Выбрать главу

“Ты рады, што з’язджаеш?” — зноў спытала яна. “Канешне, бо далей заставацца там — на згубу”.

“Ведаць бы, што там зараз робяць Маркус, Васка Петкавіч, Андруш, іншыя нашыя сябры. Нас усіх рассыпалі, як друз”.

Я прамаўчаў, бо што, урэшце, мог ёй адказаць? Што, хутчэй за ўсё, там ліецца кроў: я ўспомніў палкоўніка Скута і яго напаўвар’яцкія сентэнцыі, замешаныя на падазронасці і нянавісці. Мне яшчэ пашанцавала, падумаў я, што ў сваім маніякальным недаверы да ўсіх і ўся, ён прыняў мяне за кагосьці іншага — засланага сакрэтнага агента з Мегаполіса, альбо ананімнага кантралёра ці зборшчыка падаткаў, хто ведае.

“Мы хутка звяжамся з кім-небудзь з нашых таварышаў праз надалоннік альбо праз Сеціва. Хоць гэта і небяспечна, бо на дарогах ідзе адсочка. І пра ўсё даведаемся.Толькі варта пачакаць”, — урэшце паабяцаў я.

Нягледзячы на адчувальна высокую для раніцы тэмпературу, жанчына побач са мной пачынала дрыжаць усім целам, нібы ад холаду, але я зразумеў, што гэта не так: зноў бадай што звычайны “адкат”. На ёй была новая лёгкая сукенка, старую, запэцканую “псеўдакрывёю”, яна раней, яшчэ ў паселішчы, выкінула ў сметніцу, і я абняў яе, а потым выбраў зручнае месца і звярнуў з дарогі ў бок — дзе ў рост чалавека зелянела паласа дзікага зарасніку вербалозу. Там нас імкліва штурхнула адно да аднаго і мы моўчкі заняліся любоўю: нібы паўтараўся даўні эпізод у маёй былой мансардзе ў Мегаполісе.

Потым я завёў рухавік і мы зноў апынуліся на дарозе. Мойра паклала галаву мне на плячо, яе валасы злёгку казыталі мне шыю, і праз нейкі час я са здзіўленнем адчуў, што яна нібы задрамала.

Бальшак на гэтым участку быў заасфальтаваны, і хоць часам пад коламі з-за калдобінаў грукала і рыпела, я дабавіў хуткасці. Дарожныя паказальнікі амаль паўсюдна адсутнічалі, і я вырашыў, як толькі Мойра адпачне, дастаць мапу і больш дакладна вызначыць, дзе мы знаходзімся.

Сонца паднялося ўжо на ўсходняй частцы неба, і пахмурны, задымлены далягляд афарбаваўся ў чырвонае. Забруджаныя смеццем, бязлесыя ўчасткі зямлі абапал дарогі зрэдку чаргаваліся з уробленымі палеткамі, на якіх, варушыліся постаці сельскагаспадарчых “працаробаў”. Пака-рэджаныя і паржавелыя касцякі былых трактароў і камбайнаў, пакінутых яшчэ ў час Непажада-ных Падзей, там-сям адзінока грувасціліся на пустэльнай раўніне.

У люстэрцы задняга віду я пабачыў чорную кропку, якая імкліва павялічвалася ў памерах. Нехта на вялікай хуткасці рухаўся следам за намі. Я ўціснуў акселератар амаль да адказу, але кропка расла: нас даганялі. Безумоўна, гэта мог быць і быў, як я адразу пачаў пераконваць сябе, выпадковы аўтамабіль, але насцярожанасць і пачуццё трывогі ўжо запалі мне ў голаў. Я зірнуў на паказчык паліва — у мяне яго заставалася няшмат — кіламетраў на трыста, а заправачныя станцыі на трасах былі, як я ведаў, адзінкі, і тыя з-за нападаў ахоўваліся ўзброенымі жаўнерамі.

Мойра ўжо не драмала на маім плячы, а моўчкі разглядала пахмурныя краявіды па баках дарогі. Я зноў кінуў вокам у люстэрка і сказаў: “Па-першае, прысцягніся рамнём. Па-другое, вазьмі з задняга сядзення сумку, дастань адтуль аўтамат, устаў ражок і здымі з засцерагальніка”.

Яна таксама зірнула ў люстэрка, хутка зрабіла ўсё, што я загадаў, і толькі тады спытала: “Гэта за намі, Берташ?” “Пакуль не ведаю, — адказаў я, выцягнуў з-пад сядзення “берэту” і аддаў ёй. — Трымай. Не выключана, што гэта гарбузагаловыя”.

Цёмна-шэры БМВ старога ўзору выпуску, а новыя мадэлі аўтамабіляў, як я ведаў і казаў вышэй, ужо даўно ніхто не распрацоўваў, якраз падсядаў мне на хвост. Я прадумана збавіў хуткасць, каб ён пайшоў на абгон, — надзея, што гэта выпадковы спадарожнік у паўночны бок, не пакідала мяне, але прадчуванне небяспекі, пра якое ўжо сігналіла мне мая падсвядомасць, не падманула: ззаду замігалі фарамі — недвухсэнсава прапануючы спыніцца. У адказ я зноў націснуў на акселератар і папрасіў Мойру, каб прыгнулася, але яна не паслухалася. Між тым, праследавацелі ўклініліся на дарогу, злева ад майго “джыпа”, і ўрэшце зраўняліся: я павярнуў голаў і ўбачыў, што іх у машыне па меншай меры трое альбо чацвёра, і гэта былі не гарбузагаловыя: распісаныя тату твары, цупкі позірк вачэй, упэўненасць у сваёй беспакаранасці і паляўнічы азарт пагоні за ахвярамі, а такімі ахвярамі яны, пэўна, ужо лічылі мяне і жанчыну побач са мной — адназначна ўпэўнілі мяне ў тым, што гэта не хто іншыя, як бадзячая банда. Хваля холаду прайшла па маёй спіне — такіх бандаў, што палявалі на дарогах на безабаронных вандроўнікаў, дробных гандляроў, перасяленцаў, было ўжо шмат, і ўлады, заклапочаныя іншымі сваімі ворагамі, амаль не звярталі на іх увагі. Дзяржаўныя чыноўнікі, якія часам змушаныя былі наведваць населеныя пасёлкі і паселішчы, заўсёды бралі з сабой ахову, але нават іх гэта іншым разам не ратавала ад раптоўнага і бязлітаснага нападу, хоць, па праўдзе, на дзяржаўных асоб і функцыянераў бандыты спакушаліся вельмі рэдка. Затое астатніх яны жорстка рабавалі, а трупы альбо спальвалі, альбо, павыразаўшы з іх кавалкі цел, прадавалі потым апошнія шматлікім антропафагам.