Выбрать главу

— Дарагая, я ведаю, куды павязу цябе на наш мядовы месяц, — сказаў Люк у нядзелю, калі былі ўжо абмеркаваны вясельныя планы, і сеў у крэсла насупраць Мэгі.

— Куды ж?

— У Паўночны Квінсленд. Пакуль ты хадзіла да краўчыхі, я пагутарыў з хлопцамі ў бары «Імперыяла», і мне сказалі, што, калі ў чалавека ёсць сіла і ён не баіцца цяжкай працы, там, на трысняговых плантацыях, можна нядрэнна зарабіць.

— Але ж, Люк, у цябе і тут добрая работа!

— Брыдка мужчыну карміцца за кошт жончынай радні. Хачу зарабіць грошай і купіць нам з табой участак у Заходнім Квінслендзе, і як хутчэй, пакуль я яшчэ малады і магу сам працаваць на ім. Без адукацыі ў гэты крызіс цяжка знайсці добры заробак, а там, у Паўночным Квінслендзе, рук не хапае і работніку плацяць амаль у дзесяць разоў больш, чым аўчару ў Драгедзе.

— А што там рабіць?

— Сячы цукровы трыснёг.

— Сячы трыснёг? Гэта ж самая чорная работа, для кітайцаў!

— Памыляешся. Кітайцы маларослыя, ім да белых секараў далёка, і, акрамя таго, ты ж сама ведаеш, закон забараняе ўвозіць у Аўстралію чорных і жоўтых на цяжкія работы і плаціць ім менш, чым белым, — каб не адняць хлеба ў белых аўстралійцаў. Так што секараў няхватка, і плацяць ім страшна сказаць. He ў кожнага хапае росту і сілы сячы трыснёг. А ў мяне хопіць! Ён мне не страшны!

— Ты што, хочаш, каб мы пераехалі ў Паўночны Квінсленд?

— Ага.

Праз вялікія вокны гасцінай Мэгі пазірала паўзверх яго пляча на Драгеду: прывіды-эўкаліпты, Прысядзібны луг, сцяна дрэў па яго мяжы... He жыць ёй больш у Драгедзе! Паехаць кудысьці, дзе біскуп Ральф яе ўжо не знойдзе, ніколі яго ўжо болып не ўбачыць, непапраўна, беззваротна прыляпіцца да гэтага чужога чалавека, што сядзіць насупраць... Яе шэрыя вочы зноў глянулі на поўны жыцця, нецярплівы твар Люка і сталі яшчэ прыгажэйшыя, але і яшчэ больш завалакліся тугой. Люк гэтага не ўбачыў, толькі адчуў — на вачах яе не было ні слязінкі, павекі не паніклі, не апусціліся куткі яе вуснаў. Але яго мала хвалявалі душэўныя перажыванні Мэгі, ён зусім не збіраўся адводзіць ёй у сваім жыцці столькі месца, каб праз яе яшчэ і трывожыцца. Што казаць, яна — немалы куш для чалавека, які быў гатовы ажаніцца хоць з Дот Макферсан з Бінгелы, але якраз таму, што Мэгі так вабіла яго як мужчыну і была такая мяккая і падатлівая, Люк толькі больш умацаваўся ў сваім намеры не даць ёй закрасціся ў сваё сэрца. Ніводная жанчына, нават такая мілая і прыгожая, як Мэгі Кліры, не будзе верхаводзіць ім і камандаваць.

I вось, верны сабе, ён напрамкі прыступіў да таго, што для яго было цяпер самым важным. Бываюць выпадкі, калі без хітрыкаў не абысціся, але ў тым, што ён задумаў, лепш ісці напралом, больш карысці.

— Мэген, я чалавек старамодны, — сказаў ён.

Мэгі здзіўлена зірнула на яго.

— Сапраўды? — сказала яна, і ў голасе яе выразна пачулася: ну і што з таго?

— Сапраўды, — пацвердзіў Люк. — Я лічу так — калі людзі жэняцца, уся маёмасць і грошы пераходзяць да мужа. Ну, як некалі пасаг. Я ведаю, у цябе ёсць трохі грошай, дык вось, я цяпер табе прама кажу — калі мы павянчаемся, ты перапішаш іх на маё імя. Я хачу, каб усё было сумленна, каб ты ведала, што ў мяне наўме, пакуль ты яшчэ свабодная і можаш згадзіцца ці не.

У Мэгі ніколі ў думках не было пакідаць свае грошы сабе; гэта ж само сабой зразумела: калі яна стане жонкай Люка, грошы таксама будуць ягоныя. У Аўстраліі амаль усе жанчыны, акрамя самых адукаваных і навучаных вопытам, выхаваны ў перакананні, што яны ледзь не рабыні сваіх мужоў, а пра Мэгі і зусім няма чаго казаць. Бацька яе заўсёды меў неабмежаваную ўладу над Фіяй і дзецьмі, а пасля яго смерці Фія прызнала Боба яго пераемнікам, галавой сям’і. Мужчыну належыць усё — і грошы, і дом, і жонка, і дзеці. Мэгі ніколі не сумнявалася, што ў яго ёсць такое права.

— А я і не ведала, што трэба нешта там такое перапісваць, Люк! — усклікнула Мэгі. — Думала, усё, што маё, само сабой стане тваім, калі мы пажэнімся.

— Раней так і было, а пасля бязглуздыя попкі там, у Канберы, усё гэта скасавалі, далі жанчыне права голасу. Я хачу, Мэгі, каб паміж намі ўсё было па шчырасцю, сумленна, вось і папярэджваю цябе загадзя.

