Выбрать главу

Merkusio.

Əli qələm tutan hər savadlı kəs

Cavab verə bilər hər bir məktuba.

Benvolio.

Yox, o göstərəcək necə lazımsa,

Hücuma hücumla cavab verəcək. Merkusio.

Vay, yazıq Romeo, o artıq ölüb. Ağbəniz pərinin qara gözləri onu ağır yaralayıb. Eşqin nəğməsi onun qulaqlarmı deşikdeşik eləyib. Məhəbbətin oxu onun ürəyinin düz ortasından keçib. O, Tibaltın qarşısında necə davam gətirəcək?

Benvolio. Nə üçün, axı, nədir bu Tibalt?

Merkusio. Səni inandırıram ki, o, nağıldakı pişiklər padşahı Tibaltdan daha amansızdır. Pis işlərdə başçıdır. Elə qılınc oynadır ki, elə bil notla mahnı oxuyursan. Ritmi, məsafəni və ölçünü çox dəqiq bilir. Bir, iki, üçüncüdə qılıncı köksünə sancır. Zərif qönçələrin əsl qənimidir. Duel ölüsüdür, duel. Yüksək dərəcəli zadəgandır. Qılınc oynatmağın əsl bilicisidir. Ah, o ölməz passado! O punto reserso! O hay!

Benvolio. O nə deməkdir?

Merkusio. Cəhənnəm olsun o əzilibbüzülən ədabazları, yeni dil quraşdıranları! Elə ancaq bunu eşidirsən: «Həzrətiİsa haqqı, ən yaxşı qılıncdır! Ən ucaboy kişidir! Ən gözəl qəhbədir!» Özün de, ulu babam, bu qan qaraldan əcnəbi milçəklərin qulağımıza girməsi kədərli deyilmi? Bu xarici moda düşkünləri, bu pardonnezmoislər yeni dəbə elə aludə olublar ki, təzə tumanda köhnə skamyalarda rahat əyləşə bilmirlər. Ah, onların bonları, onların bonları.

Romeo daxil olur.

Benvolio. Romeo gəlir, Romeo gəlir!

Merkusio. Bir bax, qurudulmuş balığa oxşayır. Ah, insan bədəni, sən necə də balıqlaşdın! İndi onun başında yalnız

Petrarkanın nəğmələri kimi gözəl şerlər dolanır. Onun sevgilisinin yanında Laura mətbəxdə qabyuyandan artıq bir şey deyil. Düzdür, Lauranm aşiqi ona daha gözəl nəğmələr qoşmuşdur.

Başqalarına gəldikdə də belədir. Didona pintidir. Kleopatra isə qaraçıdır. Yelena və Hero qəhbədirlər.

Tizbanın qəşəng ala gözləri olsa da, gözəllikdə onunla müqayisə edilə bilməz. Senyor Romeo, bonjur. Bu da sənin gen fransız şalvarına bir fransız salamı. Sən dünən axşam bizə yaxşı kələk gəldin.

Romeo.

Sabahınız xeyir ikinizin də,

Necə kələk gəldim axı mən sizə?

Merkusio. Aradan çıxdın, cənab, aradan çıxdın.

Məgər bunu başa düşmürsən?

Romeo. Bağışla, əziz Merkusio, işim çox vacib idi.

Mənim kimi işi olan adam ədəb qaydalarını poza bilər.

Merkusio. Sənin kimi işi olan adam dizi üstə çöküb, baş əyməyə məcbur olar desən, daha doğru çıxardı.

Romeo. Demək istəyirsən ki, salam verərdi.

Merkusio. Sən çox incəliklə hədəfə vurdun.

Romeo. Bu çox nəzakətli izahat oldu.

Merkusio. Hə də, mən əsl nəzakət çiçəyiyəm.

Romeo. Yəqin ki, qərənfilsən.

Merkusio. Tamamilə doğrudur.

Romeo. Deyirəm axı, mənim rəqs ayaqqabılarıma taxılan çiçəklər niyə belə qəşəngdir.

