— Фу, ни капельки не страшно!
Такі ў яе прыгожанькі нос, рот, такія вабныя... не ведаю нават, як сказаць, — можа, «рысы твару». Добрая, мілая! Хочацца кранаць яе, гладзіць, шкадаваць, а гэтага не толькі не можаш набрацца адвагі зрабіць, але адчуваеш, што і думаць пра гэтае нельга. (Пасля разумныя кніжкі растлумачаць мне, што такое раздваенне, такі прымус увесьчасна хаваць ад самога сябе свае жаданні і думкі — звычайны стан падлеткавага ўзросту. Ды што мне цяпер да таго, што я даведаюся пра свой стан пасля!)
— ...Забівае ён гвазда, забіў, ісьці — ні пускае нешта. Ён дрыг-дрыг, упаў — і разрыў серца на месьці! Аказалася, прыбіў, ні пабачыўшы, край свайго пінжака!
— Ну и что? Я тебе таких историй десять выдумаю.
— Слухайце далей. Калі мерцьвяка закопваюць, праз тры дні зь яго выходзіць...
– Ну знаю — фосфор. Надоел уже. Сам иди на кладбище.
— Анжэлка, чаго ж ты сёні са мною такая ні любезная? Куды ж ты ето мяне пасылаеш?
— Да куда тебя пошлёшь? Ты ж трус!
— Я? А я і ні спору.
— Если не трус, иди на кладбище и принеси мне щепку от креста.
— Я ж кажу, я баюса.
— Да иди ты хоть куда-нибудь!
– Я пайду, — падхопліваюся я.
— Сиди, — Анжэла прыціскае сваёй далоняю маю да лаўкі.
– А, паняў... Вір ален фэрштэй.
Васіль устае, зафутбольвае ў цемру свой кавалак сланечніка, падае на развітанне руку мне, Анжэле і сыходзіць некуды па вуліцы, у другі бок ад таго, дзе яго хата.
— Хадзем паглядзім за ім, — горача шапчу я ў самае яе вуха і, прашаптаўшы, не адхіляюся.
— Сиди. Ни на какое кладбище он не пойдёт. Дурак он, глупый, — шэпча яна і не адрывасцца, нічога, толькі мацней прыціскае да лаўкі мае пальцы і гладзіць, гладзіць іх — кожны паасобку. — А ты — умница... Это правда, что ты выиграл какую-то олимпиаду?
— Я не выйграў, тоесьць, на другім месьці буў. Ето рэспубліканская алімпіяда була, па рускаму языку.
— Ой, как здорово! Ты ж ни слова по-русски не умеешь, — яе голас трошкі ўздрыгвае, але мяккі і пяшчотны.
— Умею... Проста не знаю, як табе сказаць... Нахіліся трошкі... Стыдно гаварыць па-рускі!
— Чего, дурачок ты?
— Дражніцца будуць. Скажуць, гарадскі такі...
– Ах ты, хорошенький мой! Ну, идём...
Я падымаюся амаль з радасцю, бо пачынаю ўжо баяцца гэтага шэпту.
Мы ідзём тым самым шляхам, якім я раніцаю ішоў з грыбоў, толькі трошкі бліжэй да дач. Мне хочацца вырваць руку і ўцячы, а Анжэла маўчыць. Пералазім нейкі нізкі абвіслы дрот, ідзём па нечых агародах; я спатыкаюся на разоры...
— Держись за меня...
— А куды мы, Анжэла?
— Это наш участок, а вот — дача...
Я тупа гляджу на нейкія цёмныя пабудовы. А здалёк здаваліся такімі церамамі! Анжэла вядзе мяне паміж нейкіх буданчыкаў, паўз хлеў, адмыкае дзверы, і мы трапляем з цемры ў цемру яшчэ большую. Свецяцца толькі чатыры плямы па кутках — вокны. Пахне — як у кінутай хаце ці ў пограбе: бульбаю, моркваю, буракамі, свежай зямлёю — ну, пустка-пусткаю! Я паслушліва сядаю там, дзе маю руку пацягнулі ўніз, на нешта шырокае і мяккае.
— Мы не будем зажигать свет, хорошо? Нет, не бойся, никого нет и не будет, старики приедут только завтра днём... Милый какой... Хороший мой...
Яна гладзіць і моцна цісне мяне за шыю, гарачымі і мокрымі вуснамі прыкладаецца то да носа, то да падбародка, да маіх вуснаў... I ўсё часцей, часцей і мацней...
— Мальчик мой, ты что?! Не пугай меня!
Са мною здарыўся (тут я смела выкарыстоўваю стары расейскі штамп, бо беларускія словы, якія абазначаюць гэты стан, мне не падабаюцца) — са мною здарыўся «короткий обморок». Секунд праз дваццаць я ачомаўся і ўпершыню ясна і да страшнага востра зразумеў, як мне нялёгка будзе жыць.
— Хорошенький мой... Тебя что, ни разу не целовали? Я боюсь притрагиваться к тебе... — а між тым яшчэ мацней сціскала маю шыю, гладзіла па назе...
Я вырваўся, знайшоў дзверы, выскачыў на дворык і адносна лёгка, па разоры, выйшаў з агародаў на вуліцу. Мне хацелася плакаць, не плакаць, а раўці на ўвесь голас.
Чаго? Тады я не ведаў. Я ўвогуле вельмі мала ведаў тады, бо думаў, што ўвесь свет — гэта толькі Я. Я не ведаў, у прыватнасці, літаратуры вялікіх расейцаў, не ведаў, што «люди спасаются только слабостью своих способностей, — слабостью воображения, внимания, мысли, иначе нельзя было бы жить». Тое, што нельга не нельга, а жыць мне будзе цяжка, я ўжо здагадваўся, але не больш. Магчыма, мяне суцешыла б першая частка, дадала б гонару, што хоць «способности» мае не слабыя... Хто яго ведае, як бы яно там было.
***
«Можа, для пачатку і гэтага нямала?» — паныла цешу сябе я і цвёрда ведаю — не толькі нямала, а гэта ЎСЁ, нічога, нідзе і ніколі з гэтай дзяўчынкаю ў мяне больш не будзе.