„Chery”, — chacieŭ ja paklikać, ale pačuŭ kroki.
Niechta vysoki i hruzny išoŭ, jak…
— Hibaryjan? — spakojna spytaŭsia ja.
— Tak, heta ja. Nie zapalvaj sviatła.
— Nie zapalvać?
— Nie treba. Tak budzie lepš nam abodvum.
— Ale ž ciabie niama siarod žyvych?
— Heta nie maje značennia. Ty paznaješ moj hołas?
— Paznaju. Navošta ty heta zrabiŭ?
— Tak treba było. Ty spazniŭsia na čatyry dni. Kali b ty prylacieŭ raniej, mahčyma, u hetym nie było b patreby. Nie pakutuj, chaj tvajo sumlennie budzie spakojnym. Ja adčuvaju siabie narmalna.
— Ty sapraŭdy tut?
— A ty dumaješ, što bačyš mianie ŭ snie, jak dumaŭ pra Chery?
— Dzie jana?
— Čamu ty ličyš, što ja pavinien viedać?
— Ja zdahadaŭsia.
— Nie budziem havaryć pra heta. Dapuscim, što zamiest jaje pryjšoŭ ja.
— Ale ja chaču, kab jana taksama była tut.
— Heta niemahčyma.
— Čamu? Pasłuchaj, ty ž viedaješ, što na samaj spravie heta nie ty, a ja?
— Nie, heta na samaj spravie ja. Dakładniej — ja, paŭtorany jašče raz. Ale navošta my marnujem čas?
— Ty pojdzieš?
— Pajdu.
— I tady jana vierniecca?
— Tabie heta važna? Jana dla ciabie vielmi mnoha značyć?
— Heta maja sprava.
— Ty ž baišsia jaje.
— Nie.
— I hrebuješ…
— Što ty chočaš ad mianie?
— Škadavać treba siabie, a nie jaje. Joj zaŭsiody budzie dvaccać hadoŭ, nie prytvarajsia, nibyta ty nie viedaješ pra heta!
Niečakana ja supakoiŭsia. Ja słuchaŭ Hibaryjana biez chvalavannia. Mnie zdałosia, što jon staić zaraz bližej, u nahach, ale ja pa-raniejšamu ničoha nie bačyŭ u ciemry.
— Što ty chočaš? — spytaŭsia ja cicha.
Moj ton, badaj, zdziviŭ jaho. Jon pamaŭčaŭ.
— Sartoryus tłumačyŭ Snaŭtu, što ty padmanuŭ jaho. Zaraz jany padmanuć ciabie. Pad vyhladam mantažu renthienaŭskaj ustanoŭki jany budujuć anihilatar pola.
— Dzie jana? — spytaŭsia ja.
— CHiba ty nie čuješ, što ja tabie skazaŭ? Ja papiaredziŭ ciabie!
— Dzie jana?
— Nie viedaju. Zapomni: tabie spatrebicca zbroja. Tabie niama na kaho spadziavacca.
— Ja mahu spadziavacca na Chery, — pramoviŭ ja.
Hibaryjan cicha zasmiajaŭsia.
— Viadoma, možaš. Da peŭnaj miažy. Zrešty, ty zaŭsiody možaš zrabić toje, što i ja.
— Ty nie Hibaryjan.
— Vybačaj. A chto ž? Mo tvoj son?
— Nie. Ty lalka. Ale ty pra heta nie viedaješ.
— A ci viedaješ ty, chto ty?
Heta mianie zacikaviła. Ja chacieŭ ustać, ale nie moh. Hibaryjan štości havaryŭ. Ja ničoha nie razumieŭ, čuŭ tolki jaho hołas, adčajna zmahaŭsia sa słabasciu, jašče raz irvanuŭsia z usiaje siły i… pračnuŭsia. Ja łaviŭ rotam pavietra, jak ryba na piasku. Było vielmi ciomna. Heta son. Kašmar. Adnu chvilinku… „dylema, jakuju my nie možam vyrašyć. My pryhniatajem sami siabie. Paliteryi skarystali tolki padabienstva vybiralnaha ŭzmacnialnika našych dumak. Pošuki matyvaŭ hetaj zjavy — antrapamarfizm. Dzie niama čałavieka, tam niama dastupnych dla jaho matyvaŭ. Kab praciahvać płan vyvučennia, nieabchodna zniščyć abo svaje dumki, abo ich materyjalnuju realizacyju. Pieršaje — nie paddajecca nam. Druhoje nadta nahadvaje zabojstva”.
U ciemry ja prysłuchoŭvaŭsia da dalokaha razvažlivaha hołasu, intanacyju jakoha ja adrazu paznaŭ. Havaryŭ Hibaryjan… Ja vyciahnuŭ ruki. Na pascieli nikoha nie było.
Mnie snicca, što ja pračnuŭsia, padumaŭ ja.
— Hibaryjan?.. — paklikaŭ ja.
Hołas adrazu ž scich. Niešta ščoŭknuła, ja adčuŭ na tvary lohki podych pavietra.
— Nu što ž ty, Hibaryjan, — pramarmytaŭ ja, paziachajučy. — Niepakoić mianie ŭ adnym snie, u druhim — heta ŭžo zanadta…
Niešta zašamacieła kala mianie.
— Hibaryjan! — paŭtaryŭ ja macniej.
Pružyny łožka zdryhanulisia.
— Krys… heta ja, — pačuŭ ja blizki šept.
— Heta ty, Chery?.. A dzie Hibaryjan?
