Выбрать главу

NORA (mallaŭte post silento). Ho ne! ne estas tiel. Estas neeble. Devas esti neeble.

VARTISTINO (ĉe la pordo maldekstre). La etuloj tiel bele petas, ke ili povu enveni al panjo.

NORA. Ne, ne, ne; Ne enlasu ilin al mi! Restu ĉe ili vi, Anne-Marie.

VARTISTINO. Jes, jes, sinjorino. (fermas la pordon)

NORA (pala pro teruro). Korupti miajn infanetojn! Venenigi la hejmon? (eta paŭzo; ŝi rektigas la nukon) Ne estas vero. Je eterno tio ne estas vero!

DUA AKTO

(La sama ĉambro. Fone en la angulo apud la piano staras la Jularbo, senornama, taŭzita, kaj kun duone brulintaj kandeloj. Sur la sofo kuŝas la supervestoj de Nora.)

(Nora, sola en la ĉambro, paŝadas maltrankvila tien kaj reen; fine ŝi haltas ĉe la sofo kaj prenas sian mantelon.)

NORA (ree faligas la mantelon). Iu venas! (kontraŭ la pordon; aŭskultas) Ne, — neniu. Kompreneble — neniu venas hodiaŭ, la unuan Jultagon; — kaj ankaŭ ne morgaŭ. — Sed eble — (malfermas la pordon kaj rigardas eksteren) Ne; nenio en la leterskatolo; tute malplena. (antaŭen sur la planko) Ho, stultaĵo! Kompreneble li ne efektive tion faros. Tiaĵo ne povas okazi. Neeblas! — Mi havas ja tri infanetojn.

(La vartistino, kun granda kartona skatolo, venas de la maldekstra ĉambro)

VARTISTINO. Jen, fine mi trovis la skatolon kun la vestaĵoj por la maskerado.

NORA. Dankon; metu ĝin sur la tablon.

VARTISTINO (tion faras). Sed ili estas en granda malordo.

NORA. Ho, se mi povus ilin disŝiri en cent mil pecojn!

VARTISTINO. Dio gardu; ili estas facile ripareblaj; nur iom da pacienco.

NORA. Jes, mi do iros peti sinjorinon Linde helpi min.

VARTISTINO. Nun — denove eliri? En tiu aĉa vetero? Sinjorino Nora kaptos malvarmumon, — malsaniĝos.

NORA. Ho, la plej malbona ne estus tio. — Kiel fartas la infanoj?

VARTISTINO. La karaj etuloj ludas per la Juldonacoj, sed.

NORA. Ĉu ili ofte demandas pri mi?

VARTISTINO. Ili ja alkutimiĝis havi panjon ĉe si.

NORA. Jes, sed Anne-Marie, de nun mi ne plu povas esti kune kun ili tiom kiom antaŭe.

VARTISTINO. Nu, infanetoj al ĉio kutimiĝas.

NORA. Vi kredas? Vi vere kredas, ke ili forgesus sian panjon, se ŝi tute malaperus?

VARTISTINO. Dio gardu; — tute malaperus!

NORA. Aŭskultu, diru, Anne-Marie, — mi ofte pensis pri tio, — kiel via koro povis elteni forsendi vian infanon al fremduloj?

VARTISTINO. Sed tion mi ja devis fari por nutri etan Nora.

NORA. Jes, sed ke vi tion volis?

VARTISTINO. Kun ŝanco por tiel bona okupo? Malriĉa knabino trafita de misfortuno devas esti kontenta. Ĉar la malbona ulo faris ja nenion por mi.

NORA. Sed via filino vin certe forgesis.

VARTISTINO. Ho ne, ŝi ne forgesis. Ŝi skribis al mi je sia konfirmacio kaj ankaŭ kiam ŝi edziniĝis.

NORA (ĉirkaŭbrakas ŝian kolon). Vi maljuna Anne-Marie, vi estis bona patrino por mi dum mi estis infano.

VARTISTINO. Kompatinda Nonjo havis ja neniun alian patrinon.

NORA. Kaj se la etuloj neniun alian havus, mi certe scias, ke vi volus —. Bla, bla, bla. (malfermas la skatolon) Eniru al ili. Nun mi devas — Morgaŭ vi vidos kiel ĉarma mi fariĝos.

VARTISTINO. Jes certe, neniu en la tuta balo estos tiel ĉarma kiel sinjorino Nora. (eniras la maldekstran ĉambron)

NORA (komencas elpreni el la skatolo, sed baldaŭ forĵetas ĉion). Ho, se mi kuraĝus eliri. Se nur neniu venus. Se nur ne dume okazus io hejme. Stulta babilaĵo; neniu venos. Nur ne pensi. Brosi la mufon. Delikataj gantoj, delikataj gantoj. For el la pensoj! For, for! Unu, du, tri, kvar, kvin, ses — (krias) Jen, tie ili venas — (al la pordo, sed haltas sendecide)

(Sinjorino Linde eniras el la antaŭĉambro, kie ŝi demetis siajn supervestojn)

NORA. Ho, ĉu estas vi, Kristine. Neniu alia tie ekstere? — Kiom bone ke vi venis.

LINDE. Mi aŭdis, ke vi venis demandi min.

