– Я вас аддубашу, быдла. Працягвайце коратка, але складна.
I Швейк працягваў з уласцівай яму паслядоўнасцю, а калі дайшоў да палявога" суда, то падрабязна апісаў генерала і маёра. Ён адзначыў, што генерал касіў на левае вока, а ў маёра блакітныя вочы.
– На мяне глядзелі ўночы, – дадаў ён у рыфму. Тут камандзір дванаццатай роты Цымерман шпурнуў у Швейка гліняны кубак, з якога піў моцную яўрэйскую гарэлку.
Швейк спакойна працягваў апавядаць і пра духоўнае суцяшэнне, і пра тое, як маёр праспаў да ранку ў яго абдымках. Потым ён горача абараняў брыгаду, куды яго паслалі, калі батальён запатрабаваў яго вярнуць, як салдата, што прапаў без вестак. А падаючы капітану Сагнеру дакументы, з якіх было відаць, што вышэйшая інстанцыя зняла з яго ўсе падазрэнні, ён прыгадаў:
– Асмелюся далажыць, пан лейтэнант Дуб знаходзіцца ў брыгадзе са страсеннем мазгоў. Перадае вам усім нізкі паклон. Прашу выдаць мне жалаванне і грошы на тытунь.
Капітан Сагнер і падпаручнік Лукаш абмяняліся пытальнымі поглядамі, але ў гэты момант адчыніліся дзверы, і ў нейкім цабэрку ўнеслі гарачы суп са свіной вантробы, над якім узнімалася пара.
Пачыналася раскоша, якой усе так чакалі.
– Вы, няшчасны, – працадзіў Сагнер Швейку, прыходзячы ў добры настрой ад блізкай асалоды, – вас выратавала толькі наша вечарына.
– Швейк, – дадаў падпаручнік Лукаш, – калі з вамі яшчэ раз здарыцца нешта падобнае, вам будзе кепска…
– Асмелюся далажыць, са мной і павінна быць кепска, – узяў пад казырок Швейк. – Калі ўжо знаходзішся на вайсковай службе, то мусіш ведаць і разумець…
– Згіньце! – зароў на яго капітан Сагнер. Швейк згінуў і спусціўся ў кухню. Ён прыйшоў якраз на пачатак спрэчкі кухара Юрайды з Балоўнам. Юрайда ўжываў не зусім зразумелыя выразы.
– Ненаедная ты гавяда, – гаварыў ён Балоўну, – дай табе аднесці нагару каўбасу, дык ты яе апляцеш яшчэ на сходах.
Кухня цяпер мела зусім іншы выгляд.
Старшыя пісары з батальёнаў і рот ласаваліся паводле распрацаванага кухарам Юрайдам плана. Батальённыя пісары, ротныя тэлефаністы і некалькі унтэр-афіцэраў прагна сёрбалі з іржавага ўмывальнага таза суп са свіной трыбухі, разведзены кіпенем, каб хапіла на ўсіх.
– Здарова, – павітаўся старшы пісар Ванак са Швейкам, абгрызваючы ножку. – Тут хвіліну назад быў вальнапісаны Марак, ён паведаміў, што вы зноў у нас і атрымалі новы мундзір. Ён мяне напалохаў тым, што з-за гэтага мундзіра мы ніколі не разлічымся з брыгадай. Ваш мундзір знайшлі на плаціне сажалкі, і мы праз канцылярыю батальёна паведамілі пра гэта ў брыгаду. Я правёў вас як тапельца ў час купання, і вы ўвогуле не павінны былі вяртацца і рабіць нам тут лішні клопат з двайным мундзірам. Вы нават не недаеце, што вы нарабілі! У нас на ўліку кожная частка вашага адзення. I цяпер у маім спісе мундзіраў роты адзін мундзір лішні. Пра гэта я паведаміў ужо ў батальён. Цяпер мы павінны атрымаць пацвярджэнне таго, што вы атрымалі новы камплект адзення, а з той прычыны, што батальён у спісе наяўнасці абмундзіравання адзначыў, што маецца адзін лішні камплект, я ведаю, чым гэта пахне, гэта пахне рэвізіяй. Калі гаворка ідзе пра такую дробязь, то як піць даць прыедуць з самога інтэнданцтва. Вось калі без следу знікаюць дзве тысячы пар ботаў, ніхто і вухам не павядзе. Але ў нас ваша адзенне згубілася, – трагічна паведаміў Ванак, высмоктваючы мозг з косткі, якая трапіла яму пад руку, а рэшткі выкалупваючы запалкай, якая замяняла яму і зубачыстку. – З-за гэтай дробязі інспекцыя прыедзе абавязкова. Калі я служыў у Карпатах, дык інспекцыя прыехала з-за таго, што мы кепска выконвалі ўказанне – сцягваць з замерзлых салдат боты, не пашкодзіўшы іх. Сцягвалі-сцягвалі, і на дваіх яны лопнулі, а ў аднаго былі разбітыя яшчэ пры жыцці. I бяда тут як тут – прыехаў палкоўнік з інтэнданцтва, і каб не руская куля, што зваліла яго адразу ж пасля прыезду, не ведаю, што было б з намі.
– А з яго самога боты таксама сцягнулі? пацікавіўся Швейк.
– Сцягнулі, – задуменна вымавіў Ванак, – але невядома хто, так што і палкоўніцкія боты запісаць на прыход не ўдалося.
Кухар Юрайда зноў вярнуўся зверху і першы ж погляд кінуў на паніклага Балоўна, які сумна сядзеў на лаўцы каля печы і ў невымоўным смутку разглядваў свой запалы жывот.