Выбрать главу

Вечарам, перад пасадкай, на пероне Вераніка і Таня нечакана сустрэліся. Таня вельмі здзівілася. Першае, што яна кінула Вераніцы:

— Якім ветрам занесла сюды?

— А такім жа, як і цябе... — суха адказала Вераніка. Памаўчала, адвёўшы ўбок вочы.

Здаецца, Таня пачынала разумець жарт дзяжурнага ў калоніі. Яе прыўзняты настрой як рукой зняло. Значыць, тая «сястра» была яна, Вераніка. Можна не сумнявацца. Не вытрымала, прыперлася, прыехала і яна да Вадзіма.

— У якім вагоне едзеш? — спытала, як адрэзала, Таня.

— А якая табе розніца... — Вераніка не жадала размаўляць.

— Хацела пагутарыць з табой. Дарога немалая...

— Мы з табою пагаворым дома. А тут няма ў мяне жадання...

Вераніка накіравалася да свайго вагона. Там правадніца правярала ўжо білеты, і пасажыры па адным падымаліся па жалезных сходках у вагон.

24

Антаніне Фёдараўне цяжка было расставацца з сёмым «Е», з якім яна зраднілася з чацвёртага класа. Яе ўсё ж выбралі класным кіраўніком спецыялізаванага матэматычнага сёмага «С». Выбралі справядліва на пасяджэнні Савета школы, пасля таго, як Тумеля не паладзіла з класам.

Прыняўшы спецыялізаваны матэматычны, — ён, як і ўсе сёмыя класы, стаў з новага навучальнага года дзевятым «С» (у школах краіны класы пераводзіліся праз адну прыступку ў сувязі з рэформай), — Антаніна Фёдараўна вырашыла бліжэй пазнаёміцца з вучнямі. Частку іх, былых сваіх выхаванцаў, якія перайшлі разам з Веранікай Рагозінай год назад у сёмы «С», яна ведала, астатніх — не. А тут якраз быў на падыходзе яе дзень нараджэння. Лепшага выпадку і не трэба было шукаць. I калі падышла гэта дата, Антаніна Фёдараўна запрасіла ўсіх вучняў класа да сябе на кватэру. Праўда, не ўсе прыйшлі. Некаторыя пасаромеліся — не было звычаю ў горадзе хадзіць вучням у госці да настаўнікаў. Але каля дваццаці чалавек сабралася.

Вераніка Рагозіна прыйшла з пышным букетам ружаў, які яна купіла ў падземным пераходзе ў кааператараў.

У пярэднім пакоі ціха іграла лёгкая музыка. На стале ляжалі цукеркі, пячэнне, рознае печыва, яблыкі, грушы, вінаград. Пасярэдзіне стала стаяла мноства кветак. Антаніна Фёдараўна, пасля таго як Вераніка павіншавала яе, узяла ружы, падзякавала і паставіла іх у цэнтры сярод усіх кветак. Яны былі тут самыя прыгожыя. Урачыста апранутых хлапчукоў і дзяўчынак, якія тоўпіліся каля дзвярэй, Антаніна Фёдараўна запрасіла за стол. А сама пабегла рыхтаваць каву. Дома яна была адна. Муж яшчэ быў на працы, а сын — на занятках ва універсітэце.

Дзевяцікласнікі, учарашнія сямікласнікі, пачувалі сябе няёмка. Іх, чатырнаццацігадовых, прымалі тут як дарослых. Значыць, трымацца і весці гаворку патрэбна было таксама па-даросламу.

Хутка з'явілася з кафейнікам, з якога ішла пара, Антаніна Фёдараўна, пачала разліваць па кубках каву, запрашаць да ласункаў. Вучні ўзялі хто што да кавы: цукеркі, пячэнне, крэндзелі...

Калі пасмялелі, то ў адным, то ў другім канцы стала пачуліся галасы. Антаніна Фёдараўна, каб зацікавіць усіх, загаварыла пра агляд школьных кабінетаў. Яго будзе праводзіць, як паведаміла дырэктар Ангеліна Мікалаеўна, камісія з РАНА ў час асенніх канікул. Дырэктар прыдавала гэтаму вялікае значэнне.

— Скажыце, толькі не крывіце душой, — пачала Антаніна Фёдараўна, — наш матэматычны клас дрэнна аформлены? Хіба мы мала папрацавалі за гэтыя два месяцы?

— У нас зараз выдатны кабінет. Не параўнаць з тым, які быў пры Алене Кузьмінічне, — прамовіў Аляксей Булат, п'ючы каву з пячэннем.

— Правільна сказаў Алёша... — загучалі галасы.

— Ды толькі за аднаго забытага матэматыка Мінкоўскага, якога любіў вядомы пісьменнік Андрэй Платонаў, вам трэба дзякаваць, — гэта гаварыў «філосаф» Андрэй Бабок, які сядзеў паміж дзяўчынак. — Партрэт, яго выказванні, формулы добра дапоўнілі ўсю нашу галерэю...

— Вось якраз гэты Мінкоўскі і не падабаецца кіраўніцтву школы. Адкуль я выцягнула яго на свет? А гэта быў матэматык уга які... У страшныя гады сталіншчыны ім захапляліся многія. Маўляў, нас не зразумее камісія. Усе гэтыя Мінкоўскія, кубы, квадраты Малевіча... Навошта я іх цягну ў кабінет? Хопіць і прызнаных класікаў — Архімеда, Піфагора, Лабачэўскага... — узбуджана гаварыла Антаніна Фёдараўна.

— А як зразумець, што выставачная зала, дзе павінны змяшчаць свае творы вучні, пераўтворана ў залу рэпрадукцый карцін сусветна вядомых замежньгх мастакоў? — загаварыў школьны мастак-афарміцель Ігар Зубовіч. Ён вучыўся ў спецыялізаваным матэматычным, але маляваў усе школьныя аб'явы і плакаты. — Побач з рэпрадукцыямі Гагена — некалькі нашых работ. А чаму не адпусціць для малюнкаў вучняў, няхай яшчэ і не вельмі дасканалых, усю залу? Дык не, трэба фарсануць перад дэлегацыямі. Маўляў, глядзіце: у каго вучацца нашы юныя мастакі і чаму ўжо навучыліся. I дзіўнымі здаюцца словы Сухамлінскага, якія выпісаны над уваходам у залу. Помніце? Задача школы, бацькоў — даць кожнаму дзіцяці шчасце, шчасце шматграннае. Яно і ў тым, каб чалавек развіў свае здольнасці, палюбіў працу і стаў у ёй творцам, і ў тым, каб атрымліваць асалоду ад акаляючага свету і стварыць прыгажосць для іншых...