Я кладу на вільготны асфальт мясныя абрэзкі на паперчыне. Сабака глядзіць незразумела і пытальна. Не звык, каб вось так да яго. Каб па-чалавечы. Таму вытрымлівае дыстанцыю: не падыходзіць, пакуль не адсунуся, так што назіраць даводзіцца з парога пад’езда.
Мне шкада іх. Каўка скача сярод машын каля маленькага рынку. Цягне за сабою перабітае чорнае крыло, клыпае тонкімі ножкамі. Вочкі дробныя, круглыя. У вочках — жах. І стомленасць яшчэ, напэўна. Давай спынімся, калі ласка, у нас жа коржыкі з сабою, кавалачак дамо, хіба ж многа ёй трэба.
Коржык крышыцца ў маіх руках. Каўка не падыходзіць, сочыць за мною з адлегласці ў пару маіх (і добры тузін сваіх) крокаў. Не звыкла.
— Ты вельмі… шчырая, — кажаш мне ты, калі зноў, рука ў руцэ, ідзём па вуліцы. Але справа не ў шчырасці. Я не найлепшы чалавек, не самы цярплівы і абыходлівы дакладна. Не самы дабрадушны, калі на тое. Але мне проста невыносна шкада вялікіх і малых. Усіх шкада – жывых. Я не магу зрабіць для іх многа, але і не магу не зрабіць хоць нешта. Драбочак. Пясчынку.
— Вам — цыбулі? — гэта смуглявая прадавачка на рынку, пачуўшы, што між сабою гутарым па-беларуску. Са сваім мужам яна толькі што гаварыла па-ўзбекску і тут раптам выраніла з вуснаў як перліну. І другой перлінай, атрымаўшы грошы, з усмешкаю на нашае трохі здзіўленае «дзякуй» шчыра:
— Калі ласка!..
Людзі тут таксама не звыклі. Каб вось так. Каб па-чалавечы. Не звыклі да мовы: пужліва вытрымліваюць дыстанцыю, быццам перад імі — хворы з пацверджаным COVID-19. Не звыклі. Не звыклі ганарыцца тым, што яны — беларусы.
Самае страшнае: не звыклі да саміх сябе.
І да гэтага я не магу звыкнуць.
І да гэтага не хачу звыкаць.