Ni iradis tutan mejlon for de nia vojo, por ke ni atingu la arbetaĵon, por kaŝiĝi tie. Sed survoje, revenis al mi miaj konsciaj duboj, kaj mi pensis, Ĉu mi agus prove, se mi trempus miajn manojn en la sangon homan? Kial mi estas mortigonta tiujn, kiuj ne malbonfaris al mi, kaj kiuj min ne intencas vundi? Ne, kiuj eĉ nescias, ke ili estas malpravaj, aranĝante tiajn festenojn. Ĉu faraĵoj iliaj ne estas signo, ke Dio lasis ilin (kaj ankaŠla genton) al iliaj propraj malkleraj koroj? Dio ne elektis min, ke mi estu juĝanto. Li, kiu diris, “Ne mortigu,” ĝin diris al mi, same kiel al la ceteraj en la mondo.
Maso da tiaj pensoj altrudis sin Д‰e mia animo, kvazaЕ min avertante, ke mi haltu Дќis plimulto estos kio postulos mian intermeton, ol tio, kion mi nun scias. Mi haltadis en la arbetaДµo por observi la virojn festene, kaj poste Еќteliris antaЕen, Vendredo post mi. Tiamaniere ni iradis Дќis ni venis al la arbetaДµlimo. Tiam mi diris al Vendredo, “Suprenrampu Дќispinte tiun arbon, kaj sciigu min, Д‰u vi povas vidi la virojn.”
Li iris pensrapide, kaj reveninte diris ke ili estas Д‰irkaЕ la fajro, kaj la ligita viro sur la sablo estas la sekvantulo, kiun ili mortigos. Sed kiam li diris al mi, ke la viro estas blankulo miarasa, mia sango ekbolis miavejne. Du el la bando iris por senligi la blankan viron, tial, nun estas por mi pafi.
Je la pafilbruo mi vidis ke la viroj eksaltas de la tero, kie ili sidis. Estis sendube la unua pafilpafo, kiun ili iam aЕdis. Ili tute ne sciis kien rigardi. Mi nun demetis mian pafilon, kaj ekprenis etan pafilon; Vendredo laЕfaris, kaj mi ordonis, ke li pafu. Kriegante, la viroj kuris tien kaj reen.
Mi nun kuregis el la arbetaДµo por ke ili min vidu, mia sklavo sekvante, kompreneble. Ni laЕte ekkriegis, kaj laЕeble kuris al la blanka viro. Jen li kuЕќis sur la varmega sablo. Mi tratranД‰is la branД‰etaДµon aЕ kanon, per kiu li estis ligita, sed li estis tro malforta por stariДќi aЕ paroli, tial mi donis al li iom da rumo. Li sciigis al ni per laЕeblaj signoj, kiom li Еќuldas al mi pro Д‰io, kion mi faris.
Mi diris, “Pri tio ni poste parolos, sed nun estas necese, ke ni savu nian vivon.” Libere por iri, kien li elektus, Vendredo kuris tien kaj reen, kaj fortimigis la virojn. Ili kuregis al siaj boatoj, kaj baldaŠtroviĝis sur la maro; tiamaniere ni fine liberiĝis de niaj malamikoj.
La viro trovita sursable, diris al ni, ke sia nomo estas Karlo, kaj li venas de Hispanujo. Sed ankaŠestas alia bezonanta nian zorgadon viro; ĉar la nigruloj lasis boateton sur la sablaĵo, kaj en ĝi mi ekvidis malfeliĉulon duonmortigitan. Li eĉ ne povis suprenrigardi, tiel firme li estis ligita kole kaj piede. Kiam mi tranĉis la ligilojn li profunde ekĝemis, ĉar li pensas, ke tio signifas mortkondukon.
Kiam Vendredo alvenis, mi ordonis, ke li parolu al la maljunulo patrolingve, kaj diru al li, ke li estas libera. Tiu-Д‰i bonnovaДµo lin plifortigis, kaj li sin levis sidiДќe en la boato. Sed kiam Vendredo ekaЕdis lin paroli kaj rigardis lian vizaДќon, venis larmoj en miajn okulojn, Д‰ar mi vidis, ke li kisas kaj cirkaЕprenas la malfeliД‰an maljunulon, kaj Дќoje saltas Д‰irkaЕ li; tiam levinte la manojn, frapante sian vizaДќon kaj la kapon, li ploras kaj poste, denove ridas, kantas, saltas. Longatempe, li ne povis paroli al mi, por sciigi min pri la signifo tuta. Sed fine li diris al mi, ke li estas la filo de tiu-Д‰i malfeliД‰a maljunulo, kies nomo estas Jafo.
Estus malfacila tasko por mi paroli pri Д‰iuj strangaj signoj, kiujn Vendredo faris por montri sian Дќojon. Kvin-aЕ-sesfoje li eniris kaj eliris la boaton; sidigis sin apud maljuna Jafo, kaj surtenis lian kapon siabruste por Дќin varmigi; tiam li ekfrotadis liajn brakojn kaj piedojn, kiuj nun estas malvarmaj kaj rigidaj pro la ligiloj. Mi ordonis Vendredon, ke li donu al li iom da rumo kaj pano; sed li respondis, “Nenio havi! Mi malbona hundo, manДќi Д‰io, mem!” Tuj li kuris domon, ne atentante miajn vokadojn sed kuris cervrapide.
