Dzieciarnia wyciągała robaka, który stał się już niemal czarny i zupełnie nie mógł pogodzić się z niewolą. Ruda Ruth też została wzięta do niewoli i zaciągnięta przez matkę do domu. Oleg pobiegł w stronę ogrodzenia i już w biegu pomyślał, że nie zabrał ze sobą kuszy, więc nie będzie tam z niego żadnego pożytku.
— Co się dzieje? — zapytał Tomasza.
— Wygląda na to, że szakale znów się włóczą. Całe stado — odpowiedział Tomasz nie odwracając głowy.
— Te same, co w nocy?
— Nie wiem Dawniej szakale za dnia nie chodziły. A ty czekasz na Mariannę?
— Tak. Poszła z Dickiem na grzyby.
Wiem, sam ich wypuszczałem. Ale nie denerwuj się z Dickiem nic się jej nie powinno przytrafić. To urodzony myśliwy.
Oleg skinął glową. W tych słowach kryła się obraza, chociaż Tomasz wcale nie chciał obrazić Olega. Po prostu było tak, że z Dickiem można się czuć bezpieczniej. Dick jest myśliwym, a Oleg trochę mniej. Jak gdyby bycie myśliwym, to największe osiągnięcie dostępne człowiekowi.
— Ja wszystko rozumiem — uśmiechnął się nagle Tomasz. Opuścił kuszę i oparł się o słup ogrodzenia. — To jednak jest kwestia priorytetu. W niewielkiej społeczności, na przykład w plemieniu podobnym do naszego, zdolności powiedzmy matematyczne są nieco mniej warte od umiejętności zabicia niedźwiedzia. Może to niesprawiedliwe, ale wytłumaczalne.
Tomasz uśmiechał się bardzo sympatycznie, jego cienkie i długie wargi wyginały się tak, jakby nie mogły zmieścić się w twarzy, twarz miał bardzo ciemną, porytą głębokimi zmarszczkami, a oczy jeszcze ciemniejsze niż twarz. I żółte białka. Tomasz miał chorą wątrobę i całkiem od tego wyłysiał. Poza tym miał słabe płuca i często kasłał. Ale mimo wszystko Tomasz był bardzo wytrzymały i najlepiej znał drogę do przełęczy.
Tomasz podrzucił kuszę do ramienia i nie celując wypuścił strzałę. Oleg spojrzał, dokąd z cienkim gwizdem pomknęła strzała. Szakal nie zdążył odskoczyć. Wypadł z zarośli, jak gdyby krzaki dotychczas utrzymywały go w powietrzu, o teraz puściły. Zwalił się na trawę, drgnął i znieruchomiał.
— Mistrzowski strzał — powiedział Oleg.
— Dziękuję. Warto byłoby go zaraz stamtąd zabrać. Zanim wrony się nie zleciały.
— Przyniosę go — powiedział Oleg.
— Nie — odparł Tomasz. — On tam nie był sam. Lepiej biegnij po swoją kuszę. Kiedy dzieciaki będą wracać, będą musiały przedzierać się przez stado. Ile ich tam jest?
— W nocy naliczyłem sześć sztuk — powiedział Oleg Czarna paszczęka szakala była rozdziawiona, biała sierść sterczała wokół niej jak długie igły.
Oleg odwrócił się i ruszył po kuszę i w tym samym momencie zatrzymał go gwizd Tomasza Głośny, słyszalny w każdym zakątku wioski. Wszyscy na pomoc!
Biec z powrotem? Nie, lepiej po kuszę! To nie zajmie nawet minuty.
— Co tam się stało? — zapytała matka, stojąca w drzwiach. Odepchnął ją, zerwał ze ściany kuszę, omal nie łamiąc haka. Gdzie są strzały? Pod stołem? A może bliźniaki je zwędziły?
— Strzały są za kuchnią — powiedziała matka. — Co się stało? Coś z Marianną? Stary wybiegł z dzidą. Nie umiał strzelać z kuszy, a zresztą jak to robić jedną ręką? Oleg wyprzedził Starego i wyciągnął strzałę z kołczanu, chociaż w biegu nie powinno się tego robić. Cała dzieciarnia wioski pędziła w stronę ogrodzenia.
— Wracajcie! — krzyknął Oleg groźnym głosem, ale naturalnie żadne go nie usłuchało.
Obok Tomasza był już Siergiejew z wielkim łukiem w rękach. Mężczyźni stali nieruchomo i wsłuchiwali się w odgłosy dobiegające z zarośli. Siergiejew uniósł rękę bez dwóch palców, rozkazując w ten sposób tym, którzy dobiegali do bramy, znieruchomieć.
