А трэцяй гадзіне Андрэй запісаўся ў чаргу да лекара.
Дачытваў свежы нумар «Маладосці».
— Тут вам не чытальня! — упікнула Андрэя медсястра. Яе ўгнявіла, бо ён не дачуў, як яна выклікала яго ў лекарскі кабінет; стаяла ў дзвярах, бы тая чарговы раз замужняя жанчына, і глядзела на яго з той пагардаю, ад якой робіцца чамусьці сорамна, што ты — мужчына. — Расселіся сабе і аб божым свеце забылі. Чытаць трэба дома. А тут — чакаць!
«Каб ты... Каб ты!..» — Андрэй увайшоў за ёю. Лекар паглядзеў на яго якімсьці тлустым позіркам.
— Ну, — сказаў, — сядайце, калі ласка. Як самаадчуванне?
Андрэй зашмат хварэў, каб паверыць у сур'ёзнасць гэтага пытання. Вылечыўся некалі з сухот. З эпілепсіі. Адштурхнуў ад сябе сэрцавую хваробу. Залечыў зубы (пяць вырвалі!). За карак і сярэдзіну кусае яго рэўматызм, які застаўся ад крынічных сажалак пад дваром, дзе крадком купаўся ў акупацыю. Два гады вытручваў паміж пальцаў ног даедлівы грыбок: ляпісам сушыў на-дакучлівыя ранкі.
— Шмат прыдбаў я сабе хваробаў. Што ж — стараюся, як для роднага, — пасмяяўся лекару. — Хваробы, бы тыя камары: аднаго заб'еш, чуеш, другі звоніць, грае каля вуха...
— Распраніцеся, калі ласка. Пабачым, які гэта камар не дае вам спакою, — сказаў у тон лекар, рыхтуючыся да абследавання. — Як у вас з апетытам?
Андрэй не скардзіўся на апетыт.
— Ці вы рэгулярна прымалі антыбіётыкі?
— Не заўсёды, пан доктар. У першы дзень, прыняў тры ампулкі, заснуў малавеле не на суткі. Меў жахлівыя сны!
— Гэта добра. Сон — усім лякарствам лякарства.
— Мяне і зараз бяруць дрымоты, пан доктар. Ад пазяхання рот не зачыняецца. Баюся, каб кар'еру не прадрамаць...
— Баіцеся — значыць, не прадрэмлеце, — у лекара ўсё-такі позірк сытага, задаволенага сабою чалавека. — Перадумовай удачы з'яўляецца боязь і перамаганне яе. Вы не заўважылі таго?
— Прыкмячаю што іншае, пан доктар: баязліўцы, нават досыць лёгка, узвышаюцца на дырэктарскія пасады, але яны гэтым не дабіваюцца сапраўднай кар'еры, бо таленавітым супрацоўнікам больш перашкаджаюць чымсьці дапамагаюць. I пакідаюць па сабе след, гэтаксама непатрэбны, як, скажам, Мікалай II...
— Вы не зразумелі мяне. Справа тут у валоданні сваім страхам і выкарыстанні яго дзеля ўласнага самаўдасканалення. Я не меў на ўвазе тых, хто прайграе паядынак з ім і робіцца слабечаю, — лекар закурыў. Частаваў папяросамі і Андрэя. — Няма, бадай, залішняга перабольшання ў дапушчэнні, што арганізм, перамагаючы захворванне, гартуецца, прыдае сабе мацаты. Зламаная костка, ведаеце, трывалейшай будзе менавіта ў тым: месцы, у якім яна зрасцецца...
— Каб мець несакрушальны шкілет, нядрэнна было б перш паламаць яго на кавалачкі...
Лекар не ўсміхнуўся.
— Ну, ведаеце... — пакуль бачыў ён у Андрэі прастадушную наіўноту. — Калі б арганізм чалавека быў з аднаго шкілету, тады, магчыма, вы мелі б некаторую рацыю. Але рацыі медыцыны не заўсёды зыходзяцца з рацыямі чалавечнасці, — зацягнуўся папяросным дымам. — Гэту галаслоўнасць я павінен абгрунтаваць. Зробім гэта калі-небудзь іншым разам, — ён узяў бланк рэцэпта і ўвесь сабраўся ў сабе.
Андрэй памарудзіў і ляпнуў:
— Як часта, доктар, вы — далікатна кажучы — не даводзіце да ведама пацыента праўду аб яго стане здароўя? — Андрэя нішто не ўпаўнаважвала на такое запытанне.
— Вось вам рэцэпт, — канчаў той выпісваць. - Махлюе, дарагі мой, той, хто ўпэўнены ў так званай праўдзе, — ён не зазлаваў. — У нашай прафесіі — праўда, асабліва тая жахлівая, не такі часты выпадак, як гэта магло б камусьці здавацца... — лекар хацеў дагаварыць пачатае, але перашкодзіла гэтаму медсястра, якая, увайшоўшы, сказала, што яго клічуць да кароткахвалевага апарата.
— Анатолік, чуеш мяне? — нехта голасна крычаў у эфіры. I да Андрэя далятала гэта праз незачыненыя дзверы.
— Так, я чую цябе, — адказаў доктар.
— Ёець у цябе пад рукою легкавая машына?
— А чаму пытаешся?
— Трэба!
— Што здарылася?
— Мая, чорт, папсавалася... Разумееш?
— Твая?
— Але.
— Чаму?
— А халера яе ведае!
— У цябе ж «фіят»! -Ну.
— Добрая машына ў цябе. З моцным маторам.
— Так, але Хамутовічу даў праехацца, ну і...
— Пастарайся гаварыць без прозвішчаў, — перабіў тамтому лекар.
— Добра. Штосьці ў ёй папсаваў гэты лапух... Званіў, што стаіць з ёю на рагу Падлеснай і Гаспадарскай. Прыедзеш па яе сваёю?
— Прыеду.
— Калі? Хутка?
— Не ведаю. У мяне пацыенты...
— Ці хто з іх памірае?
— Не.
— Дык чаго марудзіць?
— Яшчэ не прыняў усіх.
— Прымеш потым, пачакаюць... Мне трэба адвезці яе ў рамонтную, разумееш?