А яшчэ, на добры лад, хіба б ён рэзаў такога малога, з лета, кабана, каб не закруціла так усё з гэтым Чарнобылем, пра які раней ніхто ніколі нават не чуў, што ён такі ёсць? Добра, што хоць хапіла розуму нікуды не ехаць. Раней і да іх з бабаю прыходзілі, прасілі з'язджаць у горад да сына, абяцаючы, што іх прапішуць там на любую плошчу, пагражаючы, што рана-позна ўсё роўна вывезуць сілаю. Добра, што не паслухалі, — цяпер і прыходзіць перасталі, ніхто нікому не трэба.
Ні ў які Чарнобыль, ні ў якую радыяцыю дзед з бабаю, вядома, не верылі, як не верылі ў гэха 90 працэнтаў ад усіх, каго высялялі ці хто з'язджаў самахоць. I як можна было верыць у такую дурату?! Ніколі раней не чутая, не бачаная радыяцыя была ж не сама па сабе, а нешта зробленае людзьмі і прама з людзьмі звязанае; не яна ж, радыяцыя, гнала з хатаў, прыдумляла, гарадзіла «зону», не яна забараняла касіць сена, не прымала на базу малако, кароў, свіней... Усё гэта рабілі людзі — такія ж, як і дзед з бабаю. А ад людзей дзед з бабаю заўсёды прывыклі бараніцца: да вайны, у вайну, пасля вайны, — трэба было толькі жыць сабе ціха, нікога не чапаць, зносіць усё маўчком, тады і цябе ніхто не зачэпіць — ні чалавек, ні радыяцыя.
Адна была бяда — перастаў з горада прыязджаць сын з унучкаю. I да сябе не запрашаў, як раней. Старыя не крыўдавалі, наадварот, хвалілі сына. Не таму, што верылі, быццам радыяцыя можа пашкодзіць унучцы, а таму што ўсе так рабілі, ніхто не прыязджаў з малымі дзецьмі. Дзед з бабаю нават абгаварылі фельчарку, калі да яе на «акцябрскія» прыязджала пляменніца з малой дзяўчынкаю. Але як было не пабачыць унучку, калі дзед так расклеіўся, што ўжо ўпрамую кажа, што дажывае апошні год. Таму і знайшлася прычына ехаць — не з пустымі рукамі, са свяжынкаю. А другая прычына — на чорта гэты кабан, якога адкармі і не знай, дзе дзець? Усё, прайшло жыццё, і гаспадарства не трэба — хопіць трох курэй, калі яшчэ і тыя ацалеюць — парвалі ж вунь сабакі Туза, толькі будка засталася ды прыкручаны да слупа ржавы ланцуг...
Ужо змірыліся, што біць позна, што не прыйдзе ніхто, ужо баба нясла кабану есці, як зайшоў на двор Бляха, нейкі памяты і мітуслівы:
— Ну, давайце, дзе той кабан... Я, бляха, думаў, рана прыйду.
Раней пра такое біццё сказалі б: «От задушылі неяк...»
Кабан быў невялікі, але пругкі, нацяты, у ім не было той санлівасці, непаваротлівасці сальных хракаў, пад якімі падломваюцца ножкі і якіх сама лёгка рэзаць. Калі яго выпусцілі ў катух, ён даў круга, не знайшоў карыта, сярдзіта пырхнуў лычам у снег і памкнуўся назад у свінюшнік, але баба зачыніла дзверы. Яна стала пачухваць яго па жываце. Дзед, які ў загарадку не заходзіў, тыкаў праз дошкі Бляху вяровачку:
— Трэба шворачкаю, як я рабіў...
Бляха адмахнуўся, шырака адставіў правую руку з нажом, патапгаўся вакол кабана — і з не чаканай, нейкай адчайнай прыткасцю схапіў яго раптам за пярэднюю нагу і кульнуў на спіну. Перш чым нож далез да горла, кабан з дзікім перадсмяротным віскам, ад якога закладала вушы і стыла кроў, ускочыў на ногі.
— А Божа! — роспачна крыкнула баба, не знаючы, дзе дзецца.
Ашалелы кабан з усяго разгону ўдарыўся галавою ў дзверы свінюшніка і ўстаў на заднія ногі — з віскам, які ішоў з разяўленага рота разам з крывавай пенаю, абдзіраючы аб жалезную засаўку пярэднія капыты... Падскочыўшы збоку, Бляха пацэліў у ранейшую дзірку і разы тры, на ўсю даўжыню, загнаў і выцягнуў нож. Нарэшце віск захлынуўся крывёю, і кабан бразнуўся долу. Ён хрыпеў, сціскаючыся ў сутаргах, паліваючы снег крывёю і пэцкаючыся ў гэтую кроў, так часта і з такой сілаю дрыгаючы пярэднімі і заднімі нагамі, што ні хто не адважыўся да яго падступіцца, пакуль ён не заціх. Крыві не набралі ані грама.