Выбрать главу

Памятаю фінал адной сесіі райсавета, — слова давалася ўсім дэпутатам, у якіх было што сказаць ці спытаць. Пытанне пра выезд дзяцей за мяжу ўзняла дырэктар СІП №4 горада Валянціна Піліпаўна Рыбкова. Эмацыянальна, ад імя бацькоў, працоўнага калектыву школы яна абвінаваціла арганізатараў гэтых паездак у келейнасці складання спісаў, у суб'ектыўнасці падбору кандыдатур, у выніку чаго сапраўды хворыя застаюцца сам-насам з бядой, а за мяжу вандруюць начальніцкія дзеці ці асабліва набліжаных да касты, якая ўтварылася вакол рэгіянальнага аддзялення "Дзеці Чарнобыля".

Да гэтага старшынюючы на сесіі трымаў дысцыпліну ў зале. Але пасля таго, як В.П.Рыбкова пакінула трыбуну, прысутныя літаральна ўзарваліся ад эмоцый: адначасова ў розных кутках залы прамаўлялі некалькі чалавек, выказвалі набалелае, імкнучыся перакрычаць іншых, каб быць пачутымі. Адным словам, узняўся такі вэрхал, што старшынюючы змушаны быў уключыць гэтае незапланаванае пытанне ў парадак дня, каб хоць неяк разрадзіць атмасферу.

Абмежаваны метраж мікрафоннага шнура ўтрымліваў мяне ў пярэднім радзе. Але я, як магла, выцягвала свой мікрафон на гукі залы, каб запісаць як найбольш інфармацыі. Я ўжо прадчувала, наколькі ўсхвалюе радыёслухачоў мая перадача на "дзецічарнобыльскую" тэму, які рэзананс яна атрымае.

А старшынюючы тым часам да хрыпаты крычаў у свой мікрафон, прысаромліваючы:

— Вы ж не на базары, вы ж прыстойныя людзі! Захоўвайце меру, пачуццё чалавечай годнасці, нарэшце.

Ха! Якая там мера, якая годнасць... Ледзь не ўпершыню ў гісторыі правядзення ўсіх засядалавак было пастаўлена сапраўды хвалюючае людзей пытанне. Крылы перабудовы, дэмакратыі ў рэспубліцы паднялі іх галовы вышэй, узмацнілі голас, надалі смеласці, і яны цяпер гаварылі, а дакладней — крычалі ўсё, што думалі пра ўладу: "хапугі", "дармаеды", "разбазарванне гуманітаркі", "хлусы" — вось далёка не ўсе эпітэты, якія нарэшце пачулі ў свой адрас ганаровыя члены прэзідыума, яны ж, лічы, і кіраўнікі раёна. Права голасу я не мела, але і маўчаць таксама не ў маім характары. Парушаючы прафесійны этыкет, крыкнула на ўсю моц лёгкіх:

— Неабходна рассакрэціць спісы ад'язджаючых за мяжу і друкаваць іх у раённай газеце!

Старшынюючы, нядобра зыркнуўшы ў мой бок, выгукнуў:

— Усё, усё, заканчваем гэты базар. Праблема зразумелая і кіраўніцтва раёна падумае над ёй. Сесія закончана. Дзякуй за ўдзел. Разыходзімся.

Я хуценька скруціла правады, пачапіла на плячо рэмень свайго "Рэпарцёра" і пайшла ў рабочы кабінет. Праз хвіліны тры, адчыняючы дзверы, пачула тэлефонны званок. Толькі два дні таму мяне "распаралелілі", далі індывідуальны нумар, які ведала толькі мая мама і тыя, хто звярнуў увагу на фірму ў райгазеце, дзе быў пазначаны і гэты нумар. Пачула ў трубцы:

— Гэта ты, Вольга? Гэта Канаплёў, прывітанне. Што гэта ты там калякала на сесіі пра "чарнобыльцаў" і якая табе да гэтага справа?

Ад нечаканасці я разгубілася і прамармытала:

— Дык цябе ж там не было, адкуль ведаеш?

— Затое былі мае людзі.

— У такім выпадку, Валодзя, — прыйшла я ў сябе, — табе і тваім людзям, якія маюць дачыненне да фонду "Дзеці Чарнобыля", ужо даўно час выступіць па радыё ці ў газеце і расказаць пра ўсё, а не сакрэціць працу і тым самым нерваваць людзей. Вось я табе, карыстаючыся выпадкам, і прапаную гэта зрабіць неадкладна. Або ў бліжэйшай перадачы сама падыму гэтае пытанне, тады ўжо, павер, абставіны змусяць цябе выступіць са справаздачай.

Ужо зусім іншым, памякчэлым голасам ён сказаў:

— Павер, усё тут чыста, усё законна. Ажыятаж узнік не столькі з-за аздараўлення, колькі з-за падарункаў, якія ім дораць немцы. Але ж, пагадзіся, усіх павезці ў Германію немагчыма!

— Вось і добра, раскажаш усё гэта не мне, а радыёслухачам. Дык калі цябе чакаць на перадачу?

Ён памаўчаў, потым сказаў:

— Зараз. Хвіліны праз тры я буду ў тваім кабінеце.

Будынак спецшколы для дзяцей з паслабленым зрокам знаходзіцца побач з Домам Саветаў. Таму праз дамоўлены час у кабінет зайшоў У. Канаплёў. Як чалавек Валодзя мне падабаўся. Асабліва неад'емная рыса яго характару — імкненне ўсім дапамагчы. Спагадлівы вельмі быў. Ён меў на той час шэра-сіні аўтамабіль, салон якога рэдка калі пуставаў: Валодзя ўсіх падвозіў. Я яго таксама эксплуатавала. На той час рэдакцыя купіла нам дом у Рыжкавічах і мы адразу ж разжыліся ўласнай гаспадаркай: каровай, свіннямі, усімі, здаецца, відамі птушкі і трусікамі. Хлеб у магазінах тады быў танны, і мы, як усе, кармілі ім жывёлу. Затаварвала я авоські ў магазіне "Юбілейны", што на выхадзе са Шклова, хвілін дзесяць хады да майго дома ў вёсцы. І Валодзя Канаплёў, рэзка затармазіўшы побач "Жыгулі", часта казаў: