Выбрать главу

- А ў парк? Мы з паркам не развіталіся! - зацягнулі хлопцы.

- А што? Можна было б за адным заходам... Калі яшчэ выберамся сюды! - згадзіўся ўжо тата.

- Не-не-не! Я ледзь жывая! Ногі парэзала... - запратэставала мама.

- Мамачка, ты пасядзіш на лаўцы! - угаворваў яе Толя.

- Мы цябе ні ў «халі-галі», ні ў цэнтрыфугу не будзем засоўваць! - дабаўляў Коля.

Але мама была няўмольная.

Павярнулі дамоў. Мама вісла на татавым плячы, Толя і Коля хныкалі і ледзьве валачылі ногі. У тралейбус і з тралейбуса тата іх зносіў і выносіў амаль на руках. А як толькі зайшлі ў свой пад'езд, мама паскідала туфлі і сунула іх у сумку. Узбіралася, чапляючыся за парэнчы, падцягваючы сябе. А Коля апошні пралёт лесвіцы адольваў рачком, па-сабачы. Мабыць, для смеху...

І толькі ўскарабкаліся на сваю пляцоўку, як убачылі: каля дзвярэй на вялізным чамадане сядзіць нейкая пажылая цётка ці бабуля, гаротна падперла шчаку далонню. Перад ёю на другім чамадане, крыху меншым, сядзіць Танька. Размахвае рукамі, штосьці расказвае - забаўляе бабулю.

- З'явіліся, бадзягі... - уздыхнула незнаёмая, убачыўшы іх.

- Ой, мамачка!.. - працягнула да яе рукі Толева і Колева мама.

Бабуля прыблудзілася...

- А я вас цэленькі дзень чакаю! - пацалавала бабуля маму. - Усе глядзелкі праглядзела, усе чаканкі прачакала... - пацалавала тату.

- А чаму ж вы тэлеграмы не далі? Мы б падскочылі ў аэрапорт, на машыне прывезлі б, - гаварыў тата з папрокам і адмыкаў дзверы.

- Сюрпрыз! Вы ж не чакалі мяне так хутка... Думала, сюрпрыз зраблю. - Бабуля нагнулася да Колі, расцалавала ў абедзве шчакі, потым перацмокала шчокі Толі. - Вялікія ўжо хлопцы, вялікія! Малайцы!

- Ажно мы табе сюрпрыз зрабілі, - сказала мама.

- Толя, а бабуля спачатку ў другі корпус прыблудзілася, таксама ў пяцідзесятую кватэру, - сказала Танька і спалохана паглядзела на бабулю - мо не трэба было выдаваць такі сакрэт! - І там вашу бабулю за сваю прынялі!

- Ага! І там двое хлопчыкаў роўненькіх. Пытаю: «Чакаеце бабулю?» - «Чакаем!» - «А як вас завуць?» - «Віця і Жэня». - «Ой, то я, мабыць, не ваша...» - «Наша, наша!» - крычаць. А прозвішча я забыла папытаць... Пааддавала падарункі... А бацькоў іх няма, на базар паехалі. Ну - вярнуліся тыя бацькі, бачу - не тое. То ўжо і нядобра было назад падарункі забіраць.

- Толя і Коля - вялікія хлопцы, яны і без падарункаў абыдуцца. Праўда ж? - Тата паглядзеў на сыноў.

Але яны нічога не сказалі, адвярнуліся.

- Часцей трэба прыязджаць. А то гадоў мо пяць не былі. - Мама кінула ў куток калідора туфлі.

- Па годзіку Толю і Колю споўнілася, тады была, - прыпомніла бабуля. - А я вам куплю гасцінцы, куплю!

- Я вашу бабулю да нас у госці запрашала. А яна не захацела! - з крыўдай у голасе сказала Танька.

- Мяне і ў той, пяцідзесятай, пакідалі пачакаць. Але нашто ж мне валачыцца па чужых кватэрах? - Бабуля распранулася, павесіла плашч і крутнула галавою, паправіла далоняй валасы. І ўсе ўбачылі, што бабуля яшчэ маладжавая, чырванашчокая і нават стройная.

- Ох, пайду перадыхну, бо з ног падаю. - Мама павярнула ў пакой, а не на кухню.

- Ідзіце, ідзіце, пагаварыце там... Я сам збяру на стол! - сказаў тата.

А дзеці хутчэй пабеглі ў спальню паглядзець рыбак.

- У лебядзіным возеры - во такі-і-ія рыбы! Во такенны акварыум на іх трэба! - Коля спачатку развёў рукі ў бакі, як заядлы рыбак, а потым узмахнуў над галавою, нібы хацеў ахапіць увесь пакой.

- Як кракадзілы! Лебедзі баяцца плаваць, каб іх не праглынулі, - сказаў Толя.

- Ой, ім жа страшна спаць на вадзе! - схапілася за шчокі Танька.

- Не бойся, яны ў домік залазяць спаць, - сказаў Коля.

- Не домік - цэлая кватэра: два пакоі, душ з ваннаю, - дабавіў Толя.

Танька засмяялася, зразумела: разыгрываюць!

Тым часам у пакоі мама скардзілася бабулі на хлопцаў. Гэта ж такія шкоднікі, такія шкоднікі! На дзень нараджэння такі пагром учынілі...

- Без догляду, што ж ты хочаш, - сказала бабуля. - Ну - у мяне дысцыпліна будзе жалезная. - І яна расказала, чаму ўдалося так хутка прыехаць: - Якраз на пенсію выйшла летам... На курорт з'ездзіла - і няма больш чаго рабіць. Кідаюся адна ў кватэры, як звер у клетцы. Хацела зноў ісці прасіцца на работу...

А ў спальні Танька голасна чытала Толю і Колю «лекцыю».

- У майго таты ёсць «Жыццё жывёл». Во-о такая кніга! - развяла ў бакі рукі. - І малюнкі ўсякія каляровыя. І мой тата сказаў, што жывёл нельга лавіць і ў хаце трымаць ці ў звярынцах, заапарках. Гэта для іх няволя, а ў няволі яны не такія, як на волі. Зусім-зусім не такія! Звяроў, птушак і рыб трэба ў прыродзе наглядаць. А ў няволі яны не жывуць, а мучацца і паволі паміраюць.