NORA. Jes, mi ĵus preterpasis. Estas io pri kio vi nepre devas helpi min. Ni sidiĝu ĉi tie sur la sofo. Jen. Okazos maskeradobalo morgaŭ vespere supre ĉe la geedzoj konsulo Stenborg, kaj nun Torvald volas, ke mi estu fiŝista knabino el Napolo, kaj ke mi dancu Tarantelon, ĉar ĝin mi lernis en Kapreo.

LINDE. Jen, jen! Vi faros veran prezentadon?

NORA. Jes, Torvald diras, ke mi devas. Jen, la kostumo; Torvald tie en Napolo kudrigis ĝin por mi; sed nun ĉio estas tiel disŝirita, ke mi tute ne scias –

LINDE. Nu, tion ni baldaŭ ordigos; estas ja nur la garnaĵo, kiu iom malfiksiĝis. Kudrilon kaj fadenon? Jen ni ja havas kion ni bezonas.

NORA. Ho, kiom afabla vi estas.

LINDE (kudras). Do vi maskovestos vin morgaŭ, Nora? Sciu, — tiam mi venos momenton por vidi vin ornamita. Sed mi ja tute forgesis danki vin pro la agrabla vespero hieraŭ.

NORA (levas sin kaj faras kelkajn paŝojn). Nu, ŝajnis al mi, ke hieraŭ ne estis tiel agrable kiel kutime. — Vi estus devinta veni iom pli frue al la urbo, Kristine. — Jes ja, Torvald vere komprenas fari la domon perfekta kaj senmakula.

LINDE. Vi ne malpli, mi opinias; klare montriĝas, ke vi estas la filino de via patro. Sed nun diru al mi, ĉu doktoro Rank ĉiam estas tiel deprimata kiel hieraŭ?

NORA. Ne, hieraŭ tio estis tre rimarkebla. Cetere li suferas de tre danĝera malsano. Tuberkulozo en la spino. Kompatindulo! Mi diru al vi konfide; lia patro estis abomeninda homo, kiu tenis amdonantinojn kaj aliajn tiajn; kaj tial, vi komprenas, la filo fariĝis malsaneca de infanaĝo.

LINDE (faligas la kudraĵon). Sed karega Nora, de kie vi havas tiajn informojn?

NORA (paŝante). Pa, kiam oni havas tri infanojn, oni foje ricevas vizitojn de — de sinjorinoj, kiuj estas kvazaŭaj kuracistoj; kaj ili ja rakontas ion kaj tion.

LINDE (denove kudras; mallonga silento). Ĉu doktoro Rank vizitas vin ĉiun tagon?

NORA. Ĉiun laŭvican tagon. Li estas ja ekde la juneco la plej bona amiko de Torvald, kaj ankaŭ mia bona amiko. Doktoro Rank kvazaŭ apartenas al la domo.

LINDE. Sed diru al mi: Ĉu tiu sinjoro estas tute sincera? Mi sugestas, ĉu li ne ŝatas diri al homoj agrablaĵojn?

NORA. Ne, kontraŭe! Kial vi ekhavis tiun impreson?

LINDE. Kiam vi hieraŭ prezentis min al li, li asertis, ke en tiu ĉi domo li ofte aŭdis mian nomon; sed poste mi rimarkis, ke via edzo tute ne sciis, kiu mi vere estas. Kiel povis do doktoro Rank?

NORA. Jes, tute ĝuste, Kristine. Torvald ja tiom kore amas min; kaj tial li tute sola volas posedi min, kiel li diras. En la unua tempo li preskaŭ fariĝis ĵaluza, se mi nur menciis iujn el la karaj homoj tie hejme. Do mi ne plu faris. Sed kun doktoro Rank mi ofte parolas pri tiaĵoj; ĉar komprenu, li tre volonte aŭskultas.

LINDE. Nun vi aŭskultu, Nora; en multaj rilatoj vi ankoraŭ estas kiel infano; mi estas ja konsiderinde pli aĝa ol vi, kaj havas iom pli da sperto. Mi volas diri ion al vi: Vi devas eltiri vin el tio ĉi kun doktoro Rank.

NORA. El kio mi devus eltiri min?

LINDE. El io kaj tio, mi opinias. Hieraŭ vi parolis pri iu riĉa adoranto, kiu havigus al vi monon –

NORA. Jes, iu kiu ne ekzistas — bedaŭrinde. Sed kio plue?

LINDE. Ĉu doktoro Rank estas riĉa?

NORA. Jes, li estas.

LINDE. Kaj havas neniun prizorgendan?

NORA. Ne, neniun; sed?

LINDE. Kaj li vizitas vin ĉi-hejme ĉiun tagon?

NORA. Jes, kiel vi aŭdas.

LINDE. Sed kiel povas tiu bonkonduta sinjoro tiel persiste altrudi sin?

NORA. Mi vin tute ne komprenas.

LINDE. Ne ŝajnigu, Nora. Ĉu vi opinias, ke mi ne komprenas, de kiu vi pruntis la mil ducent talerojn?

NORA. Ĉu vi estas freneza? Ion tian imagi! Unu el niaj amikoj, kiu vizitas nin ĉiun opan tagon! Kia terure ĝena situacio tio estus?