Па высокай справядлівасці непадкупнага часу, забракуе яму месца ў людской памяці. Дык няхай жа па Сымоне Музыку застанецца хоць той сэнс перасцярогі, што не адным хлебам трэба жыць.
У тую нядзелю, калі расквітнелі сады, упорань выбраўся я ехаць да брата. Самой язды тае аўтобусам да яго было трохі за пятнаццаць хвілін, да ягоных тых Любавак (з высокага канца якіх усё відаць: цэлую пасеку летніх домікаў, што ў бок ад помпавай станцыі гарадскога водаправода). Братаў дом — свяжуткая му-раванка, пакуль абгароджаная абы-як -— па-новабагатаму распанела ўскрай жытнёвага поля, што прасціралася да ельнікавага маладняку. З суседняга панадворку, аднекуль з-пад хілае хаты на ім, кінуўся сабачыска, праз брамку тамака, такі шарсцісты, ды ўеўся брахаць на мяне, чужога тут.
Брат сяк-так падвучыўшыся ў рэшце рэшт спекуляваць, лепей зарабляе на вырошчванні цяплічных памідораў, і я падлічыў, што ён дапаможа мне (у гэтую пару ўжо не павінен швэндацца па падбеластоцкіх прыватных будовах, на якіх яму, майстру гідраўлічных рамёстваў, хоць і напагатове таксама нямалая плата). Зрабіўшыся бойкім агароднікам, паказаў сябе зусім пэўным і сваім чалавекам.
— Каля тысячы расады, — сказаў мне пра сваё прадпрыемства. Я, а як жа, застаў яго перад паркім уваходам у цяпліцу. Яна нагадвала сабою не бачанага нават нашымі бацькамі, вялізнага цэпеліна.
— Заграбаеш грашыскі!
Ён, аднак, адказаў без радасці таго галяка, які ўдала ад'еўся і зажыў.
— А-а, гэта ты так думаеш... Робіш-робіш і чым болей прыдбаеш сабе, тым горла шырэйшае. Цёшча, ага, кажа: даўней было галей, але весялей, — ён нагнуўся і выцер далоні аб траву пад кульгавым плотам.
Я сказаў, бы ў патыліцу яму:
— Відацьме, у сытасць рэдка смяюцца, у дабрабыт...
— Хітрая штука, гэты добры быт: без яго адна бяда, а з ім другая! — ён хмурнеў. — Пойдзем дахаты, ага.— азірнуўся на тую цяпліцу, ці чаго не забыўся ў ёй. — То што: пойдзем, ну, пагаворым... На тое і дом.
Ён ступіў першым, цяжка. Адкінуў быў нагою — у гумовым боце — пакручаную бляху, усю паіржавелую, і яна шуснула ў дол, што збоч ад утаптанае сцежкі, завалены каменнем ды закрапівелы. Падворышча — як гэта ў тых, хто будуецца, — з аброслым зеллем, куп'ём навезенага пяску, усюды з вапневым натрусам, па-акопнаму раскіданы на ім дрот, разбэрсаны, і абрэзкі арматуры, ненатуральнымі вусенямі рыжэюць пагубленыя шрубы, вінцікі.
—- О, ты мне скажы, дзе б злодзея такога знайсці, ага, які прадаў бы добрае кола ад трактара, — загаварыў, гледзячы некуды ўдалеч. Ён адамкнуў дзверы.
— У цябе трактар? — забубніў мой голас, калі ўвайшлі мы ў калідорык з пустымі сценамі.
— Купляю, ага, ды запасовых частак не даюць; трэба ж дакрасці.
— Нашто табе ён?!
— Невялікі будзе, ага, якраз на загоны, — растлумачыў брат.
I мы чамусьці памаўчалі. «Ну і дзеля чаго яму трактар? — калацілася ўва мне. — Каня, во, мець, дык усюды ім даедзеш, як не возам, то вярхом, або хаця б палюбавацца быдляцінай... А машыну?!»
— Жонка з хлопцам у сваіх бацькоў, бульбу садзяць, — гаварыў ён, быццам папярэджваючы маё запытанне. У ягоным голасе я ўлавіў, што гэткая гаворка была б яму ў нечым прыкраю, нешта не ладзілася ў іх. Ад іхняга вяселля я ні разу не наведаўся і за столькі часу даволі падзабыў ейны выгляд, твар. Зрэшты, яе радзіна дакладна абыякавая мне, што вецер у падстрэшшы. — Дзесьці стаіць у мяне паўбутэлькі, — ён пашукаў у шкапчыку тае выпіўкі надарэмна. Бразгітаў пасудаю, а я з натугаю абдумваў, як выкласці, яму пра ўсё, з чым з'явіўся да яго. — Думаеш, ага, дастаяла яна... — Пакінь, кажу...
Без дай прычыны ўспомнілася, калі з эмігрантамі, з якімі я быў пасябраваўся, ішоў у гасціну ў адзін лонданскі дом: ніхто з нас не ведаў адрас як след. Цэлым гуртам убіліся ў нейкі завулак асабнякоў з мноствам сіямскіх катоў у аздобным заплоцці. Перанакіраваўшыся наўпрасты, пралазілі цераз уздырдыган нова-будоўлі, як гэта зазвычай, бязлюднае. Насустрач нам паўстаў тады мардаты мужчыніска ў дажджавым плашчы, няйначай, начны стораж, які з відавочнай злосцю паказваў кульбакаю на надпіс забароны пераходаў, але мае тыя сезонныя сябры паведамілі яму, што я і яны — беларусы, і — не паспеў я рагатнуць ад такое напышлівасці — ён адчапіўся ад нас. — Што, можа, ён сам з нашых? — націкавіўся я. — А халера яго ведае?! — адказалі яны мне. Усе мы, нічога не разумеючы ў тым, выбіліся па патрэбную «стрыт» ды — дзякаваць Богу! — пунктуальна пазванілі ў чакаючыя нас дзверы.
...Брат зморана сеў на канапу, транту з выпушчанымі, бы кішкі з жывата, спружынамі; са скрыгатам пазвоньвала пад ім. Ен хацеў сказаць, што ў яго няма чым участаваць мяне, і мне рабілася ад гэтага непрыемна, тым мацней, што я не чакаў таго, не з'явілася нават жадайне вады напіцца (пра што таксама трэба змоўчваць, каб той, у каго ты нечаканы госць, не адчуў сябе прыніжаным). Таму яшчэ і гэта аддаляла ад нас прадхмет сустрэчы.