— Марная праца, я табе даўно магла гэта сказаць. Можа, возьмеш гэтыя мачалкі назад у Драгеду? На параход я магу ўзяць багажу колькі хочаш, але ў Лондане, трэба думаць, мачалак хапае.
Мэгі адклала каробку ў вялікую кардонную скрынку з надпісам «Місіс Д.».
— Аддамо іх гаспадыні, ёй трэба будзе добра папрацаваць, пакуль яна зноў зможа здаць гэтую кватэру. Пасля цябе тут жыць нельга. — На адным канцы стала грувасціліся стогам нямытыя талеркі, на іх сям-там распаўзлася плесня. — Ты што, зусім ніколі посуду не мыеш?
Джасціна пырхнула — яна і не думала каяцца.
— Дэн кажа, я посуд не мыю, а брыю.
— Спярша табе давядзецца яго падстрыгчы. Чаму не вымыць талерку адразу пасля яды?
— Таму што давялося б лішні раз падарожнічаць на кухню, а я звычайна ем пасля паўночы, у гэты час ніхто не захапляецца маёю лёгкаю паходкаю.
— Дай мне якую-небудзь пустую скрынку. Я адразу занясу іх уніз і кончу з гэтым, — пакорна сказала Мэгі.
Калі яна падрадзілася прыехаць і памагчы дачцэ сабрацца, яна прадбачыла, што яе чакае, і нават з задавальненнем гэта наперад смакавала. Джасціна не часта прымала чыю-небудзь дапамогу, і кожны раз, прапануючы нешта ёй зрабіць, Мэгі пад канец адчувала сябе дурною. Але на гэты раз усё наадварот, па гаспадарцы памагай колькі душа жадае, і можна не адчуваць сябе дурною.
Са зборамі сяк-так справіліся, і ў тым самым фургоне, які Мэгі прыгнала з Джылі, яны з Джасцінаю паехалі ў атэль «Аўстралія», дзе Мэгі наняла вялікі нумар.
— He кепска было б нашай сям’і купіць дом на Палм Біч ці ў Авалане, — сказала Джасціна, ставячы чамадан на падлогу ў другой спальні. — Тут проста жах, над самаю плошчаю, а там, уяўляеш, два крокі — і ты на пляжы. Можа, тады вы спакусіцеся і станеце часцей вылятаць з Джылі?
— А чаго мне выбірацца хоць бы і ў Сідней? За апошнія сем гадоў я тут усяго другі раз, праводзіла Дэна, а цяпер вось цябе. Калі б у нас яшчэ недзе быў свой дом, ён бы заўсёды пуставаў.
— Лухта.
— Чаму?
— Чаму? Ды таму, што свет не сышоўся клінам на гэтай паршывай Драгедзе, каб яе чорт узяў! Я калі-небудзь звар’яцею ад гэтае глухамані!
Мэгі ўздыхнула.
— Можаш мне паверыць, Джасціна, калі-небудзь цябе моцна пацягне дадому, у гэтую самую Драгеду.
— I Дэна, па-твойму, таксама?
Маўчанне. He гледзячы на дачку, Мэгі ўзяла са Стача сваю сумку.
— Мы познімся. Мадам Рашэ чакае нас у дзве гадзіны. Калі ты хочаш, каб сукенкі былі гатовыя да твайго ад’езду, нам трэба спяшацца.
— Вось мяне і паставілі на месца, — усміхнулася Джасціна.
— Паслухай, Джасціна, а чаму ты мяне не знаёміш ні з кім са сваіх сябровак? Апрача місіс Дзівайн, я ў доме ні душы не бачыла, — сказала Мэгі, калі яны ўжо сядзелі ў атэлье Жармэн Рашэ і перад імі адна за адною выступалі, ахарошваючыся, млявыя, какетлівыя манекеншчыцы.
— Ну, яны такія сарамлівыя... Мне падабаецца вунь тая, аранжавая, а табе?
— Да тваіх валасоў не падыходзіць. Лепей гэтая, шэрая.
— Пф-ф! Аранжавы выдатна ідзе да маіх валасоў.
А ў шэрай я буду нібыта здохлая мыш, якую кошка яшчэ і па гразі правалакла. Адстаеш ад веку, мама. Рыжым цяпер зусім няма чаго адзявацца толькі ў белае, шэрае, чорнае, ізумрудна-зялёнае ці ў гэты жахлівы колер, які ты страшэнна любіш, — як бо яго, колер ружы? Віктарыянская старажытнасць!
— Назву гэтага колеру ты запомніла, — пацвердзіла Мэгі. Павярнулася, паглядзела на дачку. — Страшыдла ты, — прабурчала яна сярдзіта, але з пяшчотаю.
Джасціна і вокам не маргнула, ёй не першы раз было гэта чуць.
— Я вазьму аранжавую, ярка-чырвоную, паркалёвую з ліловым узорам, светла-зялёную, вішнёвы касцюм...
Мэгі не ведала, злавацца ці смяяцца — ну што зробіш з такім сварлівым дзяўчом?
Параход «Гімалаі» адыходзіў з Дарлінгскага порта праз тры дні. Гэта была слаўная, вельмі надзейная старая пасудзіна з шырокім корпусам, пабудаваная яшчэ за часам, калі нікога не апаноўвала шалёная спешка і людзі спакойна мірыліся з тою акалічнасцю, што праз Суэцкі канал плысці да Англіі трэба месяц, а вакол мыса Добрай Надзеі — і ўсе пяць тыдняў. А ў наш час нават акіянскім лайнерам надаюць абцякальную форму, корпус у іх вузкі, як у эсмінцаў, — усё ў імя хуткасці. Але на такім карабліку часам нясоладка і сапраўднаму марскому ваўку, а як пасажыру з далікатным страўнікам...