Merkusio. Yaxşı dedin. Bu zarafatınla ayaqqabıların yırtılana kimi arxamca gəl. Əgər birinin altı deşilməyib, salamat qalsa, sənə kömək eləyər.

Romeo. Ah, bir ayaqqabı altı qədər dözümsüz və dəyanətsiz zarafat! O necə də deşilməyib salamat qalsın.

Merkusio. Əziz Benvolio, aramıza gir, bizi ayır.

Mənim hazırcavablığım kəsərdən düşür.

Romeo. Qamçıla, mahmızla, tənbəli qamçıla, mahmızla, yoxsa mən onu ötəcək və qışqıracağam: yarışı uddum!

Merkusio. Dayan bir, əgər sənin hazırcavablığın ovda çöl qazlarına bir şahin kimi cumubsa, mən doğrudan da uduzdum; ona görə ki, sənin hiss üzvlərinin birində olan alıcı quş mənim bütün beş hiss üzvümdəkindən çoxdur. Bəlkə, məni də qaz hesab edirsən?

Romeo. Sən mənim yanımda qazdan başqa heç vaxt heç şey olmamısan.

Merkusio. Bu zarafat üçün mən sənin qulağım qırparam.

Romeo. Yox, mənim mərhəmətli qazım, elə iş tutma.

Merkusio. Sənin hazırcavablığın çox acıdır, lap istiot kimidir.

Romeo. Yağlı bir qaz üçün acı istiot gözəl bir ədviyyə olmazmı?

Merkusio. Ah, sənin hazırcavablığın yumşaq dəriyə bənzəyir. Onu uzununa da, eninə də çəkib uzatmaq olar.

Romeo. Mən eninə sözünü dartıb, o qədər uzadaram ki, qaz sözünə əlavə edəndə sən dünyada ən böyük qaz olarsan.

Merkusio. Nə deyirəm ki? Bu, eşq ahuflarından yaxşı deyilmi? Hə, indi səninlə danışmaq olar. İndi sən Romeosan.

İndi sən tərbiyə və təbiətin etibarı ilə əvvəlki adamsan.

Dostum, sənin bu sarsaq məhəbbətin əlindəki ağacı gizlətməyə bir deşik tapmayıb, ağzından köpük daşadaşa o yanbu yana qaçan dəliyə bənzəyir.

Benvolio. Burda kəs, burda kəs!

Merkusio. Son istəyirsən ki, burda mən öz nitqimin quyruğunu kəsim?!

Benvolio. Belə olmasa, nitqin çox uzanar.

Merkusio. Ah! Sən yanılırsan. Mən onu qısaltmaq istəyirdim. Nitqim lap sonuna gəlib çatmışdı. Həqiqətən də, fikrim vardı ki, onu davam etdirməyim.

Romeo. Baxın, gözəl tamaşa buna deyərlər.

Dayə və Piter daxil olurlar.

Merkusio. Yelkən, yelkən!

Benvolio. Özü də iki dənə: tuman və şalvar.

Dayə. Piter!

Piter. Nə buyurursunuz?

Dayə. Menim yelpiyimi ver, Piter.

Merkusio. Mərhəmətli Piter, tez elə, qoy üzünü gizlətsin.Yelpiyi üzündən gözəldir.

Dayə. Sabahınız xeyir, xeyirxah cənablar!

Merkusio. Axşamınız xeyir, qəşəng xanım.

Dayə. Məgər axşamdır?

Merkusio. Sənə deyirəm, az olmaz, çünki saatın ədəbsiz əli indi günortanın qamçısının düz üstündədir.

Dayə. Ayıb deyil? Sən necə adamsan?

Romeo. Elə adamdır ki, xanım, Allahtaala onu özözünü ələ salmaq üçün yaradıb.

Dayə. Doğrudan, yaxşı dediniz: özözünü ələ salmaq üçün, belə dediniz, hə? Cənablar, kim mənə deyə bilər, gənc Romeonu harada tapmaq olar?