Пошта месьцілася на першым паверсе вялікага будынку недалёка ад унівэрсаму, зусім маленькае, цеснае аддзяленьне, на другім паверсе была ашчадная каса, з другога боку – міліцыя. Пакуль маці набывала капэрты ды маркі, Вераніка сядзела на халодным скураным крэсьле й чытала, варушачы вуснамі, дзіўныя назвы: Андыжан, Архангельск, Ашхабад, Жданаў, Куйбышаў... Глуха грукаў недзе напамажаны штэмпель, памахвала ад скразьняку агромністымі, дагледжанымі, сакавітымі лістамі пальма ў кадушцы, больш наведнікаў не было, але чаканьне зацягвалася, маці любіла пагаварыць з супрацоўніцамі: пра нежанатых чыгуначнікаў, пра ўтанулую нядаўна школьніцу, пра новую прычоску пугачовай... Вераніка зь цярплівым уздыхам злазіла з крэсла ды пачынала разглядваць сьвяточныя паштоўкі, уяўляючы, як яна віншуе кагосьці зь першым, дзявятым або яшчэ якім-небудзь траўня, як дасылае віншаваньні з нараджэньнем унука або вось гэтае, загадкавае: “Скорбим вместе...”.
Неяк маці дазволіла Вераніцы самой напісаць віншаваньне, атрымалася няблага, праўда, напісаўшы прыгожымі літарамі “Поздравляю с”, Вераніка зразумела, што больш месца на паштоўцы не засталося, а трэба ж было вывесьці там яшчэ бог ведае колькі: “десятілетіем совместной жізні, желаю успехов в работе і семейного счастья”, маці ня бачыла Веранічынай праблемы, і трэба было выкручвацца, і Вераніка ўрэшце справілася, дапісаўшы ўсё гэтае Праздравленіе збоку, малюпасенькімі літарамі, але ж дарослыя не дурныя, каб не здагадацца павярнуць паштоўку неабходным бокам, “Прачытаюць”, – падумала Вераніка ды была вельмі засмучаная, калі маці забракавала плён яе напружанай працы. Аднак вось маці ўжо йшла да ўшчэнт сьпісанага хуліганамі драўлянага століка, ставіла на яго вільготную зьнізу торбу, спрытна рассоўвала лісты па капэртах і, на імгненьне задумаўшыся, шпарка выводзіла адрэсы й падносіла ўжо маркі да густа нафарбаваных вуснаў, але тут Вераніка гучна прамаўляла з дакорам: “Мама!”, і маці аддавала маркі ёй. Потым задаволеная Вераніка, успамінаючы ўрокі танцаў, штомоцы цягнулася на мысках да сіняй аблупленай паштовай скрыні, ламіла ў руках, на языку быў саладжавы прысмак клею, і лісты нячутна падалі туды, адкуль ім ужо не было вяртаньня, страшны момант, адзін з самых загадкавых у яе дзяцінстве, бо адкуль было Вераніцы ведаць, што часам адрасаты “выбываюць” – быццам бы нехта перадумаў стаяць у занадта доўгай чарзе.
***
І гэта таксама было ўжо так даўно... Яшчэ зусім нявопытная Вераніка шукала хлопчыка па прозьвішчы Кулік, яна спытала ў настаўніцкай, і ёй адказалі: так, ёсьць такі, ён у гуртку юных тэхнікаў, паглядзі па раскладзе, калі й дзе яны займаюцца. Яна пабегла праз гулкія калідоры ды прысыпаныя тынкам лесьвіцы (у цэнтры якраз быў рамонт, але й заняткі не перапыняліся) да раскладу ў фае, яна тады наогул шмат бегала, не магла сабе дазволіць як малады, яшчэ не абстраляны, не загартаваны спэцыяліст хадзіць не сьпяшаючыся, ёй здавалася, што яна ня мае права губляць каштоўныя сэкунды, што на яе ўсе глядзяць, ацэньваючы ногі й здольнасьці. Задыханая, успацелая, правяла па раскладзе пазногцем, шукаючы патрэбнае скрыжаваньне. Яе палец спыніўся раптам на аркушы ў лінейку, вырваным са звычайнага вучнёўскага сшытка й прымацаваным скотчам да фанеры. Вераніка не магла не зірнуць на ліст і потым ажно закашлялася ад ганьбы...
На аркушыку невядомым навучэнцам мастацкага гуртка была намаляваная яна, у цалкам карыкатурным стылі, але вельмі пазнавальная... Вядома ж, на пярэднім пляне былі яе вушы, ды гэта б яна сьцярпела з нэрвовай усьмешачкай, жахлівейшым было іншае... Вераніка стаяла й з усяе моцы прымушала сябе паставіцца да малюнку як дарослы чалавек, проста сарваць і пайсьці да дырэктаркі або ў прыбіральню... Аднак у тым і справа, што яна не была дарослым чалавекам у сапраўдным сэнсе гэтага слова, яна толькі некалькі месяцаў таму атрымала сваю запаветную, доўгачаканую вышэйшую адукацыю й была ўсяго толькі маладым спэцыялістам (колькі разоў ёй давялося за гэты час вымавіць і пачуць гэтае паскуднае словазлучэньне!..). І таму яна ня кінулася ў гістэрыцы да кабінэту, патрабуючы бязьлітаснага суду, і ня скардзілася калегам, і не цягала за вушы крыўдзіцеля, якога можна было адшукаць, калі захацець, і не выклікала бацькоў... Не, яна сарвала лісток, пайшла ў цёмную актавую залю ды там, ціха павіскваючы, плачучы асьцярожна, абачліва, каб нанесьці твару толькі нязначныя, лёгкавыпраўляльныя чорныя раны, пакутліва думала: ну што я ім зрабіла, ну што ж я пасьпела ім зрабіць, ніводнага канфлікту, зь некаторымі нават падабенства сяброўства, яе ж ужо нават на хакей запрашалі хлопчыкі з адпаведнага гуртка...