— Карову падаіла?
Сам таго не чакаўшы, раззлаваўся на сябе: дурань, вочы павылазілі, ці што? Перад носам на табурэтцы стаіць поўная даёнка малака… На твары Надзі не адбілася ніякага пачуцця, нібы яна была зусім спакойная. Ён з нецярпеннем паглядзеў на яе сярдзіта, з крыўдай падумаў: «Ну хай бы хоць як абазвалася, хай бы асмяяла за гэтае недарэчнае пытанне!..» Надзя паклала на пузаты гарлач цадзілку, пачала цадзіць сырадой. Андрэй крутнуў галавою, ад чаго валасы яго разляцеліся, як раздзьмутыя ветрам. Ён як ні кумельгам кінуўся да дзвярэй. I ўжо за парогам пачуў:
— Вярніся, паснедай.
Ранішні туман, падсвечаны касымі сонечнымі промнямі, радзеў. Дзе-нідзе прабівалася праз яго сіняе неба.
У праўленні калгаса, куды Андрэй прыехаў за пуцёўкай, было яшчэ ціха. Толькі адзін бухгалтар, сухапары, прыгорблены Кірыла Осіпавіч, рыпеў пяром. На Андрэева прывітанне ён не адказаў. Узняў вузкую галаву, уважліва паглядзеў праз тоўстае шкло акуляраў, быццам бачыў яго ўпершыню. Моўчкі падаў пуцёўку і зноў унурыўся ў паперы. «Яшчэ і гэты стары мухамор касавурыцца, — узлаваўся Андрэй, кальнуўшы яго вострым позіркам. — Чмыр. Як каму трэба што падвезці — тады ўсе такія добрыя, ветлівыя. Ну пачакай, паткнешся ты яшчэ да мяне!»
3 раніцы Андрэй паехаў у «Сельгастэхніку» па запасныя часткі для трактароў. Там ён нядоўга стаяў. Тое, што трэба было, хударлявая, як дзяўчо-падлетак, кладаўшчыца Стася адпусціла без затрымкі. Падаючы яму накладную, каб распісаўся, напаўжартам, напаўсур’ёз сказала:
— Не затрымлівайсй ж нідзе, каб трактар не застоеўся ў баразне. А то будзеш тут — па чайных ды па піўных…
Стася заўсёды выпраўляла яго ў дарогу гэтымі словамі. Яму падабалася яе наіўная клопатнасць, і ён блазліва аджартоўваўся: трактар, маўляў, не жонка, пачакае. На гэты раз выйшла само сабой, што ён, нават не падумаўшы ні пра што, паставіўся да яе іншым чынам. Замест жарту неяк недарэчна плюснуў ёй вокам і памкнуўся ўзяць за руку. Кладаўшчыца ўважліва паглядзела на яго, здзіўлена ўзняўшы тонкія падчэрненыя бровы, непаразумела паціснула плячамі. Сказала тонам, якім звычайна кажуць «дабранач»:
— Шчаслівай дарогі табе.
На выездзе з горада Андрэй рэзка затармазіў каля магазіна з высокімі ганкамі. Спыняўся ён тут часцяком і ўпэўнена, імкліва, быццам ляцеў на крылах, узбягаў па прыступках. Сёння таксама не здрадзіў сваёй звычцы. Заскочыў у магазін, купіў паўлітроўку гарэлкі. Схаваў яе пад сядзенне, абматаўшы пакуллем, каб бутэлька, незнарок, не разбілася дзе на калдобінах.
Пагана было ў яго на душы. Змрочна і неспакойна. Не на жарты прычапіўся да яго гэты міліцыянер. «Ці ездзіў ты ўвечары таго дня, калі прайшоў навальнічны лівень, па дарозе паўз сад?..» — «Не ездзіў. Хоць хай мяне рэжа — не ездзіў. Дома акурат быў. Жонка ці пацвердзіць? Быць не можа, каб не пацвердзіла…»
3 галавы ў яго не выходзіў учарашні допыт у міліцыі.
I так націскаў лейтэнант, і гэтак. Зачытаў нейкае пісьмо, нібыта людзі бачылі, як пасля абрабавання нарыхтоўшчыка па дарозе прамчаўся яго «газон». А хто тыя людзі? Хай яму ў вочы скажуць. Мала што напісалі! Напісаць усё можна. Зноў жа — гэтае заключэнне экспертызы… Быццам след аўтамашыны, знойдзены на месцы злачынства, пакінуты «лысай» падранай шынай з задняга кола яго «газона». Так яно, ды, можа, і не так. Экспертыза гэтая — не арыфметыка: двойчы два — чатыры. Тут і памыліцца можна… У маўклівых развагах пад шорхат гумавых шын Андрэй даваў водпаведзь ненавіднаму заядламу лейтэнанту, а лягчэй яму ад гэтага не стала.
На паўдарозе да Вялікіх Бабовічаў яшчэ здаля ўгледзеў на ўзлеску гонкую мядзяна-жоўтую сасну. Была яна прыгожая, з густой кучаравай вяршалінай. Акурат такая, ля якой ён уначы ў сне ледзь не наехаў на лейтэнанта. Доўга не мог адвесці ад сасны позірку. Захацелася спыніцца каля яе. Крануцца пальцамі парэпанай шурпатай кары, стаяць і толькі слухаць спрадвечны, не разгаданы людзьмі таямніча-лагодны пошум зялёных галін.
Падкаціўшы да сасны, ён прытармазіў, плаўна пакруціў руль. З’ехаў з абочыны, спыніў машыну. Выключыў матор, пасядзеў, прыціснуўшыся лапаткамі да спінкі сядзення, саскочыў на траву. Ногі зацяклі ад напружанай нерухомасці. Ён сагнуў у каленах адну, потым другую. Перш чым падысці да дрэва, пастаяў у няпэўнасці, спакваля расшпіліў каўнер кашулі, быццам у гэтым занятку адцягваў той момант, калі яму трэба было вырашыць нешта важнае. У той задуменнасці, толькі, мусіць, яшчэ больш марудліва, чым рабіў усё да гэтага, дастаў з-пад сядзення паўлітроўку, у «кладоўцы» — так ён называў невялікі куфэрак у кабіне — узяў шклянку, загорнутыя ў газету хлеб і сала. Павольна, крыху ўроскідку, як для раўнавагі цела, ставячы доўгія ногі, пайшоў пад сасну.