З гідраўлікам жа звязаўся, бы вады напіўшыся, хітра і вопытна: рамяснюга, ведай, думае не столькі пра тое, што табе парабіць, але чаго і як не зрабіць, а грошай з цябе настрыгчы. Мы гарласта пілі барыш ашуканцаў, ход з майго боку быў просты: глядзі, во, жывая з мяне аказія табе дзеля дарэмшчыны! Ён і дзюбнуў гэтую прынаду, яшчэ і матэрыял уласны дэклараваў мне, за які я яму тут жа задатак жменяй на стол паклаў. Прайграе той, хто ўзрадуецца, і хоць я ўжо спяваў за чаркаю, але шчыраваў ён, і таму верх потайны мой пакуль што быў.
Мантаж ваннай я ўпільнаваў да апошняе шрубкі (гікаўка ўрэшце знясіліла мяне ад перапою з ім). Ён адбіваўся, калі я сцягваў яму з ног у пасцелі боты; начаваў, зараза, тыдні тры. Уставіўшы радыятары ў пакоях, у перадпакоі і на кухні, і жалезную печку цэнтральнага, некуды сплыў ён мне з вачэй (яму не хапала дэталей, і ён казаў: пашукаю добрага і недарагога злодзея). Я не браў гэтага ў галаву, напытваючы тым часам, дзе б мне бетоншчыка наняць, каб пазбыцца граззя вакол дома і каб жа цэментавым тынкам ардынарны фундамент прыхарашыць. Згадзіў я такога ў самім Беластоку, трохі следам за падбеластоцкім гідраўлікам. I ў гэтым выпадку не абышлося без сакрэту — майстар еў хлеб свой з венгерскай кантрабанды, бетонамі займаўся для камуфляжу, работу ён мэнчыў. Ен з'явіўся ў нашым доме як чацвёрты, і маці не вытрывала са сваімі благімі прадчуваннямі.
— Яны зарэжуць цябе, сынок! Сказала яна, бы ў крыніцу гледзячы.
За ім, за гэтым варацілам, папрыбягалі, усё роўна што сабакі на спажыву, і той жа малады, каб яму я за плот даплаціў, бо грошы ўпалі і слаба са спекуляцыяй доларамі, і столяр (папраўдзе: скупшчык золата цыганам) тую бабу сваю прыслаў, бо агледзеўся, што замала ўзяў з мяне, і гідраўлік знайшоўся. Гідраўліку нешта яўна не ўдаваўся продаж заезджаных «фіяцікаў», якія набываў за бесцань і аднаўляў.
— Маразы ідуць, — загаварыў, ледзь паспеў я разявіцца на яго. — Вада як вада, замерзне возьме ў цэнтральным, калярыфэры патрэскаюць і руры, а каштуюць яны, ой, каштуюць...
— Ты-ты, — ускіпеў я ад раптоўнага здогаду: ён чагосьці не дарабіў назнарок!
— Лічыся пан са словамі, абразіш, дык гонар мой цану зацэніць, прыкінуўшы збольшага, падвойную, калі што, — супыніў мяне гідраўлік.
Я аддаў ім усё, што меў і чаго не меў грашыма, і страшэнна запазычыўся. Я пахаладзеў, я не думаў, я чагосьці не разумею, я папаўся...
Прысніўся мне бацька, дзіўна прысніўся: ён маўчау і я маўчаў.
* * *
Восень на Выгодаўскім прадмесці пачынаецца ў садках; пахне антонаўкамі. Нанач спускаюць з увязі сабак тут, замкнуўшы брамкі ў жалезных платах. Святло відаць у вокнах, што з балконамі, і з прачыненых у іх фортак чутна тэлевізійная гамана. Іншы раз нехта ходзіць па падворчыку, пасвечваючы эдектрычным ліхтарыкам, як бы свой злодзей. Або — узбурацца, вуркатаць легкавушкі ў гаражыках, усё роўна што на раптоўную эвакуацыю якую. Тады гулка бахне беларускі праклён ды суха пасыплецца польскае шматслоўе.
На прадмесці кладавяцца спаць няпозна. Нават тыя агеньчыкі ў паддашках гаснуць не вельмі каб апоўначы; так гэта жыве сваім моладзь.
Скандалы ўжо ціхія неяк, бы данос, на гэтай — бандыцкай некалі — Выгодзе. Не мардабойныя і без панажоўшчыны яны, баязлівецкія зрабіліся. Падумаецца — ад ганьбы такое заядла будуюць асабнякі і фарсяць у святы, ды ўсё ездзяць у Амэрыку тую!
У горадзе нуды, якім, ёсць Беласток, — у пустазельных завулках Выгоды, здаецца, пачуеш як вые туга.
Паеля вайны вялікае мы школы паканчалі заўзята і, ўсе да апошняга, дарослымі зрабіліся. I на работу ў гарады трамваезвонныя ды з тратуарамі франтаватымі, бы на фэст які весялісты, пайшлі-паехалі. Грошы свае ж займелі, яшчэ з малаком на губах будучы, во дзіва цуднае было нам над дзівамі! Так працавалі там і ў якія хочаш змены, што сам Сізіф той пры нас гультаём здаўся б... Не з аднаго страху парабка, што маўклівым кватарантам сноўдаўся ў кожным з нас: а каб не турнуў хто на галытву тую бацькавую назад. За шанц жыць потым, як у байцы, браліся сутаргава, неадчэпна.
Мы палічылі, што мінулае сваё басаногае, дзякаваць Богу, у дурнях пакінулі спрытна. Таму сэнс усякі без нас або не ў нашым новаздабытым уявіўся тады да абсурду немагчымым, часам няхай сабе смешным да сакатлівага рогату. Маці задрыпаная з бацькам зацюканым, усё роўна што памылка несусветная лёсу людскога, у глухамані забеластоцкай беспатрэбна гароўна карпелі.. Свет цэлы не бачыў чагосьці такога з маладымі, ды й найстарыя са старых не зведалі аніколі. Як жа легкакрыла ішлося ў часы тыя і ў нагу несумненна ж!