knabo, mi kompatas lin pro lia pasinteco kaj pro lia koro, ĉar nedisputeble li havas koron… koron li havas.