Выбрать главу

— А я тут пры чым? ХІба на ёй напісана, што яна крадзеная? Вы, міліцыя, даведаліся пра гэта — вы і лавіце, вам за гэта грошы плацяць.

— Мы то зловім,— сказаў участковы.— Я ўжо званіў у Бярозу, там ведаюць, ужо абвешчаныя ўсе пасты і дарожныя «даішнікі» — так што нідзе твае кватаранты не дзенуцца. Іх то мы зловім, але каб яны каго раней за нас не злавілі! Настаўніка шукаюць, што ўчора з Мінска прыехаў, а настаўнік з дзецьмі ў паход пацёгся, аж на поле пад Вушу. Прыспічыла ў самы дождж. Трэба яшчэ разабрацца, што ён за настаўнік, чаму з тваімі кватарантамі шашні водзіць, навошта ім спатрэбіўся?

— А Божа... А я ж, дурная, яму паверыла,— адразу забожкала бабуля.

— Не палохай чалавека, кажу! — павысіў голас дзед Макар.— Ну і што, што ў паход пайшлі? Ды там адзін Міхал усё навылет ведае! Як іх знойдуць? Хіба яны на адным месцы стаяць будуць?

— Ох, на адным, Макарка! Той настаўнік сказаў — мясціна там, кажа, рэдкая... Я пытаю — а тут, блізка, хіба кепскія вам мяста? А ён зноў — не, тут не такія, там мяста гістарычныя. На полі яны будуць!

— Я зараз паеду ў Бяроэу,— участковы выцягнуў з­пад накідкі правую руку, пастукаў па цыферблаце гадзінніка, прыклаў руку да вуха.— Калі тваіх кватарантаў не затрымалі на шашы ці на мосце, усё адно да поля яны дабяруцца не скора. Дарога там кепская, гразкая, дый чужакі яны, не ведаюць тых мясцінаў... Зразумела, дзед? Пакуль яны даедуць, табе тут напрасткі хвілін пятнаццаць — дваццаць. І глядзі! — папярэдзіў: — Твае кватаранты; калі не дай Бог, што з дзецьмі здарыцца...

— Памаўчы,— дзед Макар чырвонымі ад халоднага дажджу пальцамі ўжо ўстаўляў вёслы ва ўключыны.— А ты не мокні, Ганна, ідзі дамоў. Не бойся.

Лёгкая лодка, паслухмяная звыклым вёслам і дужым рукам гаспадара, развярнулася і імкліва пайшла па самай быстрыне, туды, да Кладаў, каля якіх жытнёвае поле з дубамі.

Раздзел 64. ЗАБЛУДЗІЛІСЯ

Чэсь і быў у гэтым лесе ўсяго адзін раз — калі яны, вяртаючыся з рыбалкі, высадзіліся тут «дэсантам». Але тады было сонечна, ясна, лес быў нейкі іншы, не такі, як цяпер: мокры, пануры, цёмны, хоць на гадзінніку ўсяго адзінаццаць раніцы.

Спачатку Чэсь упэўнена павёў Аксану ў самую чашчобу. Яны прадзіраліся кустоўем, кружлялі, выходзілі на палянкі і зноў апыналіся ў нейкіх зарасніках. Калодзежык не знаходзіўся, як і не было яго. Мокрыя, натомленыя, са слядамі ліпкага павуціння на руках і тварах яны выбраліся на чарговую палянку. І раптам пачулі галасы хлопцаў, Каці, настаўніка, убачылі між дрэў чырвань агеньчыка, унюхалі гаркавы пах дыму...

— Як жа так? — разгублена прашаптаў Чэсь.— Няўжо мы ўвесь час ішлі па крузе?

Затым сказаў цвёрда:

— Прабач, Аксанка. Ідзі да іх, пагрэйся, адпачні, толькі не кажы, дзе я. Я вярнуся ў лес і сам паспрабую знайсці.

Але ён забыўся, што Аксана ўпартая не менш за яго.

— Не, пойдзем разам. Я зусім не стамілася і мне не холадна.

Цяпер Чэсь ступаў памалу, уважліва зіркаў па баках, стараючыся не прамінуць ніводнай помнай яму прыкметы.

— Тут я галіну абламаў — вось яна, бачыш? Зараз павінна быць прасека, а там ужо рукой падаць...

Была абламаная галіна, была прасека — калодзежыка не было. Ці то пагода так змяніла лес, ці проста Чэсь, да вялікага сораму свайго, забыў якісь самы галоўны арыенцір і цяпер заблудзіўся.

— Не магу больш,— прызналася нарэшце Аксана.— Каб хоць крышачку адпачыць!

Як ні было прыкра на душы, якая ні разбірала злосць на самога сябе, Чэсь вымушаны быў здацца.

— Што ж, вернемся да іх... Толькі не сядай, пацярпі трохі,— папрасіў ён,— бо калі вяртацца, дык трэба хутчэй. Яны могуць без нас пайсці і тады ўжо іх давядзецца шукаць. Можаш пацярпець яшчэ трошкі?

Аксана кіўнула. Пайшлі зноў, у другі бок — туды, дзе, на думку Чэся, была рака. Каб лягчэй было Аксане, Чэсь стараўся мінаць кустоўе, вёў дзяўчынку рэдкім лесам, выбіраў чыстыя мясціны, палянкі. І вывеў... Не да вогнішча, нават не да ракі, а зноў на прасеку, амаль на тое самае месца, адкуль выправіліся.

— Ды што гэта са мною сёння?!

Аксана моўчкі прытулілася да сухога ствала разлапістай хвоі, прысела, заплюшчыла вочы. Чэсь пастаяў, патаптаўся, затым сеў побач. Плечы іх датыкнуліся, Аксана ўздрыгнула, але так і засталася сядзець, нават вачэй не расплюшчыла. Чэсь з жалем і адначасна з любоўю глядзеў на яе. Стомленая, ціхмяная, з мокрымі пасмачкамі белых валасоў, што выбіліся з­пад капюшона, з ямачкамі на круглых шчоках,— такою дзяўчынка здалася яму прыгожай, як ніколі.

Ён нечакана для сябе хутка прасунуў далонь пад капюшон і пагладзіў Аксану па галаве. Ізноў дзяўчынка толькі ўздрыгнула і не адсунулася.