— «Tutnenion!
Vokis Verŝil’, ĉar li el nobelet’ devenas! ¬420
Nun plenbloviĝas, phu, phu, nazon alte tenas!
Mi lin al edzofesto petis de filino
Kaj trinkigis; li diris: ne trinkas sen fino
Mi, kiel vi nobeloj, funele! — Magnata
Pupet’, el marimonta[29] farun’ delikata!
Ne trinkis; ni en gorĝon verŝas, do li krie:
Perfort’! Nu, el Verŝilo, mi enverŝos plie».
Baptisto kriis: «Mi lin aspergos, trompulon,
Por mia filo, kiu estis saĝa ido,
Nun stultiĝis, nomata estas Sak’[30], bovido, ¬430
Kaj kaŭze de Juĝisto iĝis li stultulo.
Mi diris: Soplicovon vi vagas pro kio?
Se mi vin tie kaptos, do gardu vin Dio!
Li al Zonjo ŝteliĝas ree tra l’ kanabo:
Mi kaptis lin kaj ŝiris je orel’ dolore;
Kaj li ploras, ploregas, kiel eta knabo:
Patro, mortigu, iros mi, li ĝemas plore —
Kial? — li diras: Zonjon mi amas kaj ŝatas
Eĉ iom ŝin rigardi! Do mi lin kompatas
Kaj al Juĝisto: donu al Sako Zofion. ¬440
Li diras: tro malgranda atendu jartrion,
Kiel ŝi mem ekvolos. Fripon’, jam ŝin svatas
Al iu; mi al tiu edzofesto venos,
Per aspergil’ al ili edzoliton benos».
«Kaj ĉi kanajlo, vokas Ŝlosisto, regadu
Kaj sinjorojn, pli bonajn ol li, ruinadu?
Kaj Horeŝkoj-memoro, nom’ pereos fine!
Kie dankem’ en mondo? forestas Dobĵine!
Fratoj batalon volas vi kune kun car’ multpova,
Kaj vi timas militon kun dom’ Soplicova? ¬450
Timas turon! Ĉu iun mi al raboj sendas?
Dio gardu! Ne, fratoj! mi leĝon defendas;
Graf’ ja gajnis, obtenis dekretojn, atendas
Nur ilian ekzekvon[31] Laŭ malnovaj moroj
La dekreton plenumis nobeloj sinjoroj
Kaj precipe Dobĵinski-j, do iĝis famuloj
En Litvo. Ja tutsole Dobĵinaj bravuloj
Batalis, ĉe invado Minska, kun moskvuloj,
Kiujn algvidis rusa ĉefo Vojniloviĉ,
Kun fripono, amiko, Volk el Logomoviĉ. ¬460
Vi memoras: ni prenis Volk en arestejon
Kaj kondukis pendigi sur trab’, en garbejon,
Kiel kampul’-tiranon, serviston de caro;
Sed Volkon ekkompatis stulta kampularo!
(Mi lin ankoraŭ rosti sur fendilo volas.)
Pri multaj grand-invadoj mi eĉ ne parolas,
El kiuj ni nobele-konvene eliris,
Profiton, ĝeneralan aplaŭdon akiris!
Kaj hodiaŭ? Najbaro Grafo vane penas
Fini sian proceson, dekretojn obtenas: ¬470
Neniu volas helpi al orf’ mizerulo!
De Tablestro, nutrinta milojn, heredulo
Jam ne havas amikojn, krom Ŝlosist’ kastela
Kaj jen ĉi tiu mia fendilo fidela!»
«Kaj aspergilon! diris Baptist’. Gervazeto,
Mi — kun vi, dum en mano plaŭdos plaŭdileto.
Du estas du! Je Dio! Gervazo, vi brave
Sabras, do mi aspergos kaj vi hakos glave:
Kaj tieclass="underline" ŝaĥ, maĥ, plusk, plask1[32] anstataŭ babilo!»
«Vi Bartkon ne forpelos, diris la Razilo: ¬480
Do kion vi sapumos, mi razos tutglate».
— «Kaj mi, diris Verŝilo, kune iros frate,
Se ili ne konsentas pri marŝalo ia;
Mi lasu voĉglobeton! Jen globet’ alia!
— Li tintis per prenitaj el poŝo kugletoj
Jen globetoj! Juĝiston per ĉiuj globetoj!»
— «Al vi, vokis Skoluba, al vi ni aliĝas!»
