Выбрать главу

Здаецца дасягнулі мэты: адрэзаць манастыр, спалучыцца з ангельцамі ў даліне Ліры. Манастыр часткова адрэзаны, але як дайсьці да ангельцаў празь некалькі горак? А тут прыходзіць найгоршая небясьпека — дзень. Травеньская ноч кароткая.

Сувязь парваная. Ніякіх загадаў няма. Што дзеецца — ня ведаем.

Бягу на дзьвюх нагах, часам на чатырох, а часам паўзу на бруху ўздоўж лініі. Але якая тут лінія? Усё перамяшалася. Крычу: кансалідавацца, абкладацца каменьнямі, бо тут, на скале, капаць акопы немагчыма, а перад раніцай трэба неяк забясьпечыцца. Раптам чую, што мяне нехта сьцебануў нечым па назе. Першае ўражаньне, што гэта вясковы пастыр сьцябануў мяне, падпаска, пугай, за тое, што я пусьціў кароў у збожжа. Але хутка ўсьведамляю, што мяне падстрэлілі. На шчасьце, куля не кранула касьці, але пашкодзіла нейкую жылу й рана крывавіць. Аднэй рукой заціскаю рану, другой разрываю кішэнь, дзе маю бандаж. Санітараў няма — або выбітыя, або зносяць цяжка параненых. Разразаю нагавіцы й бандажую рану. У гэты мамэнт на гару ўзыходзіць сівы палкоўнік.

— А, даражэнькі, урэшце атрымаў сваю порцыю. Спаўзай уніз.

Я паглядзеў уніз: там пекла агню. Тут здаецца бесьпячней.

— Не, палкоўнік. Перавяжу рану й далучуся да аддзелу. Я даў загад кансалідавацца й акопвацца. Набліжаецца дзень.

— Добра, сынок, нічога хітрэйшага ня прыдумаем.

Палкоўнік (перад гэтым паранены) пакульгаў рабіць высілкі неяк камандваць батальёнам.

Я таксама раблю высілкі, каб неяк палічыць сваю маемасьць: колькі мне засталося людзкіх жыцьцяў. Цяжка гэта зрабіць упацёмку й пад агнём, але вычуваю, што няшмат. На шчасьце й бункеры ў найбліжэйшым раёне амаль зьліквідаваныя, рэшта маўчыць, бо ведаюць, што ўжо ззаду нашы жаўнеры, таму баяцца дэмаскавацца ноччу. Затое густа пачынаюць страляць з манастыра. Бьюць на ўсе бакі — артылерыя, мінамёты, кулямёты. Пазьней выясьнілася, што хацелі выстраляць увесь запас амуніцыі перад… капітуляцыяй. Але мы ня ведаем, што варыцца ў гаршку праціўніка й падрыхтоўваемся на найгоршае: цэлы доўгі травеньскі дзень праляжаць у складанцах з каменьняў. Пачынаецца золак. Кажны насьпех шукае нейкую ямку ці шчыліну ў скале, абкладаецца каменьнямі, якіх тут хапае. Сёй той перад каменьнямі палажыў трупа, як дадатковае забясьпечаньне. Маўляў: «зіхэр іст зіхэр». Макабрычна гэта выглядае, але беднаму забітаму ўжо горшай крыўды ня зробяць, як зрабілі.

Інстынктоўна вычуваецца крызыс бою. Абодва бакі змагаюцца рэштай сілы. Мы, або яны… Нам ня мёд, але й ім ня цукар. Мы варымся ў гэтым капшары толькі тыдзень, яны-ж месяцамі. Пэўна, іхнае палажэньне лягчэйшае, але нэрвы выматваюцца. Навет можна заўважыць зьмену іхнай тактыкі: раней, калі нас прыдушылі да зямлі, пачыналі контратаку, засыпалі нас гранатамі. Сяньня сядзяць у бункерах.

Сьведамасьць, што трэба дзень праляжаць пад пякучым сонцам без вады, настройвала нявесела. А біклажкі пагрозьліва пусьцеюць. Спадзявацца няма чаго.

Выходзячы з базы мулаводаў, я здабыў некалькі бутэляк неблагога віна. Адну пераліў у сваю біклажку, іншыя раздаў найбліжэйшым: не валачы-ж гэтую піўную краму на гару. Вязучы гэтае віно, я й не падумаў, што хоць крышку яно спрычыніцца да нашай перамогі. Вось-жа, калі мы былі пад бункерамі, куля са шмайсэра прабіла біклажку Грыця й віно пацякло. На шчасьце Грыць спахапіўся й пасьпеў яшчэ частку выпіць.

— О, дай тэбэ сэрпявога смэрць! Чэкай-жа ты такі разтакі!

Грыць вырваў пят ад іншага жаўнера й папоўз шукаць помсты за віно. І знайшоў. Дорага некаму каштавала гэтае віно. Бункер змоўк назаўсёды. Тады я пашкадаваў, што замала гэтага віна прывёз з базы.

Заканчэньне

«Грыць вырваў пят ад іншага жаўнера й папоўз шукаць помсты за віно. І знайшоў. Дорага некаму каштавала гэта віно. Бункер змоўк назаўсёды. Тады я пашкадаваў, што замала гэтага віна прывёз з базы».