Выбрать главу

Маргарыту Іосіфаўну нібы ўдарыла токам. Яна занервавалася, наструнілася.

— А што я табе даставала ўсё моднае па твайму заказу, дык гэта не лічыцца? Дзе я тады была? — паўтарыла Таніны словы.

— Вось там, у сваей «Модзе», і сядзела. Прасядзела дачку. Цю-цю... — скрывіла губы Таня. — Па-сучаснаму гэта называецца выхаванне шмоткамі. Калі ты кнігу чытала, у тэатры была? У мінулым стагоддзі? Па рэстаранах ходзіш... з хахалямі. А ты хочаш, каб дачка твая лепшай была... — Такую Таню Маргарыта Іосіфаўна яшчэ не бачыла. Гэтак яна з маці дасюль не размаўляла.

Маргарыта Іосіфаўна ўспыхнула, нібы порах:

— Ты мяне будзеш асуджаць? Смаркачка яшчэ! Вон адсюль! — крыкнула з лютай злосцю.

Таню быццам апарылі кіпенем, яна закруцілася на месцы, пачала нешта шукаць на стале, у шуфлядах. Маці тым часам павярнулася і пакрочыла ў свой пакой. Таня ўзяла спартыўную сумку, з якой хадзіла ў школу, паклала туды некалькі кніг для прыліку, паміж іх усадзіла сшытак у чорнай вокладцы — дзённік — і, ляснуўшы дзвярыма, выбегла на вуліцу. Куды пайсці — не ведала. Родзічаў у горадзе не было: бабуля і дзядуля памерлі. I сябровак няма, у якіх можна пабыць. Наперадзе ўбачыла аўтобусны прыпынак. Куды? Застаецца адно: да Дзіка. Можа, ён сёння будзе дома...

Таня ўскочыла ў аўтобус, які ішоў у бок былога сельгас-пасёлка. Праз паўгадзіны яна была там.

Дзверы ў доме Дзіка гэтым разам былі не замкнёныя. Таня ўвайшла ў хату — той жа беспарадак, што і тады, калі яны, Спейс, Цім, Вадзім і Таня, упершыню наведалі Лапунова. А дзе ж сам Анастас? Дзік вячэраў. Еў яешню...

— Не пазнаеш? — Таня глядзела на Анастаса, які сядзеў у майцы. — Прывітанне! Таню не помніш? Спейс, Цім, Вадзім, — назвала сяброў.

— А-а-а... — працяжна прагудзеў Дзік. — Чаму ж не помню... Прынцэсай цябе клікалі хлопцы.

— Анастас, — Таня падышла бліжэй, з горыччу загаварыла, — хлопцаў няма, сядзяць пад следствам...

— За што?

— Згвалцілі адну пліску ў вёсцы, калі мы былі на практыцы. Пабралі іх...

— Ты глядзі! — перастаў чмякаць Дзік.

— Я пасварылася з маці. Уцякла з дому. Ці не пусціш на начлег? Больш няма куды... — загаварыла смела, як дарослая.

— Толькі ненадоўга. Могуць убачыць. Бывае, ходзяць тут розныя цікаўныя...

— А мне і трэба ўсяго некалькі дзён, каб пастрашыць маці.

— Ідзі ў пярэднюю, зараз прыйду, уключу відэамагнітафон. Новая касета ёсць...

Таня пражыла ў Дзіка пяць дзён. За гэты час яна перагледзела ўсе касеты, якія былі ў яго, паспрабавала макавага «бальзаму», яшчэ нешта з наркатычнага арсеналу новага сябра. Калі Таня развіталася з Анастасам, той сказаў:

— Заходзь, прынцэса, у любы час. Такому госцю мы заўсёды будзем рады.

Дома маці, якая ўжо абзваніла ўсіх знаёмых і падала ў росшук у міліцыю, Таня сказала, што жыла ў сяброўкі. У якой — не паведаміла...

3 допыту ў следчага

— Таня, ты ў сваім дзённіку запісала: «Ездзіла ў калонію да Вадзіма. Сустрэлася там з Рагозінай. Дзіўнае супадзенне!» А праз некаторы час дапісала: «Не чакаць міласці ад прыроды... Трэба дзейнічаць! Цяпер адна надзея на шэфа...»

Калі адбылася гэтая паездка?

— У верасні.

— Хто такі шэф?

— Анастас Лапуноў.

23

Касыя промні сонца апошніх вераснёўскіх дзён хоць і свяцілі лагодна, але ўжо не надта грэлі. Раніцай пацягвала прахалодай з нізін, росы на травах пяклі, нібы жыгучка-крапіва. То там, то сям дрэвы скідалі на зямлю медзякі лістоты.

Цягнік, у якім ехалі Вераніка Рагозіна і Таня Касмылёва, падыходзіў да Віцебска. У розных вагонах адна і другая ехалі да Вадзіма Цэхановіча. Суд, які адбыўся ў пачатку жніўня пасля месяца следства, вынес Вадзіму пакаранне: тры гады зняволення з адбыццём у выхаваўча-працоўнай калоніі для непаўналетніх. Спейс і Цім таксама атрымалі сваё і адбывалі тэрмін у іншых калоніях.

Як толькі цягнік спыніўся, усе пасажыры рушылі на перон. Выйшлі Вераніка і Таня. Яны не заўважалі адна адну сярод натоўпу. Як і некалькі гадзін назад, калі ад'язджалі.

На аўтобус Вераніка адразу не пайшла, вырашыла зайсці ў буфет на вакзале што-небудзь купіць Вадзіму. Стала ў чаргу. А Таня тым часам ехала ў аўтобусе на вуліцу Гагарына, на якой знаходзілася калонія.

У сваіх пісьмах і Вераніка, і Таня паведамлялі, што прыедуць да Вадзіма ў канцы верасня і менавіта ў суботу. Супадзенне было выпадковае. Вадзім, атрымаўшы лісты ад іх, не на жарт захваляваўся. Трэба было тэрмінова нешта прыдумаць. Ад каго ён больш павін даведаецца? Ад Тані, вядома ж. Хацелася ведаць, дзе Спейс і Цім, куды іх накіравалі. Таму напісаў Вераніцы, каб не ехала ў суботу. Маўляў, у гэты дзень яго не пусцяць з ёю пагутарыць. Вадзіма, акрамя ўсяго, мучыла сумленне, хоць якое там ужо сумленне: проста яму было цяжка глядзець у вочы Вераніцы і маніць, як рабіў ён дагэтуль. А зараз вось тут, у калоніі, сутыкнуўшыся са злачынцамі, можна пры сустрэчы з Веранікай і заплакаць...