– Мне ўжо званілі, – сказала яна. – Прапаноўвалі. Я адмовілася.
– Мо дарэмна?
– Не дарэмна. Ты не ўяўляеш, што гэта такое. Адзіны спосаб выжыць там – мінімальна ўдзельнічаць ва ўсім. Так што, калі ласка, я цябе вельмі прашу, не заводзь нават размовы, ні слова не кажы мне пра начальства! Там не тая кар’ера, пра якую мараць, там усё, як у кіно, толькі ў горшым сэнсе. А самае галоўнае, каб ты ведаў, як гэта ўсё не ў час, – вырвалася ў яе.
Ён нібы пачуў толькі гэтае апошняе.
– А які цяпер час? Такі, як заўсёды. Філосафы і паэты даказваюць, што ўвогуле не існуе такой катэгорыі, як час. А калі існуе, дык заўсёды аднолькава спрыяльны для ўсіх. Птушкі спяваюць, нягледзячы на ўзлёты і падзенне валют…
– Перастань, калі ласка.
– Дык не хочаш?
– Катэгарычна! – і зноў, як нядаўна з Лагуном, яна панізіла тон і змякчыла інтанацыю, прамовіла: – І потым, ведаеш, я так стамілася…
– Дарэчы, як твая алергія?
– Не паверыш, сама здзіўляюся, але амаль прайшла. А вось шчытавідка… Ускладненне, павелічэнне…
– Нічога страшнага. І шчытавідка пройдзе. Вось бачыш, адно выцясняецца другім. Так і з нашым сцэнарыем. Справядлівасцю трэба выціснуць несправядлівасць. І нарэшце памагчы нашаму маладому сябру.
– Добра. Я падумаю, – сказала яна. – Заўтра ж пагавару з новым начальнікам. Прыдумаю што-небудзь.
22
Вось у такую пару, у такім стане Інгу выклікаў да сябе выконваючы абавязкі гендырэктара М. Камар. Яе хоць і кальнула крыху афіцыйнае, праз сакратарку, запрашэнне, мог бы і сам заглянуць, не чужыя людзі, – але ўсё адно яна паспяшалася да яго з радасцю. Для яе, як і для іншых, Камар з’яўляўся аддушынай,праменьчыкам святла ў цёмным царстве; яна, як і іншыя, былаўпэўнена, што ён вельмі хутка памяняе ўсё ў лепшы бок.Ёнсустрэў яе ў дзвярах, узяў пад руку, падвёў да крэсла.
– Што з вамі? – клапатліва спытаў.
– Хвароба не зусім прайшла.
– Здароўе – самае галоўнае. Нездарма ўсе жадаюць адно аднаму здароўя.
Стол з папкамі. Да болю знаёмыя Інзе спісы канкурсантаў. Рэзюмэ. Яна чакала. А Камар усё цягнуў, адкашліваўся, нібыта выбіраючы, з якога боку лепш зайсці.
– Будзе здароўе – усё астатняе само прыйдзе.
– Здароваму быць добра, а хвораму кепска, – падтрымала яго Інга.
– Так. Я найперш прашу прабачэння, што позна вас выклікаў. Мне трэба быў час, каб разабрацца, увайсці ў курс справы. Вы мяне разумееце?
– Не зусім.
Ён узяў са стала і падаў ёй сінопсіс “Месца”.
– Я праглядзеў яшчэ раз. І хачу сказаць – нашто дражніць гусей? Усё будзе, але паступова. Ці не лепш – пакуль! пакуль! – штосьці праверанае, нейтральнае, тое, чаго ад нас чакаюць.
– Што менавіта? – усё не разумела Інга.
– Як вы ведаеце, галоўны над конкурсам гендырэктар. Ну, ці выконваючы абавязкі, не важна. Толькі ён зацвярджае рашэнне журы, а па сутнасці, канчаткова вызначае парадак месцаў. Мая прапанова – перарабіць спіс пераможцаў і замест “Месца” выбраць іншы сцэнар.
– “Світанкі над Прыпяццю ціхія”? – усміхнулася яна, думаючы, што яе разыгрываюць.
– Чаму світанкі? Навошта над Прыпяццю? Не, не світанкі. Вось, гатовы сцэнарый. “Рамонкавае поле”.
– Як?! – усклікнула Інга.
Яна адчула проста нейкае дэжавю. Нібыта не было падзей апошняга часу, не паміраў Хрушчанка, а ў тым самым кабінеце за тым самым сталом працягвалася размова з ім. Яна страсянула галавой. Успомніла і “Рамонкавае поле” – падпісаны нейкім Рамонкам сцэнар, які ўсё журы прыняло за школьнае сачыненне. Яна спачатку так і падумала – школьнікі забаўляюцца. Але нават для дзяцей было надта наіўна, для дарослых надта банальна.
Гэты быў голы лубок з вечна-бадзёрымі аграгарадкоўцамі Ясем і Янінай. Мясцовыя жанчыны спявалі рускія народныя песні, прычым чамусьці плылі на плытах па Бярэзіне, у той час, як мясцовыя мужчыны, усе без выключэння, жанатыя і халастыя, былі занятыя тым, што шукалі, дзе б выпіць. Яны рабілі гэта ўпотай, хаваючыся ад жонак і нявест. Каб выканаць сваё жаданне, яны прыдумлялі самыя хітрамудрыя спосабы, ішлі на падман і падлог, патраплялі ў неверагодныя сітуацыі, – але свайго дабіваліся, і тады многа пілі, але чамусьці мала п’янелі.