Grafo vidis, ke proksime
Tade’ aliris lian postenon sentime, ¬630
Do li kriis: «Armilojn! kaptu!» Tuj ĵokeoj,
Antaŭ ol, kio iĝas, komprenis Tadeo,
Kaptis lin, kuras domon. Krias noktgardistoj,
Hundoj bojas, vekiĝas domo. Elrapidas
Juĝist’ duonvestite; ĉar li bandon vidas,
Ĝis li Grafon rekonas, pensas pri rabistoj.
«Jen kio?» li demandas. Spadon Graf’ eltiris,
Sed vidis nearmiton, do grave li diris:
«Hereda malamiko! mi punos, Soplico,
Vin por malnovaj kulpoj kaj da freŝaj vico; ¬640
Vi respondos pri mia havaĵo rabita,
Kaj mi venĝos por mia honor’ ofendita!»
Sed Juĝist’, krucsignante sin kriis: «Je Kristo.
Fi! Grafo, ĉu vi estas rabist’, mortigisto?
Pro Dio! ĉu konvenas via entrepreno
Al via mondsignifo, eduko, deveno?
Maljuston ne toleros mi!» — Servistoj liaj
Kure portis bastonojn, pafilojn aliaj;
Vojski de fore Grafon rigardis scieme
Kaj en maniko tenis tranĉilon alpreme. ¬650
Komencotan batalon Juĝisto retenis;
Vana defendo: nova malamik’ alvenis:
En alnaro ekbrilis, paf’ aeron skuis!
De rajdistaj huf-frapoj river-ponto bruis,
Kaj «Hejse je Soplico!» milvoĉe eksonis.
Juĝist’ ektremis: signon de Gervaz’ li konis.
«Bagatel’, vokis Grafo, ni estos mult-pliaj;
Do subiĝu, Juĝisto, jen liganoj miaj!».
Alkuris Asesoro kun kri’: «Arestadon,
En nom’ de Cara Moŝto, mi faras; do spadon ¬660
Donu Grafo, aŭ venos helpe soldataro!
Vi scias: por armita noktatako-faro,
Estas per mil-ducenta ukaz’ avertate,
Ke…» Ĵus Grafo vizaĝon lian sabris plate
Li falis kaj sin kaŝis en urtik’-profundon:
Ĉiuj pensis, ke mortis li aŭ havis vundon.
«Oni, diris Juĝisto, ekrabos ĉi tie».
Ĉiuj ekĝemis; Zonjo superbruis krie,
Kriis ĉirkaŭpreninte onklon per maneto,
Laŭ ido, kiun pikas judoj per pingletoj. ¬670
Dume inter ĉevalojn Telimeno kure
Falis, al Grafo manojn etendis, terure
Kriante: «Je honoro via! — kun klinita
Kapo alposte kaj kun harar’ dislasita —
Je ĉio sankta, Grafo, ni petas genue!
Vi kuraĝus rifuzi al damoj?[24] Unue,
Kruelulo, mortigu nin per via glavo!» —
Ŝi svenefalis. — Grafo alsaltis por savo,
Mirante, konfuzite, pro ĉi tiu sceno:
«Fraŭlin’ Zofi’, li diris, estrin’ Telimeno! ¬680
Neniam sendefenda sang’ makulos spadon,
Soplicoj iros mian malliber’-tenadon.
Tiel en Italujo mi faris en loko,
Sicilianoj nomas ĝin Birbante-Roko;
Mi, konkirinte tendojn, armitojn mortigis,
Malarmitajn rabistojn mi nur katenigis;
Ili sekvis ĉevalojn, briltriumf’-okaze,
Poste oni pendigis ilin Etna-baze».
Por Soplicoj feliĉe, ekster ordinaro,
Pli taŭgis Graf-ĉevaloj, ol de nobelaro. ¬690
Por unue alveni, Grafo malantaŭe
Rajdantoj-reston lasis, mejlon almenaŭe.
Obea, disciplina lia ar’ ĵokea
Estis kvazaŭ taĉmento regule-armea:
Dum nobelar’ cetera, laŭ ribelo mema,
Estis tre malkvieta kaj tre pendigema.
Dume Graf’ malvarmiĝis el fervor’, kolero
Pensis fini batalon sen sangoofero:
Do li Soplico-anojn en domo fermigis
Milit’-kapte, kaj gardon ĉe pordoj starigis. ¬700
Jen «Hejse je Soplicoj!» — Nobelaro venas
Ĉirkaŭas biendomon kaj sturme ĝin prenas,
Facile: ĉef’ — prenita, forkuris eskorto;
Sed konkirintoj volas bati, pri objekto
Serĉas, kaj ne lasite en domon, al korto
Kuras, en kuirejon: de potoj aspekto,
Fajro ĵus estingita, freŝa manĝodoro,
Hundoj krake mordantaj restaĵojn de manĝo,
Kaptas ĉiujn je koroj, sekvas pensoj-ŝanĝo,
Koler’ foriĝas, vekas sin al manĝ’ fervoro. ¬710
Post marŝo kaj tuttaga sejmeto krom tio,
«Manĝi! manĝi!» trifoje ekbruis laŭtkrio;
Respondis: «Trinki! trinki!» — Nobelbando lokas
Sin duĥore, jen «trinki», kaj jen «manĝi!» vokas.