— Krys, Krys… jaho niama… ty ž sam kazaŭ, što jaho niama.
— U snie ŭsio moža być, — pramoviŭ ja niaspiešna. Ciapier ja nie byŭ upeŭnieny, što bačyŭ son. — Jon niešta skazaŭ, jon byŭ tut, — pramoviŭ ja.
Mnie strašna chaciełasia spać. Kali tak chočacca spać, značyć, splu, pramilhnuła dziŭnaja dumka. Ja dakranuŭsia hubami da chałodnaha plača Chery i ŭlohsia jamčej. Jana niešta adkazała mnie, ale ja ŭžo zasynaŭ.
Ranicaj u zalitym čyrvonym sviatłom pakoi ja ŭspomniŭ, što adbyłosia nočču. Havorka z Hibaryjanam mnie prysniłasia, a što było pasla? Ja čuŭ jaho hołas, u hetym ja pierakanany, ale ŭspomnić, što jon skazaŭ, nie mahu. Praŭda, jon nie havaryŭ, a čytaŭ lekcyju. Lekcyju?..
Chery myłasia. Čuŭsia šum vady ŭ dušavoj. Ja zazirnuŭ pad łožak, kudy niekalki dzion tamu zakinuŭ mahnitafon. Jaho tam nie było.
— Chery! — huknuŭ ja.
Jaje tvar, zality vadoj, pakazaŭsia z-za šafy.
— Chery, ty nie bačyła pad łožkam mahnitafon? Maleńki, kišenny…
— Tam lažała šmat rečaŭ. Ja skłała ich tudy, — jana pakazała na paličku z lakarstvami kala aptečki i znikła ŭ dušavoj.
Ja ŭskočyŭ z łožka i pašukaŭ tam, ale ničoha nie znajšoŭ.
— Ty nie mahła jaho nie zaŭvažyć, — skazaŭ ja, kali Chery viarnułasia ŭ pakoj.
Jana moŭčki rasčesvałasia pierad lusterkam. Tolki zaraz ja zaŭvažyŭ, jakaja jana blednaja. Jaje vočy ŭ lusterku pazirali na mianie nasciarožana.
— Chery, — uparta, jak asiol, pačaŭ ja znoŭ, — mahnitafona na palicy niama.
— Ty ničoha bolš nie chočaš skazać mnie?
— Daruj, — marmytnuŭ ja, — ty maješ racyju, heta hłupstva…
Nie chapała, kab my pasvarylisia!
My pajšli sniedać. Chery rabiła ŭsio nie tak, jak zvyčajna, ale ja nie moh zrazumieć, jakaja tut roznica. Jana da ŭsiaho pryhladałasia, časam nie čuła, što ja joj kažu, zachoplenaja svaimi dumkami. Ja zaŭvažyŭ, što vočy ŭ jaje bliščać.
— Što z taboj? — spytaŭsia ja šeptam. — Ty płačaš?
— At, nie čapaj mianie. Heta niesapraŭdnyja slozy, — prašaptała Chery.
Vidać, treba było vysvietlić usio da kanca, ale ja bolš za ŭsio na sviecie bajusia „ščyrych razmoŭ”. Mianie turbavała zusim inšaje. Choć ja i viedaŭ, što intryhi Snaŭta i Sartoryusa mnie tolki prysnilisia, ja pačaŭ uspaminać, ci josć na Stancyi choć jakaja-niebudź zručnaja zbroja. Ja nie dumaŭ, navošta jana mnie, — prosta chaciełasia jaje znajsci. Ja skazaŭ Chery, što mušu pajsci ŭ trum i na składy. Jana moŭčki pajšła sa mnoj. Ja kapaŭsia ŭ skryniach, vyniuchvaŭ u kantejnierach, a kali spusciŭsia na samy niz, nie zmoh adoleć žadannia zazirnuć u chałodnuju kamieru. Mnie nie chaciełasia, kab Chery zachodziła tudy, tamu ja tolki pračyniŭ dzviery i ahledzieŭ usio pamiaškannie. Pad ciomnym pokryvam pa-raniejšamu adroznivalisia abrysy cieła niabožčyka, ale z taho miesca, dzie ja stajaŭ, nielha było ŭbačyć, lažyć tam čarnaskuraja ci nie. Mnie zdałosia, što jaje niama.
Ja praciahvaŭ błukać, tak i nie znajšoŭšy ničoha vartaha ŭvahi. Nastroj usio bolš i bolš psavaŭsia. Niečakana ja zaŭvažyŭ, što pobač sa mnoj niama Chery. Zrešty, jana adrazu ž zjaviłasia — zatrymałasia ŭ kalidory, ale ŭžo adno toje, što Chery sprabavała addalicca — a joj ža doraha kaštavała pakinuć mianie choć na chvilinku, — pavinna było nasciarožyć mianie. Ja pa-raniejšamu imitavaŭ pakryŭdžanaha, karaciej, pavodziŭ siabie nadzvyčaj dziŭna. Razbalełasia hałava, ja nie moh znajsci nijakich paraškoŭ i, złosny, jak čort, pierakapaŭ usiu aptečku. U apieracyjnuju isci nie chaciełasia, i naohul u mianie ničoha nie ładziłasia. Chery, jak cień, błukała pa pakoi, časam niekudy znikała. Pasla poŭdnia, kali my paabiedali (zrešty, jana naohul nie jeła, a ja žavaŭ biez apietytu — u mianie tak traščała hałava, što ja navat nie sprabavaŭ prymusić Chery pajesci), jana raptam sieła pobač i pačała skubci moj rukaŭ.