Мэгі засмяялася:

— Ты не трывожся, Люк, я ж не супраць.

Яна прыняла гэта, як належыць добрай старамоднай жонцы, Дот так лёгка не здалася б, падумаў Люк.

— Колькі ў цябе грошай? — папытаўся ён.

— Цяпер чатырнаццаць тысяч фунтаў. I кожны год я атрымліваю яшчэ па дзве тысячы.

Люк аж прысвіснуў:

— Чатырнаццаць тысяч фунтаў! Ого! Гэта ж куча грошай, Мэген. Лепш я сам буду пра іх Клапаціцца. Давай на тым тыдні заявімся да дырэктара банка, і напомні мне дамовіцца з ім, каб надалей усё запісвалі на маё імя. Ты ж ведаеш, я і манеты меднай не крану. Мы потым на гэтыя грошы ферму сабе купім. Некалькі гадоў мы з табой добра папрацуем, будзем берагчы, ашчаджаць кожны шылінг. Згода?

Мэгі кіўнула галавой:

— Ага, Люк.

Але Люк выпусціў з-пад увагі адну маленькую акалічнасць, і вяселле ледзь не сарвалася. Ён не быў католік. Пачуўшы пра гэта, айцец Уоці ўзняў рукі да неба.

— Госпадзі божа мой, Люк, чаму вы раней мне не сказалі? Бог сведка, нам давядзецца папацець, каб паспець перавярнуць вас у каталіцкую веру і ахрысціць да вянчання.

Люк азадачана ўтаропіўся на свяшчэнніка.

— Як гэта перавярнуць, святы ойча? Я ж без ніякай веры — мне і так добра, але калі вас гэта вельмі турбуе, запішыце мяне хоць у баптысты, хоць у адвентысты, мне ўсё адно. Але ў католікі я, з вашага дазволу, не пайду.

Дарэмна яго ўгаворвалі, Люк і слухаць не хацеў ні пра якае хрышчэнне.

— Супраць каталіцкай веры я нічога не маю і супраць Эйрэ таксама — у Ольстэры, я ведаю, з католікамі абыходзяцца крута. Але я аранжыст і перабягаць ад сваіх не буду. Калі б я нават і быў католік і вам захацелася абярнуць мяне ў метадысты, я вам тое самае сказаў бы. He католікам мне прыкра стаць, а перабежчыкам. Так што вы ўжо, святы ойча, неяк абыходзьцеся без мяне, паствы ў вас поўна.

— У такім разе вам нельга жаніцца з Мэгі!

— З чаго вы гэта ўзялі? Калі вы не хочаце нас пажаніць, дык прападобны айцец у пратэстанцкай царкве, можа, згодзіцца ці Гары Гоф, міравы суддзя.

Фія хмура ўсміхнулася, ёй прыгадаліся даўнія спрэчкі з Пэдзі і свяшчэннікам, які іх вянчаў; пераможцам тады выйшла яна.

— Але ж, Люк, я павінна вянчацца ў царкве! — спалохана запратэставала Мэгі. — Іначай мне давядзецца жыць у граху!

— Ну, а мне лепш жыць у граху, чым быць адступнікам, — заявіў Люк; часам ён бываў надзіва незгаворлівы: як ні вабілі яго грошы Мэгі, безразважная ўспышка ўпартасці прымусіла яго стаяць на сваім.

— Ды кіньце вы глупствам займацца! — Фія сказала гэта не Люку, а свяшчэнніку. — Зрабіце так, як некалі мы з Пэдзі зрабілі, і канчайце спрэчкі! Калі айцец Томас баіцца апаганіць сваю царкву, няхай павянчае вас у сябе дома.

Усе здзіўлена ўставіліся на Фію, але справа зрушыла з мёртвага пункта: айцец Уоці ўступіў і згадзіўся павянчаць Мэгі з Люкам у сваім доме пры царкве, але блаславіць Люкаў пярсцёнак адмовіўся.

Няпоўнае адабрэнне царквы дало Мэгі адчуць, што яна грашыць, але ўсё ж не так цяжка, каб потым гарэць у пекле, а старая Эні, аканомка айца Уоці, пастаралася надаць кабінету свяшчэнніка як мага больш падабенства да божага храма — усюды панастаўляла вялікіх вазаў з кветкамі і медных падсвечнікаў. I тым не менш абрад вянчання выйшаў нейкі бязрадасны, свяшчэннік ані не хаваў свайго незадавальнення і даваў усім зразумець, што вянчае, толькі каб не трапіць у няёмкае становішча, калі маладыя проста зарэгіструюць дзе-небудзь грамадзянскі шлюб. Вянчальнай месы не было, не было і поўнага блаславення.

I ўсё ж справа зроблена. Мэгі стала місіс О’Ніл, жонкай Люка О’Ніла, і едзе ў Паўночны Квінсленд, дзе яе чакае мядовы месяц, адкладзены на час падарожжа. Люк не захацеў правесці суботнюю ноч у гасцініцы «Імперыял»: толькі раз на тыдзень, вечарам у суботу, па мясцовай ветцы ідзе поезд на Гундзівіндзі, які якраз паспявае да нядзельнага паштовага Гундзівіндзі — Брысбен. Калі сёння ж паедуць, яны прыбудуць у Брысбен у панядзелак і паспеюць на экспрэс да Кэрнса.