Resono eĥe kuras, trovante rebaton,
Naskas en buŝ’ agacon, en stomak’ malsaton.
Tiel neatendite, laŭ signala vorto,
Armeo, pro furaĝo, disiris en korto.
Gervazo, forpuŝite de ĉambro Juĝista,
Cedis respekte antaŭ Grafa ar’ gardista, ¬720
Kaj ne venĝinte kontraŭ malamiko sia,
Pensis pri dua granda cel’ ekspedicia:
Kiel spertulo, lerta pri jura procedo,
Volas sidigi Grafon, en nova posedo,
Leĝe kaj forme; do li Vokiston insidas,
Ĝis, post longaj esploroj, post forno lin vidas,
Je kolumo lin kaptas, en korton eltiras,
Kaj celinte al brusto per fendilo, diras:
«Sinjor’ Vokisto, Grafo vin petas humile,
Ke vi, al nobelaro, anoncu aktstile ¬730
Pri Grafa intromito[25] kastelon, vilaĝon,
Soplic-domon, semitajn grundojn, sterilaĵon,
Kune cum gajis, boris et omnibus rebus,
Et quibusdam aliis.[26] Vi laŭscie boju,
Nenion forlasante!» — «Ŝlosist’, vi ekboju!
Diris Protazo, manojn metinte post zonon —
Mi pretas sekvi ĉian partioj-ordonon:
Averte, ke ne havos forton, devigita
Perforte, tia akto nokte anoncita». ¬740
«Kiu? diris Ŝlosisto, perfortaĵon celas?
Mi petas ja ĝentile; se al vi malhelas,
Per fendilo, al moŝto mi fajron eligos,
Kiel en sep preĝejoj okulojn lumigos».
«Kial, diris Vokisto, Gervazet’, koleri?
Ne vokista afero — juĝe konsideri;
Sciate, ke vokiston invitas partio,
Diktas laŭ vol’, vokisto anoncas laŭ tio.
Vokiston, leĝsenditon, neniu arestas;
Do mi ne scias, kial mi sub gardo estas. ¬750
Mi skribos akton, donu al mi lanterneton;
Nun mi anoncas: Fratoj, silenton, kvieton!»
Por laŭtiĝi, ekstaris li sur grand-trabaro.
(Traboj sekiĝis apud ĝarden’-palisaro);
Li suriris, tuj kvazaŭ de vent-blova skuo
Malaperis. Aŭdiĝis en brasik’ falbruo;
Tra kanabej’ malhela flugis blanka lia
Konfederatko, kvazaŭ hel-kolombo ia.
Verŝilo pafis ĉapon, ne trafis laŭ volo;
Krakas stangoj, Protazo vokas el lupolo: ¬760
«Mi protestas! «Jam certas forkuro prospera;
Restis post li salikoj kaj marĉo rivera.
Kvazaŭ, sur konkirita rempar’, de kanono
Lasta pafo, aŭdiĝis ĉi protesta sono;
En dom’ Soplica ĉesis jam ĉia rezisto,
Malsata nobelaro rabas: Aspergisto,
En bovejo, sur sia prenita posteno,
Bovon kaj du bovidojn asperge-mortigis,
Razil’ al ili sabron en gorĝojn dronigis;
Same ageme uzis spadeton Aleno. ¬770
Junporkojn sub skapolojn pikante en staloj.
Buĉo minacas birdojn: Anseroj per krio
Savintaj Romon antaŭ perfido de Galloj,
Vane alvokas helpon; anstataŭ Manlio[27],
Kuras Verŝil’ kameron, gras-birdojn sufokas
Aŭ vive, ĉe kontuŝa zon’, ligante lokas.
Vane birdinoj turnas kolojn, raŭkigante;
Vane siblas anseroj, rabiston pinĉante;
Li kuras: surŝutite per lanugo brila,
Levate per laŭrada movo densflugila, ¬780
Al malica ĥoĥliko[28] li estas simila.
вернуться
[26]
Tiuj vortoj estis diritaj de Ŝlosisto per ŝerce imitita malbona latinaĵo, laŭ uzata tiam en juĝejoj, kiu enhavis ofte polajn esprimojn kun latinaj deklinaciaj finaĵoj. La frazo signifas: «kun boskoj, arbaroj kaj limoj, kampuloj, vilaĝestroj kaj ĉiuj aĵoj, kaj kelkaj aliaj».
вернуться
[27]
Manlius, brava militisto, post invado kaj dezertigo de Romo per Galloj, en j.389 a.K., savis antaŭ ili Kapitolon (Roman kastelon kun templo de Zeŭso), vekite per krio de sanktaj anseroj.