I wtedy z szarej, równej ściany lasu dobiegi krzyk człowieka. Krzyk był daleki i krótki, a gdy zamilkł, nastąpiła głęboka cisza, gdyż nikt w wiosce nie odważył się teraz nawet głośniej odetchnąć. Zamilkły nawet niemowlęta w kołyskach. Oleg wyobraził sobie, nie, nawet zobaczył, jak tam, za ścianą deszczu i białawych pni, przyciśnięta plecami do ciepłej i palącej kory sosny stoi Marianna. A Dick, klęcząc na jednym kolanie, usiłuje ręką rozdarta zębami szakala ująć silniej dzidę.
— Stary! — krzyknął Tomasz. — Borys! Zostaniesz przy ogrodzeniu. Oleg, biegnij za nami!
Pod lasem dopędziła ich ciocia Luiza ze swoim słynnym tasakiem, którym w tym roku odegnała niedźwiedzia. W drugiej ręce niosła płonącą głownię. Ciocia Luiza była wielką, gruba i straszliwą kobietą krótkie siwe kosmyki sterczały jej na wszystkie strony, a workowata peleryna nadęła się jak balon. Nawet drzewa lękliwie wciągały korzenie i skręcały liście, gdyż ciocia Luiza wyglądała jak Bogini Zemsty, jak zły duch, który zimą ryczy wyje w Wąwozie. I kiedy ciocia Luiza potknęła się o drapieżną lianę, ta, zamiast schwytać ofiarę swoimi mackami, odskoczyła w kierunku pnia i ukryła się za nim, jak tchórzliwa żmija.
Tomasz zatrzymał się tak gwałtownie, że Siergiejew o mało na niego nie wpadł, a potem włożył dwa palce do ust i gwizdnął. Nikt z wioski nie potrafił gwizdać tak ogłuszająco.
Kiedy gwizd umilkł, Oleg zdał sobie sprawę z tego, jak bardzo las się przyczaił, jak zląkł się tupotu ludzkich nóg, ludzkiego strachu i ludzkiego gniewu Słychać było tylko, jak ciężko dyszy gruba ciocia Luiza.
— Tutaj! — krzyknęła Marianna. Głos jej rozległ się zupełnie blisko Dziewczyna nawet nie krzyknęła, tylko zawołała, jak woła się kogoś z drugiego końca wioski. A potem, kiedy znów ruszyli biegiem, Oleg usłyszał głos Dicka, a właściwie ryk, przypominający ryk dzikiego zwierza, i wściekłe, głuche ujadanie szakala.
Oleg odskoczył w bok, żeby wyprzedzić ciocie Luizę, ale wyrosły przed nim plecy Siergiejewa, który nawet nie zdążył się ubrać i biegł w samej tylko koszuli i skórzanych spodniach, bez kurtki.
Marianna, zupełnie jak w widzeniu Olega, stała z plecami wciśniętymi w miękki biały pień starej grubej sosny, który zapadł się do środka, jakby ją chciał osłonić. Ale Dick nie klęczał, Dick opędzał się nożem od wielkiego siwego szakala, który wił się jak wąż, aby umknąć ciosu, ale stale atakował. Jeszcze jeden szakal leżał opodal na ziemi ze strzałą w boku. I co najmniej pięć sztuk siedziało sobie dalej rządkiem, jak widzowie. Szakale mają taki dziwny zwyczaj. Nie napadają hurmem, tylko czekają. Jeśli pierwszy nie da sobie rady z ofiarą, wtedy do roboty bierze się następny. I robią tak aż do skutku. Nie żałują siebie nawzajem. Po prostu tego nie rozumieją. Siergiejew, kiedy zrobił sekcję jednego szakala, nawet mózgu w nim nie znalazł.
Szakale-widzowie jak na komendę zwróciły pyski ku ludziom, którzy wtargnęli na polanę. Olegowi wydało się nagle, że czerwone punkciki szakalich oczu patrzą na niego z potępieniem. Bo czyż można napadać całym tłumem? Przecież tak się nie robi!
Szakal, który wciąż usiłował wyrwać Dickowi nóż, nagle zwalił się na bok. Z długiej szyi sterczała mu strzała. Okazuje się, że Tomasz zdążył wystrzelić, kiedy Oleg przyglądał się scenie walki na polanie. W ciągu tej sekundy, kiedy Oleg patrzył i próbował zorientować się w sytuacji… A Dick, jakby tylko na to czekał, natychmiast obrócił się w stronę pozostałych szakali i rzucił się na nie z dzidą. Przy nim byli już Siergiejew i ciocia Luiza z tasakiem i głownią. I zanim szakale pojęły, że pora im uciekać, dwa z nich wyzionęły ducha, a pozostałe zwinęły się w pierścienie, płaskimi, łuskowatymi ogonami przykryły nagie ciemiona i potoczyły się w gąszcz. Nikt za nimi nie pobiegł. A Oleg podszedł do Marianny.