- А дзе вы жывеце?
- Нідзе, - шчыра адказаў Матыль.
- Як нідзе? - здзіўлена перапытаў загадчык аддзела народнай адукацыі. - Дзе вы прапісаны?
- Раней быў прапісаны ў інтэрнаце, - патлумачыў Пецька, - а зараз нідзе.
- Сур’ёзна? - радасна ўздыхнуў Іван Сымонавіч.
Лідзія Пятроўна моўчкі загарнула журнал.
- Кажу праўду, - каб быць як мага больш чыстасардэчным, паклаў руку на грудзі Мармулак.
- Тады выбачайце. Калі будзеце мець мінскую прапіску, тады прыходзьце да нас, і мы вас працаўладкуем.
Загадчык РАНА няспешна павярнуўся і спакойна пашыбаваў у свой кабінет. Лідзія Пятроўна хуценька вярнула журнал на месца і перавяла позірк на сцяну, дзе на павуцінні матляліся высушаныя мухі.
...Кабінеты міністэрства народнай адукацыі былі больш прасторныя, і іх было вельмі шмат. За адзін дзень абысці ўсе было проста немагчыма, нават калі чалавек быў тут і не адзін раз. Чалавеку, які выпадкова трапіў сюды з вуліцы, можна было заблудзіцца. Сумяціцу ўносілі яшчэ самі супрацоўнікі міністэрства. Яны не ведалі, куды неабходна звярнуцца маладому спецыялісту, каб атрымаць працу. Усе як адзін уголас цвердзілі, што з працаўладкаваннем ў яго не можа існаваць ніякіх праблем, але... Але як гэта здзейсніць практычна, ніхто канкрэтна не мог сказаць, і таму пасылалі хлопца з кабінета ў кабінет. Давялося Пятру Матылю пабываць нават у пакоі сантэхнікаў. Гэта было напрыканцы трэцяга дня яго вандроўкі па міністэрскіх кабінетах. У пакоі стаяў густы дымагарэлачны пах. Чатыры прадстаўнікі слаўнага працоўнага класа "забівалі казла". Пётр Іванавіч звярнуўся да бліжэйшага мужчыны з сінім носам і чырвонымі вачыма.
- Скажыце, калі ласка...
- Скажу.
- Можна...
- Нельга. Замежных унітазаў няма.
- Ды не, Дуст. Не тое шэпчаш, - умяшаўся ў гутарку сусед, што сядзеў злева. - Ён да Бугра папасць хоча, наконт працы.
- Сёння - не! - аўтарытэтна зазначыў сіні нос. - Ён з Манькай з методкабінета заняткі практычныя праводзіць у сябе на лецішчы. Няхай заўтра прыходзіць раніцай.
Сантэхнік, што сядзеў леваруч, падрабязна патлумачыў Мармулку сэнс сказанага сваім начальнікам:
- Раненька бярэш паўхір адзін-нуль і канаеш сюды. Усё будзе як у лепшых хатах Парыжа і Лондана. Кумекаеш?
На наступны дзень Пётр Іванавіч прыйшоў у вышэйзгаданую ўстанову роўна ў прызначаны тэрмін. Яго ўжо чакалі. Хлопцу здалося, што перад ім іншыя людзі, 6о насы іх мелі звычайны колер. Ен палічыў, што памыліўся, і павярнуў быў назад, але давялося вярнуцца, 6о усе сантэхнікі ў адзін голас зараўлі:
- Давай хутчэй!
Адразу пасля першай шклянкі іх насы і твары набылі ўчарашні колер. Сантэхнік з чырвонымі вачыма ад другога падыходу адмовіўся, сваю шклянку паставіў у водаправоднае калена і звярнуўся да Матыля:
- Хадзем. Да самога Бугра. Што вы ўсе яго баіцеся? Мужык як мужык. Можа, крыху горшы, чым я.
У прыёмнай тоўпіліся нейкія людзі. Сантэхнік нахабна-шчыра кінуў сакратару-машыністцы "Прывітанне!" і строга запытаў: "У сябе?"
- Так, - без лішніх слоў адказала маладзіца.
Бугор, перадпенсійнага веку лысы мужчына, сядзеў у крэсле і адваротным канцом ручкі з залатым пяром прачышчаў вуха. Сіні Hoc Чырвоныя Вочы паціснуў яму руку і зрабіў справаздачу:
- Сантэхнічнае абсталяванне на аб'екце ўстаноўлена.
- Ведаю-ведаю, - размінаючы старыя косці, пацягнуўся Бугор. Потым дадаў: - Не жанчына, а звер. Адна толькі скруха - вельмі дорага міністэрству абходзіцца гэты занятак... Адным словам - шчыра дзякую.
- Тады я пайшоў. Калі што, дык... А гэты таварыш да вас на прыём без запісу, - прадставіў сантэхнік Мармулка.
- Сядайце, - прапанавала сонным голасам дзяржаўная асоба. Па ўсім было бачна, што практычныя заняткі на лецішчы закончыліся толькі раніцай.
- Слухаю вас уважліва, - пракрактаў стары гуляка.
Пётр Іванавіч Матыль падрабязна пераказаў Бугру свае турботы па працаўладкаванні, распавёў пра свае выдатныя веды ў галіне філалогіі ды пацвердзіў праўдзівасць сваіх слоў чырвоным дыпломам. Наведнік спадабаўся дзяржаўнаму чалавеку сваёй шчырасцю. Даўно такіх людзей не было ў гэтым кабінеце. Чыстасардэчнасць Мармулка і яго жаданне верай і праўдай служыць людзям, сеяць разумнае, добрае, вечнае выклікалі ў Бугра гэткую ж рэакцыю. Яму захацелася дапамагчы выпускніку рэалізаваць свае магчымасці, здзейсніць свае мары.
Бугор выклікаў загадчыцу нейкага аддзела ды запатрабаваў:
- Пётр Матыль, выпускнік філалагічнага факультэта дзяржаўнага універсітэта, мае цвёрдае жаданне працаваць самааддана, з поўнай аддачай сілаў і атрыманых ведаў. Ён не баіцца цяжкасцей. Просіць накіраваць яго на самы адказны ўчастак - тэрыторыі, падвержаныя радыяцыі, так званая Чарнобыльская зона. Тэрмінова аформіце дакументы яму на працу ў Нараўлянскі раён.