Hore, li revenis kun kruĉo enmane. La bonulo iris tutspace por ke Jafo havu freŝan trinkon el mia puto; kaj li alportis du kukojn; unu, mi ordonis, ke li donu al Karlo, kiu kuŝis en la arbombraĵo, rigida kaj tro malforta por paroli eĉ unu vorton.
Mi ordonis, ke mia sklavo rume frotadu liajn piedojn, tion farante, mi ekvidis ke Vendredo de tempo al tempo turnis la kapon por ke li rigardu la maljunulon. Surdorse ni hejmportis Karlon kaj Jafon de la boato, ĉar ili tute ne povis piediri. La pordo miadoma troviĝis supre kaj ĉar la malfeliĉaj malsanuloj ne povis surrampi la ŝtupetaron, ni faris por ili tendon el malnovaj veloj.
Parto V
Mi nun estis reДќo super tri viroj, kiel ankaЕ mastro de la insulo, ja! mi fiere povis diri, “Ili Еќuldas al sia reДќo sian vivon, kaj Дќin oferus por mi, se mi ilin ordonus tion fari.” Sed mi ne antaЕvidis, ke mia regado tiel baldaЕ finiДќos. Nun ni devas doni iom da nutnaДµo al Karlo kaj Jafo, tial ni buД‰is kaj rostis kapridon, kaj Д‰irkaЕ Дќi ni kvar poste sidiДќis, kaj mi laЕeble feliД‰igis ilin.
Post kelke da tagoj Karlo tute fortiĝis, kaj mi ordonis lin, ke li fosu iom da tero por semejo, ĉar estis certe, ke por nutnigi du buŝojn plu, ni nun bezonos plimulte da greno. Tial ni dissemis en la semejon la tutan provizon da greno, kiun ni havas, kaj kelkatempe ni kvar havas da laborado tiom, kiom ni povas fari. Kreskiĝinte la greno maturiĝis, kaj ni eltrovis, ke ni havas sufiĉon.
Mi projektis, ke Karlo kaj Jafo reveturu al la kontinento por allogi kelkajn el la blankaj homoj, Дµetitaj sur tiean bordon, por ke ili loДќiДќu kaj vivu inter ni; tial ili pretigis la boaton, kaj kunprenis du pafilojn, kaj nutraДµon Дќisdektage. Mi ordonis, ke ili revenu post semajno, kaj alproksimiДќante, elpendigu signon por ke ni sciiДќu, kiuj alvenas.
Unu tagon Vendredo ĝojege alkuris al mi kaj diris, “Ili veni returne! Ili veni returne!” Mejlon de la bordo vidiĝis velboato veturanta alteren, sed mi sciis, ke tiu ĝi ne povas esti, ĉar la boato estas aliflanke de la insulo. Mi ankaŠvidis tra mia vidilo ŝipon malproksimen enmare. Troviĝis dekdu viroj boate; tri ĉenligitaj, kaj kvar havas pafarmilojn.
BaldaЕ mi vidis, ke unu el la viroj levis sian glavon antaЕ la Д‰enligitaj viroj, kaj mi sentis ke Д‰io ne estas Дќusta. Poste mi vidis ke tri viroj antaЕe ligitaj estas senligitaj; kaj surteriДќinte, ili kuЕќiДќis en la ombron arban. BaldaЕ mi estis Д‰e ilia flanko, Д‰ar ilia malДќoja kaj Д‰agreniДќa vidiДќo min memorigis pri la unuaj horoj, kiujn mi travivis Д‰e tie-Д‰i kie Д‰io envolviДќis en malgajo.
Mi aliris al tiuj-Д‰i viroj kaj diris:
“Kiuj vi estas, sinjoroj?”
Ili ektimis pro mia voД‰o kaj stranga vestaДµo, kaj ekmovis kvazaЕ ili volus forkuri de mi. Mi diris, “Ne timi min, Д‰ar eble amiko estas apude, kvankam vi ne tion pensas.” “Tiuokaze li certe estas sendita el la Д‰ielo,” diris unu el ili gravmiene, kaj samtempe demetas la Д‰apon antaЕ mi. “Ĉia helpo venas de Д‰ielo, sinjoro,” mi diris. “Sed kion mi povas fari, por vin helpi? Vi vidiДќas kvazaЕ vi havas ЕќarДќon da plenkaЕzo enbruste. Mi vidis, antaЕe, ke unu el la viroj levis sian glavon, kvazaЕ li intencas mortigi vin.”
La larmoj fluis malsupren la vizaДќo de la malfeliД‰ulo dum li diras, “Ĉu tiu-Д‰i estas dio aЕ homo?” “Ne dubu pri tio, sinjoro,” mi respondis, “Ĉar Dio ne venus en laЕa vestaДµo. Ne, ne timu — nek troaltigu viajn esperojn; Д‰ar vi vidas nur homon; tamen, unu kiu laЕeble faros Д‰ion, por helpi vin. Via parolado montras, ke ni estas samlandanoj. Sciigu al mi tion, kio okazis al vi.”
“Nia afero, sinjoro, estas trolonga por Дќin diri al vi, dum tiuj, kiuj volis mortigi nin, restas tiel proksime. Mia nomo estas PaЕlo. Iomvorte, sin— joro, mia Еќipanaro elДµetis min el mia Еќipo, kiun vi tie vidas, kaj min lasis tie-Д‰i por morti. Mi povis apenaЕ farigi ilin, ke ili englavingu siajn glavojn jam eltiritajn por min mortigi. Ili elmetis min kun la du jenaj viroj, mia amiko, kaj la Еќipoficino.”