Выбрать главу

Былыя аднаклясьніцы Веранікі йшлі правераным шляхам ды шукалі сабе забясьпечаных філёзафаў, але выхаваньне Вераніка ўсё-ткі мела крыху іншае, і таму папросту ня ведала, што рабіць, і, бывала, ціха выла ад роспачы раніцай пад бацькаў храп з-за сьцяны. Цікава, як уладкаваліся яе сакурсьніцы, думала яна, адразу ж трапляючы ў абдымкі пякучай зайздрасьці, бо сакурсьніцам, хутчэй за ўсё, пашанцавала болей. Вераніка з жахам разумела, што з таго дня, як яны адзначылі ў рэстарацыі свае чырванаскурыя дыплёмы, нікога з курсу яна ня бачыла, якія ж нетрывалыя гэтыя чэргі, што калісьці здаваліся вечнымі, – чэргі па вышэйшую адукацыю... Выйсьце было ў тым, каб меней думаць і тапіць адчай у працы, але тут якраз жыцьцё адным махам усё вырашыла за яе: у адзін з адсырэлых ад працы ды непагадзі кастрычніцкіх дзён яна стала чорнай, як котка, брунэткай, і назаўтра йшла на працу з хвалюючым усьведамленьнем перамены... І тады кіраўніца цырульніцкага гуртку кінула Вераніцы на калідоры нешта зьедлівае, а Вераніка не стрымалася, адказала, ды так, як умелі адказваць у Сьвеце: набалела, ведаеце... Як ні ўгаворвала яе дырэктарка застацца ды папрасіць прабачэньня, Вераніка праявіла нечаканую для сябе цьвёрдасьць, дый ня цьвёрдасьць гэта на самой справе была: калі б дырэктарка адпускала яе без пытаньняў ды ўгавораў, можа, тады Вераніка і адступіла б. Але яна ціха паўтарала сваё “не”, і дырэктарка, – як заўсёды, з бурачковага колеру тварам, нібы пасьля лазьні, – уздыхнула й падпісала. А потым падзеі сталі разьвівацца так хутка, што ў Веранікі заняло дух. Ужо на наступным тыдні яна выпадкова спаткала былую сакурсьніцу, адну з тых, хто выконваў усе загады цудоўнай Іны ды называў Вераніку Тролем. Яны папілі кавы, замовілі сабе сухога марціні, сакурсьніца выслухала нешматслоўныя, няўпэўненыя скаргі Веранікі, вылаялася матам ды стала доўга распавядаць пра свае прыгоды, якія можна было б назваць сэксуальнымі, калі б не наяўнасьць у іх мутнаватага, прапахлага мясам кубіка ледзянога разьліку... Вераніка ня слухала, глядзела на вуліцу, ківала галавой. Нарэшце ў сакурсьніцы зазваніў тэлефон, яна нібыта ачуняла пасьля гэтага ды параіла Вераніцы: “Ідзі ў адміністрацыю раёну! Там якраз шукаюць маладога спэцыяліста. Выцерпіш год – значыць, будзеш мець да пэнсіі цёплае месца... Да таго ж там магчымасьці...” – і яна адкрыла рот ды рукамі паказала, якія там магчымасьці.

Назва аддзелу палохала Вераніку, да такіх сур’ёзных справаў яна яшчэ не дарасла, што яна будзе рабіць там, а раптам памыліцца (а яна абавязкова спачатку будзе памыляцца!), а праца ж зь людзьмі, з жывымі, яе памылка можа каштаваць ім многага!.. І ці хопіць ёй бесстароннасьці, ці хопіць вытрымкі, гэта ж пекла – працаваць з такім кантынгентам... Таму яна патэлефанавала толькі празь месяц, калі невыносна стала ўжо пад цяжкімі поглядамі бацькоў, і спадзявалася ўпотай, што малады спэцыяліст адміністрацыі ўжо не патрэбны, што ўжо ўзялі кагосьці. Прыемным мужчынскім голасам ёй прызначылі дзень. “І чаму я не бухгальтар?” – думала яна з прыкрасьцю, падымаючыся па лесьвіцы ды заходзячы ў фае. “Запрашалі ж калісьці дзеўкі зь імі на курсы...”. Ліфт падняў Вераніку на пяты паверх, яна знайшла патрэбныя дзьверы й пабачыла Яго.

Не было патрэбы ведаць Яго імя. Ён быў проста Ён, заўсёды зь вялікай літары. Ён быў неапісальна прыгожы, ад яго пахла шчасьцем, ён выпраменьваў пэўнасьць, ён быў вясёлы ды ўсеўладны, хаця пакуль быў толькі намесьнікам. З таго самага моманту Вераніка вырашыла: яна будзе тут працаваць. Чаго б гэта ні каштавала. Яна адчула Яго ўсім сваім няспраўджаным целам маладога спэцыяліста, ажно да самых кончыкаў валасоў. Ён адкінуўся ў крэсьле ды зірнуў на яе насьмешліва-запытальна. Яна, заікаючыся, назвала сваё імя. “А, Вераніка... Вераніка вырашае памерці,” – засьмяяўся ён. – “У інтэлектуальныя гульні гуляеш?” Вось так, на “ты”, а быў жа відавочна ненашмат старэйшы за Вераніку. “Гуляю,” – прамовіла яна дурнаватым голасам. “Бярэм!” – Ён зноў засьмяяўся і павёў яе да Чэслава Карлавіча, які й галавы ня ўзьняў, толькі мэкнуў нешта ўхвальнае, а потым адправіў яе афармляць дакумэнты. І ўжо назаўтра яна сядзела за круглым сталом з таблічкай “Каманда Цэнтральнага раёну”, у чыне малодшага спэцыяліста, і справа сядзела бледнаватая ад перажываньняў Ларыса, зьлева нейкі студэнт, а насупраць Веранікі ўзвышаўся Ён, такі нязмушаны, у футболцы колеру хакі, са сьветлай пасмай на лбе, ды ўсьміхаўся судзьдзям. “Да знаўцаў зьвяртаецца студэнтка палітэхнічнай акадэміі Вераніка Дрозд!” – заверашчаў вядучы, і Вераніка пазнала ў гэтым стручку з маторчыкам адну з узыходзячых маладых тэлезорак. Гульцы напружыліся, толькі Ён працягваў спакойна ўсьміхацца, хіба што пад бялявай пасмаю зьявілася прыгожая маршчынка. “Увага! Пытаньне! Што агульнага, пытаецца пэнсіянэрка Вераніка Іванаўна Дрозд, паміж мной і...” – вядучы зрабіў паўзу, – “Астранамічным атласам!”. “Адказ гатовы!” – кінуў нібы праз плячо непараўнальны Ён, і каманда хорам выдыхнула, з захапленьнем пазіраючы на капітана. “Мы лічым, што існаваньне сузор’я пад назвай Валасы Веранікі... даказанае навукова й не падлягае сумневу”.