Хвалі біліся аб бетонныя сценкі вузкага канала, пракладзенага цераз востраў да гатэля "Эксцэльсіёр". Блуднага вандроўніка там чакаў аўтобус, які неўзабаве павёз яго міма пакрытай баранчыкамі паверхні мора напрасткі ў курортны гатэль. Маленькі вусаты менеджар ў пінжаку з доўгімі крысамі спусціўся адкрытымі сходамі, каб павітацца.
З лёгкаю ліслівасцю ён выказаў шкадаванне з нагоды інцыдэнту, запэўніў, што гэта для яго і ягонай установы вельмі непрыемна, але з упэўненасцю ўхваліў рашэнне Ашэнбаха дачакацца свайго багажу тут. Хоць яго нумар ужо і заселены, аднак іншы, зусім не горшы за той, ён адразу атрымае ў сваё распараджэнне. "Pas de chance, monsieur"[78], – сказаў з усмешкаю швейцар-ліфцёр, падымаючы яго на паверх. І ўцякач зноў атрымаў прытулак, у пакоі, які, паводле месцазнаходжання і абстаноўкі, быў амаль такі ж самы, як і ранейшы.
Змораны, агаломшаны мітуснёю гэтай дзіўнай паловы дня, распакаваўшы змесціва сумкі і расклаўшы ўсё на свае месцы, ён усеўся ў фатэль каля самага акна. Мора афарбавалася ў светла-зялёны колер, паветра здавалася цяпер больш празрыстым і чыстым, пляж з яго кабінкамі і лодкамі – больш маляўнічым, хоць неба ўсё яшчэ было шэрым. Ашэнбах зірнуў праз акно, склаўшы рукі на каленях, задаволены, што ён зноў тут, незадаволена пахітаўшы галавою з прычыны сваёй нерашучасці, няведання сваіх уласных жаданняў. Так ён пасядзеў, магчыма, з гадзіну, адпачываючы і ў бяздумных марах. У полудзень ён заўважыў Тадзю, які ў ільняным касцюме ў палоску з чырвоным бантам вяртаўся з мора ў гатэль цераз пляжную загародку і па дашчаным мастку. Ашэнбах пазнаў яго са свайго паверха адразу, перш чым той заўважыў яго, і ў яго мільгнула думка кшталту: "Эй, Тадзя, і ты таксама зноў тут!" Але ў той самай хвілі ён адчуў, наколькі ягонае абыякавае вітанне было б далёка ад праўды сэрца, і ён прамаўчаў – толькі адчуў хваляванне ў крыві, радасць, боль душы і зразумеў, што развітанне сталася яму такім цяжкім праз Тадзю.
Ён сядзеў зусім сцішана, амаль нябачны на ягоным высокім месцы, заглыбіўшыся ўнутраным позіркам у самога сябе. Яго рысы ажывіліся, бровы ўзняліся, на вуснах блукала ўважлівая, зацікаўлена-дасціпная ўсмешка. Потым ён узняў галаву і вяла звешанымі цераз бакавую спінку крэсла рукамі павольна зрабіў рух, выяўляючы кола і пад’ём, павярнуўшы далоні наперад, быццам паказваючы, як ён шырока раскрывае абдымкі. Гэта быў шчыра запрашальны рух, які дэманстраваў, як спакойна ён усё ўспрымае.
IV
І вось дзень пры дні Бог з полымнымі шчокамі, аголены, кіраваў сваёю калясніцаю, якая дыхала жарам, гонячы яе па нябесных далях, і яго жоўтыя кучаравыя валасы матляліся пад раптоўнымі парывамі ўсходняга ветру. Белавата-шаўкавістае ззянне накрывала прасторы мора, па якім павольна каціліся хвалі. Пясок распаліўся. Пад серабрыста мігатлівай сінню эфіру перад пляжнымі кабінкамі ржавага колеру была разасланая парусіна, а на дакладна абмежаванай пляме ценю, які яны адкідвалі, людзі праводзілі свае перадабедзенныя гадзіны. Але шыкоўным бываў таксама і вечар, калі расліны ў парку пахлі бальзамам, зоры ўверсе ўтваралі свой карагод, а мармытанне начнога мора, амаль нячутна далятаючы на бераг, кранала душу. Такі вечар прыносіў з сабою радаснае абяцанне новага сонечнага дня, злёгку ўпарадкаванай бестурботнасці і ўпрыгожанага шматлікімі, блізкімі, амаль неабмежаванымі магчымасцямі шчаслівага выпадку.
Госць, якога тут затрымала шчаслівае непаразуменне, быў далёка ад таго, каб атрыманне сваёй маёмасці палічыць прычынаю новага ад’езду. На працягу двух дзён ён мусіў трываць пэўныя нязручнасці і з’яўляцца ў вялікай сталоўцы ў паходным адзенні. Потым, калі нарэшце бадзяжны багаж зноў прызямліўся ў яго пакоі, ён грунтоўна распакаваў яго і напоўніў шафу ды шуфляды сваім скарбам, прыняўшы цвёрдае рашэнне застацца тут на няпэўны час, задаволены, што можа праводзіць гадзіны, адведзеныя для пляжа, у шоўкавым касцюме, а каб пад’есці за сваім столікам, зноў паказвацца пераапранутым у шыкоўнае вечаровае адзенне.
Прыемная размеранасць такога існавання ўжо ўзяла яго ў свой палон; лагодная і бліскучая прыемнасць такога жыцця хутка зачаравала яго. Сапраўды, як жа цудоўна можна прабавіць той час, што спалучае ў сабе прывабнасці цудоўна арганізаванага куротнага жыцця на паўднёвым узбярэжжы з прыемнаю блізкасцю чароўна-дзіўнага горада! Ашэнбах не любіў уцех. Калі б і дзе б яму ні даводзілася святкаваць, адпачываць, праводзіць дні ў прыемнасці, неўзабаве ён адчуваў патрэбу – і менавіта ў маладыя гады гэта мела месца – з трывогаю і незадавальненнем вярнуцца назад у цяжкія намаганні, да свяшчэнна-цвярозай працы на карысць штодзённасці. Але гэтае месца зачаравала яго, палагодзіла памкненні, ашчаслівіла. Часам зранку, заглыбіўшыся пад брызентавым дахам сваёй кабінкі ў мары пра блакіт паўднёвага мора, ці нават у цёмную ноч, абапёршыся на падушкі гандолы, якая везла яго дадому з плошчы Святога Марка, дзе ён звычайна бавіць шмат часу, а шматколерныя ліхтары, расплывістыя гукі серэнады засталіся недзе ззаду, – ён часта згадваў пра свой дамок у гарах, месца яго летніх змаганняў, дзе воблакі праплывалі нізка над самым садам, вечарамі жудасныя навальніцы зацьмявалі святло дома, а вароны, якіх ён карміў, пакалыхваліся ў вершалінах хвой. Тады яму выразна ўяўлялася, быццам ён трапіў у райскі куток, на край зямлі, дзе людзям наканавана салодкае жыццё, дзе няма ні снегу, ні вады, ні навальніцы, ні залеў, а ёсць толькі лагодны свежы подых акіяна, пры гэтым дні праходзяць у мірна-бестурботным спакоі, без намаганняў, барацьбы, прысвечаныя толькі сонцу і яго святкаванням.