- Хвылыначку, - яму захацелася крышачку пагуляць з гэтым карантышом у справядлівасць ды законнасць. - Давай свэтку.
Быццам спалоханы жаваранак у полі, выпырхнуў на сярэдзіну пакоя стары чалавек.- Кажы, дзядуля, куды ішоў, што бачыў, каго бачыў.
- Людзі мілыя, нічога не ведаю, нічога не бачыў. Што бачыў - усё запамятаваў.
- Зараз ты у мяне ўсё ўспомніш, пень стары.
Хлопец у скураной куртцы з жалезнымі клёпкамі адцягнуў палец на левай руцэ ды ўдарыў ім па лысай галаве пенсіянера. Той ціха войкнуў і прысеў.
- Цяпер помню. Усё помню. Патэлефанавала мне адна кабета. Прапанавала пайсці пагуляць. Я сказаў жонцы, што мне неабходна ўзяць адну кнігу ў суседа, ды праз двор сігануў на праспект.
- Няма часу слухаць твае байкі, стары кабель. Давай коратка, пра сутнасць.
- Ды я і кажу: у падземным пераходзе абганяе мяне аднаногі чалавек і нясе вялізны чамадан. Прыспешвае.
- Кажаш, бязногі. Якой нагі ў яго не было?
- Так-так. Зараз... Ён выскачыў з падземнага пераходу. Я стаяў праваруч. Так. Скакаў на левай назе.
- Што ж усё-такі было ў яго руках?
- Чамадан такі... чорны. Цёмна было... Магчыма, і чорны. Відаць, цяжкі. Ля ГУМа ён узяў яго ў правую руку...
- I ўпаў. Ён павінен быў упасці, бо ў яго не было правай нагі.
- Не. Пачакайце-пачакайце. Ён ужо скакаў на правай назе. Так, клянуся той жанчынай, што тэлефанавала мне, на правай назе.
- Так, на левай ці на правай?
- Выходзіць, спачатку на левай, потым на правай.
- Ха! - умяшаўся ў размову адзін з ахоўнікаў. - Скажы яшчэ, што бег на дзвюх.
- Вы правільна кажаце. Ад "Патсдама" пабег на дзвюх.
- Людзі, - зразумеў, што ягоны зман адкрыўся, залямантаваў укрыжаваны, - што вы ад мяне хочаце? У мяне з дзяцінства здаровыя ногі.
- Былі, - скураная ў клёпках куртка зрабіла крок наперад. - Шэф! Якую яму нагу адламаць? Кажы...
Шэф пачухаў патыліцу. Нага грошы не заменіць, але усё ж...
- Усё роўна, якую.
- Тады давай дзве.
- Давай, - абыякава адказаў спахмурнелы Садык Мамедаў.
Нечаканасць кіруе светам. Яна губіць людзей, яна і ратуе іх. Пануе ўсюды і заўжды: ад кахання да смерці. I хоць кажуць, што ўдача ці бяда валяцца быццам снег на галаву - усё не так. Наша родная міліцыя валодае сітуацыяй у любым выпадку.
- Нікому не рухацца. Рукі за галаву. Тварам да сцяны, - зычны сяржанцкі голас умомант спыніў прыватнае следства.
Аператыўна-следчая група Садыка Мамедава настолькі разгубілася, што без лішніх пярэчанняў выканала загад. Сам шэф вышэй за іншых падняў рукі. Сяржант лоўка праскочыў сярод людзей ды перарэзаў вяроўкі на руках Мармулка. Яго вызвалілі толькі таму, што сілы былі няроўныя і нашым мужным міліцыянерам патрэбна была дапамога. Радавы з пісталетам у руцэ стаяў на ўваходзе ў памяшканне.
- Вяжы іх, - загадаў сяржант Пятру і падаў кавалкі вяроўкі, якою хвіліну назад былі звязаны ягоныя рукі.
Міліцыянер адразу рабіў вобыск затрыманых, Мармулак услед штосілы вязаў ім рукі, нават, каб лепш уціснуць, упіраўся нагою прама ў жывот ці плечы. Людзі войкалі, енчылі, прасілі літасці, але ён іх не слухаў, а тым, хто пагражаў, ціснуў яшчэ мацней.
Сяржант працаваў старанна, і вынікі яго працы былі відавочныя. Пасярод пакоя хутка вырасла горка з пісталетаў, нажоў, кастэтаў, гранат. Дапаўняў гэты багаты арсенал аутамат "Узі".
Міліцыянская радыёстанцыя не працавала. Таму давялося весці затрыманых у бліжэйшае аддзяленне пехам. Яны напачатку ўзбунтаваліся, запатрабавалі выклікаць ім таксі, але пасля сціплай просьбы радавога адразу пагадзіліся, што лепш прайсціся. Наперадзе ішоў Садык Мамедаў, за ім - яго дзесяць ахоўнікаў. Пенсіянер і Мармулак неслі зброю. Міліцыянеры ў той момант падбіралі сабе ўзбраенне.
- Коля! Глядзі, якая цацка.
- Клас! Вазьмі сабе. А я вазьму дзве гранаты.
- I я хачу гранату.
- Не плач. Тут іх многа. На ўсё аддзяленне наша хопіць.
- Дурань ты, ці што, дзяліцца такім дабром? Слухай, Коля, у мяне прапанова. Давай здамо нажы, кастэты ды адзін пісталет, а астатняе занясем на "Дынама". Усё роўна нам за гэтыя цацкі, акрамя лычкаў, болей нічога не дадуць. А так хоць нейкая капейка з’явіцца ў хаце.
- Яшчэ якая! Канечне, згодзен.
- А ну, стары, - хутка звярнуўся да пенсіянера адзін з міліцыянераў. - Хутка кажы, дзе жывеш?
Чалавек назваў свой адрас.
- Цягні дабро гэтае дамоў. Потым прыйдзем ды забяром.
- Я не адолею усяго, - узмаліуся дзед.
- Жыць захочаш - адолееш, - спакойна адказаў яму сяржант,
І надалей стаў гаварыць з таварышам па працы:
- А ты казаў яшчэ: не хадзі туды да ветру, сорамна гадзіць у прыстойным месцы. Вось табе прыстойнае месца. Маліна. А гэтую банду мы ўзялі голымі рукамі. Вось паглядзі. Няма ў маім пісталеце патронаў. Памятаеш, начальнік нам сказаў так: "Зброю і боепрыпасы здабывайце самі. Што здабудзеце, тое ваша". Мы, як казаў Фелікс Эдмундавіч, дзейнічалі голымі рукамі.