— Вось пацеха! — смяялася Джасціна. — У першым класе едуць футбалісты, цэлая каманда, так што не будзе сумна. Там ёсць проста выдатныя хлопцы.
— Ну, цяпер ты радая, што я прымусіла цябе ехаць першым класам?
— Ага, напэўна.
— Джасціна, вечна ты мяне даводзіш да шаленства, я праз цябе станаўлюся сапраўднаю ведзьмаю! — ускіпела Мэгі, ёй здавалася, паводзіны Джасцініны — вяршыня няўдзячнасці. Брыдкае дзяўчо, хоць бы гэтым разам прыкінулася, што ёй шкада ад’язджаць! — Да таго ўпартая, капрызная, агідная! Ніякага цярпення з табою няма!
Джасціна адказала не адразу, адвярнулася, быццам бомканне звона — сігнал праважатым сыходзіць на бераг — цікавіць яе куды болей, чым мацерыны словы. Губы ў яе задрыжалі, але яна прыкусіла іх і састроіла самую прамяністую ўсмешку.
— А я ведаю, што выводжу цябе з цярпення! — весела павярнулася яна да мацеры. — Што зробіш, такія ўжо ў нас характары. Ты сама заўсёды гаворыш, я ўся ў бацьку.
Яны сарамліва абняліся, і Мэгі з палёгкаю нырнула ў натоўп на сходцах і згубілася ў ім. А Джасціна паднялася на верхнюю палубу і прыпынілася каля поручняў, сціскаючы ў руцэ клубкі рознакаляровага серпанціну. Далёка ўнізе, на прыстані, яна ўбачыла ружавата-попельную сукенку і знаёмы капялюш — маці адышлася да ўмоўленага месца, падняла галаву, паставіла руку казырком над вачыма, каб лепей бачыць. Дзіўна, здалёку відней, што маме ўжо многа за сорак. Праўда, пяцідзесяці яшчэ няма, але і ў паставе гады адчуваюцца. Яны разам памахалі адна адной, потым Джасціна кінула першую стужку серпанціну, і Мэгі спрытна злавіла канец. Чырвоная, сіняя, жоўтая, ружовая, зялёная стужкі віліся, кружыліся, трапяталіся на ветры.
Футбалістаў праводзіў духавы аркестр — трапяталіся флажкі, раздзімаліся шатландскія спадніцы, пранізліва гучалі мудрагелістыя варыяцыі шатландскай песні «Наш час настаў». Уздоўж борта тоўпіліся пасажыры, перагіналіся цераз поручні, сціскаючы канцы вузкіх папяровых стужак, a на прыстані праважатыя задзіралі галовы, прагна ўзіраліся на развітанне ў твары, амаль усе маладыя, — у тых, хто адпраўляўся ў другое паўшар’е паглядзець сваімі вачыма на цэнтр цывілізацыі. Моладзь будзе там жыць, працаваць, гады праз два нехта вернецца дадому, а нехта ніколі не вернецца. Усе разумелі гэта, і кожны гадаў, што наперадзе.
Па сінім небе каціліся бухматыя серабрыста-белыя воблакі, дзьмуў моцны, сапраўды сіднейскі вецер. Сонца паліла задраныя твары праважатых, спіны тых, хто схіліўся над поручнямі; бераг і параход злучыла незлічонае мноства стракатых трапятлівых стужак. I раптам паміж бортам старога карабля і дошкамі прыстані паявілася прасветліна; паветра выбухнула крыкамі, плачам, тысячы папяровых стужак лопнулі, затрапяталіся на ветры, а потым бязладна ўпалі на ваду, быццам парвалася аснова на вялізазных кроснах, і ўперамешку з медузамі і апельсінавымі лупінамі іх паволі панесла прэч.
Джасціна стаяла каля поручняў, пакуль ад прыстані не засталося ўдалечыні некалькі простых ліній і ружаватых шпілечных галовак; буксіры павярнулі параход, правялі паслухмяную махіну пад гулкім пралётам сіднейскага моста да выхаду з прыгожае гавані, якая зіхацела на сонцы.
Праўда, гэта было зусім, зусім не тое, што праехацца на пароме ў Мэнлі, хоць дарога тая самая — міма Ньютрэл-Бей і Роўз-Бей, міма Крэмарна і Воклюза. Цяпер засталіся ззаду і ўваход у гавань, і суровыя скалы, і карункавыя вееры пены, якія высока ўзлятаюць, — і наперадзе адчыніўся акіян. Дарога на дванаццаць тысяч міль, на другі канец свету. Ці вернуцца яны на радзіму, ці не, але цяпер яны не дома ні тут, ні там, бо пабываюць на двух розных кантынентах і зведаюць два розныя лады жыцця.
Таму, у каго ёсць грошы, Лондан поўны зачаравання, у гэтым Джасціна адразу пераканалася. Ёй не давялося без капейкі ў кішэні туліцца дзе-небудзь на краі Эрл Корт — у «даліне кенгуру», як празвалі гэты раён, бо тут звычайна сяліліся аўстралійцы. Яе не чакала звычайная доля аўстралійцаў у Англіі — тых, што знаходзілі прытулак у інтэрнатах для моладзі, зараблялі кавалак хлеба дзе-небудзь у канторы, у бальніцы ці ў школе, калоцячыся ад холаду, туліліся да летніх батарэяў у сырых, затхлых каморках. He, Джасціна пасялілася ў утульнай кватэры з цэнтральным ацяпленнем у Кенсінгтоне, каля Найтсбрыджа, і паступіла ў Лізавецінскую трупу Клайда Долцінхем-Робертса.