Шляхам жыцьця

Як ноч прыйдзе, гэта ночка,
Выйдзі з сэрцам, як з паходняй,
Ад кусточка да кусточка
Асьвяці мой хорам годне!

Так сьвяці, ня бойся мукі,
Зь верай вернай і надзеяй, —
Кветка прыйдзе сама ў рукі,
Толькі сэрца спапялее.

Чуеш гэта, зробіш гэтак?
Будзеш панам, слаўным князем;
А ня зробіш — сотні летак
Выць так будзеш паміж вязьзем.

Прыйдзеш, пойдзеш у нягодзе,
Віцца будзеш, як вужака,
Дзень ці ноч, ня скажаш: годзе!
Чахнуць будзеш, небарака!

Бачыш, чуеш: царства наша
Вечна, сільна, неўгамонна;
Духа пушчы не застраша
Ні сякера, ні карона.

Не ўздымайся сухавейне,
Не вышуківай закляцьця!
Скора поўнач, скора пеўні
У тваёй зайграюць хаце».

Дух гамоніць, лес трасецца,
Стогнуць хвойкі і асіны,
Шум пакоцісты нясецца,
Як хто гіне або згінуў.

Чалавек маўчыць, марудзе,
Ўзад, уперад пройдзе, гляне.
Вось мінута, а штось будзе,
Можа, можа, і дастане…

Абы поўнач, як маланка,
Не змахнула цьвет закляты, —
Прахам пойдзе ўся гулянка,
Зноў год жджы на гэта сьвята!

Што? Стаіць, глядзіць, о Божа!
Кветка-папараць абходзе,
Зацьвіла, як мак, прыгожа,
Як бы сонца на усходзе.

Схамянуўся, прэ кустамі,
Як шалены, прэцца к кветцы;
Лес кусаецца сукамі,
А ён туж дапрэ, здаецца.

Раптам певень загалосе
Недзе ў вёсцы, ў роднай вёсцы. —
Ўсё — як сон… не засталося…
Лісьць трасецца на бярозцы.

Не то з пуду, не то з жалю
Вочы трэ, глядзіць нясьмела —
Пуста, дзіка, бліжай, далей,
Толькі штосьці зашумела.

Зашумела, замуціла,
Дзікі рогат паплыў рэхам,
Думка сьніла, не дасьніла,
Паляцела з пушчай сьмехам.

Паваліўся, як сноп жыта, —
Як сноп жыта пры сасонцы.
Крык адно, як звон разьбіты:
«Дайце кветку! Дайце сонца!»