Выбрать главу
Сілай духоўнай узвысіла Полацк высока. Тым, хто імкнуўся да кнігі, свяціла, бы зорка... Мове, адзінай дзяржаве шчэ толькі злучацца - свет нас прымаў як народ па адной палачанцы.
Як маладзік, узышла, засвяцілася шчыра па-над вайной, рассявальніцай цемры на шлях. Унучка змаганца асветніцкі выбрала вырай. Павандравала... Як маладзік, узышла...
Сталыя, моладзь! Да слова пара падключацца з поўнай напругай! Даволі ўзаемных абраз! Зверым душу па натхняльніцы, па палачанцы! Душы ўздымае духоўна жаночы абраз.

Сярод свецкіх партрэтаў святой вылучаюцца палотны жывапісцаў Аляксея Марачкіна і Нінэль Шчаснай, графічныя аркушы Арлена Кашкурэвіча. У тэхніцы габелена вобраз Еўфрасінні стварыў Сымон Свістуновіч. Яе імя ўзнікае ў памяці, калі бачыш адухоўленыя скульптуры старажытных палачанак Алеся Шатэрніка.

Набліжаецца, напэўна, і той дзень, калі ў Полацку - на Верхнім замку ці паблізу Спасаўскага манастыра - з'явіцца помнік асветніцы.

Рэжысёр Вольга Моракава зняла пра Еўфрасінню дакументальнае кінаэсэ, а калі верыць газетным публікацыям, студыя «Беларусьфільм» нарэшце сабралася стварыць мастацкую кінастужку.

У дні святкавання 1125-годдзя Полацка адбылася сімвалічная падзея. Пад скляпеннямі Сафійскага сабора, дзе калісьці знайшла прытулак юная Еўфрасіння, у выкананні Наталлі Сярогінай гучалі спевы, напісаныя ў гонар асветніцы восем стагоддзяў таму.

Придете, любомудрении, песнями богокрасными воспоимо достохвалнии в смирении Ефросинии всечеснеи...

Прыйдзіце, любамудрыя, у храм найпадобнейшай. Пакланіцеся яе мошчам, паглядзіце ў яе вочы на фрэсцы. Падыміцеся ў келлю святой, дзе так узнёсла думаецца пра вечнасць Хараства, пра чалавечае прызначэнне на гэтай зямлі.

1991