Падбіты танк павярнуў вежу, апусціў ніжэй ствол гарматы і рыгнуў агнём. Астатнія, страляючы, рухаліся наперад без аўтаматчыкаў. Баталаў зразумеў іх намер: знішчыць кулямёты, каб засцерагчы ад небяспекі аўтаматчыкаў.
— Таварыш капітан! — сувязіст працягнуў яму трубку.
Баталаў пачуў таропкі і вінаваты голас лейтэнанта Фаменкі. Камандзір батарэі далажыў, дзе размясціў свае саракапяткі, спытаў, які будзе загад.
— Па танках! Толькі лупі па тых, што ідуць. Падбіты «пэтээраўцы» даканаюць.
Танкі, чуваць ужо было, грукаталі па бруку. Лязганне цяжкіх гусеніц па камянях, хвосткія чэргі хуткастрэльных кулямётаў і гулкія стрэлы гармат ірвалі паветра. Камбат помніў і разумеў: калі там, на пярэднім краі, хто-небудзь не вытрымае, пабяжыць, можа, здарыцца непапраўнае — паніка ахопіць іншых, і тады ўжо ніхто не спыніць ашалелых ад страху людзей. Ён пакутліва змагаўся з жаданнем кінуцца да бранябойшчыкаў, прыпасці да ружжа і страляць, страляць. Падавіў яго, сказаў сабе: «Спакойна, без нервознасці». У дадатак, быццам падмацоўваючы ў сабе рашучасць, вылаяўся: «Зараз мы іх, 6.., палашчым».
Наступны танк абышоў абяссіленага «падранка». Гармата яго таропка, не прыцэльна пасылала снарад за снарадам. Саракапяткі яшчэ таксама не прыстраляліся як след. Спераду, ззаду каля танка ўскідвалася ад выбухаў зямля. Ён прасунуўся яшчэ метраў пяцьдзесят, калі з прыплюснутай вежы вырваўся белаваты струменьчык дыму. Падымаючыся ўгору, дым пацягнуў за сабою ледзь бачны, жоўта-празрысты агонь. Спачатку было падобна, што гэта закалыхалася гарачае марыва. Раптам вырвалася, высока ўскінулася яркае полымя. Не прайшло і мінуты, як грымнуў аглушальны выбух. Вежу з гарматным ствалом сарвала і кінула далёка, у абгароджаны штыкетнікам двор.
Трэці, апошні танк абмінуў падбітыя, як шалёны, дзікі звяруга раўнуў маторам і рвануўся наперад. Ужо добра быў відаць на яго брані чорны, абведзены белымі палосамі крыж. Баталаў чакаў, што танк вось-вось пачне паварочваць назад. Калі толькі не патрапіць пад прыцэл артылерыстаў. Фашысты зараз апамятаюцца, зжахнуцца, што на ражон лезуць, і памкнуцца даць драпака.
Можа б, яно так і было, каб удалечыні не пачалі з абодвух бакоў выпаўзаць на вуліцу яшчэ танкі. Караневіч пачаў іх лічыць і налічыў ужо дзесятак, а яны ўсё паўзлі. Тым часам у блакіце неба загулі самалёты. Цяжкі пагрозлівы гул хутка запаўняў сабою наваколле, пачынаў перакрываць іншыя гукі. Набліжаліся «юнкерсы». Яны ляцелі хутка, на вялікай вышыні.
Камбат загадаў усім падраздзяленням спыніць агонь, каб не дэмаскіраваць сябе сцярвятнікам. Гэты адзінокі танк-выпаўзень няхай прарвецца да Дняпра. Адзін ён многа шкоды не наробіць. Там яго абавязкова закідаюць бутэлькамі з гаручай сумессю… Але вось як з тымі, што плоймай вылазяць на вуліцу?.. Яны наваляцца!..
«Як спыніць іх? Як?..» Баталаў скрыгатнуў зубамі. Зноў прыпаў да бінокля. На вуліцы — дзве таполі. Тоўстыя… Адна насупраць другой… I тут учэпістая памяць імгненна высвеціла. Нарада ў штабе дывізіі… Словы камбрыга Факанава пра масток цераз Чорначку… На гэтай вуліцы, праўда, няма рэчкі, няма мастка, аднак жа… Вунь яна — «гарлавіна»…
3 «юнкерсаў» пачалі вывальвацца бомбы. 3 аднаго, з другога, з трэцяга… Сыпаліся густа. Імкліва набліжаючыся да зямлі, яны паперад сябе абрынулі на яе жахлівыя гукі свайго лёту — спачатку здушлівае выццё, якое, нарастаючы, ператваралася ў пранізлівы, жудасны свіст. Зямля задрыжала, застагнала.
Свісталі і сыкалі над галавою асколкі. У акоп сыпаліся дробныя камякі зямлі.
Больш за ўсё Баталава здзівіла, як доўга зверху сыпалася зямля — можа, таму, што ён не адрозніваў выбухаў, яны зліліся ў суцэльны гук. Нешта цяжкае ўпала Баталаву на спіну, моцна выцяла па лапатцы. Ён паварушыў плячамі, прыўзняўся на локцях. У вушах шумела, трашчала.
Самалёты яшчэ гулі, а бомбаў ужо не чуваць было. Баталаў выглянуў з акопа.
«Юнкерсы» каршунамі кідаліся ў небе. За Дняпром гулка хлопалі зеніткі. Каля сцярвятнікаў раз за разам узнікалі белыя воблачкі. 3 хваста аднаго, які крута разварочваўся над лесам, вырваўся дым. Спачатку ён ледзь курыўся, пасля паваліў густа, цягнучыся чорным шлейфам. «Юнкере» пачаў завальвацца на крыло. Але ўтрымаўся і нібыта нават выраўняўся крыху. А праз хвіліну кульнуўся цераз нос і ўрэзаўся ў сцяну лесу. Грымнуў страшэнны выбух.
Цяпер усю ўвагу зноў захапілі танкі. «Прарвуцца ці не?» Ён не заўважыў, што папытаў гэта ў самога сябе.