— «Kun vi, kriis nobeloj, ni ankaŭ kuniĝas!
Vivu Ĥoreŝkoj! Duonkaproj! en ofico
Vivu Ŝlosist’! Rembajlo! Hej, kontraŭ Soplico!» ¬490
Kaj tiel ĉiuj sekvis Gervaz’-elokventon,
Ĉar al Juĝisto havis jam ofendosenton,
Kutiman ĉe najbaroj: domaĝo per brutoj,
Elhako de arbaro, pri limo disputoj.
Iujn koler’, aliajn envio instigis
Kontraŭ riĉa Juĝisto: ĉiujn konsentigis
Malamo. Al Ŝlosisto leviĝas palaŝoj,
Bastonoj. —
Tiam Macjek, ĝis nun nubigita
Kaj senmova, leviĝis kaj per gravaj paŝoj
Iris mezon; je koksoj mane-apogita, ¬500
Antaŭ sin rigardante, kapon balancante,
Li prenis voĉon, ĉiun vorton parolante
Kun halto kaj akcento: «Ho stultaj! ho stultaj!
Vi stultaj! Kulpa estos unu, pentos multaj!
Dum Poluj’-revivigon koncernis konsilo
Kaj publikbonon, bruis malpaca babilo;
Ne estis eblo, stultaj, opinion diri,
Nek, por elekti super vi ĉefestron, ordo;
Tamen, stultaj! se iu volas vin inspiri
Per personaj rankoroj, stultaj, tuj konkordo! ¬510
Do for!, for! ĉar mi, Macjek, vin je milionoj,
Centmiloj, veturiloj, bareloj, furgonoj [33]
Da diabloj!!!»
Silentis ĉiuj, fulm-trafite:
Sed kriego leviĝis antaŭ dom’ subite:
«Vivu Graf’!» Li enrajdis korton de Mateo,
Mem armita, armite sekvis dek ĵokeoj.
Grafo, en nigra vesto, sidis sur-ĉevale:
Sur vest’ — nuksokolora mantel’, laŭ-itale
Tre larĝa, sen manikoj, kiel grand-tegaĵo,
Ĉe kol’ bukite, falis ŝultrojn per faldaĵo; ¬520
Li havis rondĉapelon kun plumo, kaj spadon
En man’ turnante, faris ĉirkaŭ-salutadon:
«Vivu Graf’! oni kriis, kun li vivon, morton!»
Nobelar’, tra fenestroj, rigardis en korton
Kaj post Ŝlosist’, premiĝis ĉiam pli al pordo.
Ŝlosist’ eliris, sekvis amaso sen ordo.
Macjek reston elpelis, pord-riglon ektiris
Kaj tra fenestr, ankoraŭ foje: «Stultaj!» diris.
Dume kun Graf’ nobeloj drinkejon eniris.
Gervaz’ malnova-more faris la disponojn: ¬530
Do, al si doniginte tri kontuŝo-zonojn,
Sur ili tri barelojn el drinkeja kelo
Eligas: da biero, brando kaj mielo.
Malŝtopite, trinkaĵoj ŝprucis tri-torente:
Sukcene, karneole kaj blanke-arĝente,
Kaj supre per triobla ĉielark’ radias,
Zum-falas cent pokalojn, cent glasojn. Bruante,
La nobelaro trinkas, al Graf’ dezirante
Cent jarojn; ĉiuj «Hejse je Soplico!» krias.
Jankjel sen sel’ forrajdis kaŝe. Pruso volis ¬540
Ne aŭskultite, kvankam li saĝe parolis,
Forkuri; oni sekvis lin krie: perfidis.
Mickjeviĉ staris fore, silente: sed vidis
Nobelar’ el mieno lia, ke konspiras
Li ankaŭ; do al sabroj! Li skerme reniras,
Jam vundita; premite al bariloj, haltas;
Sed Zan kaj tri Ĉeĉotoj[34] al li helpe-saltas.
Oni batalhaltigis, sed, dum ĉi ribelo,
Du estis man-tranĉitaj, unu ĉe orelo.
Resto — sur selojn!
вернуться
[29]
Plej delikata kaj plej bona faruno en la tuta lando devenis el mueliloj en Marymont apud Varsovio.
вернуться
[34]
Zan kaj Czeczot estis universitataj kolegoj kaj amikoj de la poeto, do li metas ĉi tie iliajn nomojn apud sia.