Яны накіраваліся ў клас. Вучні, ляпаючы вечкамі жоўта-чорных парт, паўставалі, павіталіся. Тут жа дружна селі. Дзмітрый прыстроіўся каля пухлашчокага чарнявага хлапчука, які, нехаця пасунуўшыся ад краю, адразу прыкрыў рукамі разгорнуты сшытак. Гаспадар парты, напружыўшыся, пасядзеў нерухома, пасля падазрона паглядзеў на яго трохі касаватымі вачамі-жучкамі.
Цікаўныя хлапчукі і дзяўчынкі спачатку таксама час ад часу паварочваліся да Дзмітрыя, кідалі дапытлівыя позіркі. Хто гэта? Чаго прыйшоў? Потым перасталі звяртаць на яго ўвагу, перашэптваліся, шамацелі аркушамі падручнікаў і сшыткаў. «Хто ж з іх Лабікаў? — думаў Дзмітрый, абводзячы позіркам вяснушкаватыя, кірпаносыя, пухлагубыя твары. — Можа, ён?» Памалу павярнуўся да суседа. Хлапчук, скрывіўшы набок галаву і падняўшы адно брыво, пісаў у сшытку лічбы. Пасярэдзіне аркуша Дзмітрый пабачыў тое, што на пачатку ўрока ён хаваў ад яго пад далонямі: вялікую тройку, напісаную чырвоным алоўкам.
— Цяпер — множанне і дзяленне дзесятковых дробаў, — сказала Вольга Міхайлаўна. Яна паглядзела на вучня, які сядзеў на парце каля акна: — Адказваць будзе Грыша Лабікаў.
Да дошкі выйшаў цыбаты, у шэрым караткаватым пінжачку хлапчук. Пацепаў рукамі, быццам не ведаў, як яму лепш іх трымаць. Рукі ў яго былі з шырокімі далонямі, і ў Бутоўкіна, калі ён заўважыў гэта, прамільгнула ў галаве, што, мажліва, на іх і мазалі нацёрты. Грыша спакойна, нават задужа спакойна, неяк па-дзелавому паглядзеў на клас.
— Арыфметыка — гэта аснова ўсіх дакладных навук, — пачаў ён. — Без яе не было б ні трактароў, ні штучных спадарожнікаў Зямлі, ні…
Клас грымнуў смехам. Грыша таксама зарагатаў, па-дзіцячы заўзята адкінуўшы назад галаву. Вольга Міхайлаўна, знарок не пазіраючы на Дзмітрыя, заціснула ў вуснах усмешку.
— Правільна, Грыша, цяпер расказвай, пра што я папытала.
«Што гэта за ўступ і чаму ўсе так зарагаталі?» — падумаў Дзмітрый, узіраючыся ў хлапчука і міжвольна звяртаючы ўвагу на яго завостраны, як птушыная дзюба, нос. У носе раздзімаліся ноздры, быццам іх ірваў здушаны смех.
Грыша пачаў адказваць урок. Гаварыў крыху марудліва, цяжкавата, але кожнае слова вымаўляў як бы смакуючы. Выраз твару цяпер у яго быў такі, нібы пра множанне і дзяленне дробаў ён зараз збіраўся сказаць тое, што ва ўсім свеце вядома толькі аднаму яму. Настаўніца стаяла каля акна, слухала, задумна крануўшыся пальцам шчакі.
Пасля адказу Грышы Вольга Міхайлаўна кінула шпаркі позірк на Дзмітрыя, быццам спытала вачамі: «Пабачыў, што табе трэба?» Падышла да дошкі, узяла крэйду, якая ляжала на адмысловым, з жалабком пасярэдзіне, карнізку. Сказаўшы «цяпер пойдзем далей», пачала знаёміць вучняў з новай тэмай. Пісала крэйдай на дошцы задачы, рашала іх і растлумачвала правіла. Дзмітрый сачыў за яе рукой з тонкім залатым бранзалетам каля белай манжэты рукава, і яму падалося, нібы ўсё, што яна тут рабіла, ён ужо бачыў. Але дзе? У кіно? Ці, можа, у дзяцінстве ў такім вось класе?..
Думкі яго перапыніў званок — з урока.
Дзятва шумнай гурбою хлынула з класа ў калідор. На Дзмітрыя адразу забыліся. Ён пастаяў, пачакаў, пакуль усе выйдуць. Падышоў да Вольгі Міхайлаўны, сказаў ёй, што пойдзе на двор пакурыіхь — не хацеў, каб у настаўніцкай пільнаваліся ўвагай да яго цікаўныя педагогі, — а калі ўсе зноў разыдуцца на заняткі, яны пагутараць з Грышам.
На школьным двары Дзмітрый закурыў, павольна прайшоўся ўздоўж маладых прысад, што аблямоўвалі доўгую спартыўную пляцоўку. Глушачы ў сабе ўзрушанасць, паслухаў, як пад нагамі суха шамацела каляная жорсткая трава, пачаў назіраць за хлапчукамі. Яны насіліся туды-сюды, даганялі адзін аднаго, барукаліся. У разгарачаным гурце то ў адным канцы пляцоўкі, то ў другім мільгала і Грышава бялявая галава. Дзмітрый увесь час шукаў яго вачамі. Спадзяваўся, што ўдасца яшчэ нешта цікавае прыкмеціць у «матэматыку», як іранічна-спаважліва назваў ён хлапчука ў думках. У азаріце дзіцячай дураслівасці прыхаванае нярэдка вельмі яскрава праяўляецца. Ён не прыкмеціў, як пранікся сімпатыяй да Грышы, і яму хацелася знайсці ў характары хлапчука якую-небудзь асаблівую, высакародную рысу.
Калі пачаўся наступны ўрок, Дзмітрый зайшоў у настаўніцкую.
Вольга Міхайлаўна сядзела за вялікім сталом, правярала задачы ў вучнёўскім сшытку. Паставіла адзнаку чырвоным алоўкам — пяцёрку, ускінула галаву. Яны паглядзелі адзін аднаму ў вочы даўжэй, чым таго хацелася ім.
— Паклікаць Грышу? — спытала Вольга Міхайлаўна і адвяла позірк.
Дзмітрый адчуў, што раптам важнасць яго пачала аслабляцца і скрозь яе ў ім варухнулася нейкая нязгода. 3 чым? Каб Грышу паклікаць? Але ж дзеля гэтага ён і прыйшоў сюды. А настаўніцы трэба нешта адказаць. Нешта гаварыць трэба. Успомніў, сказаў: