Выбрать главу
Хіба ўсёй крывёй не прагну Да цябе я, каб сустрэцца Гэтак, як зара з зарою — У начы кароткай Месяц?
Онэвэ! Спявае сэрца, Калі ты са мною побач Уздыхаеш, як галінка, У суніц вясёлы Месяц!
А як толькі засумуеш Ты, каханая, адразу Я змрачнею, быццам рэчка, Над якой навісла хмара!
А ўсміхнешся — твар мой змрочны Зноў маршчынкамі сваімі Засвіціцца, як ад сонца Рабізна вады халоднай!
Дол смяецца, хвалі ззяюць, Усміхаюцца нябёсы, Але як мне быць вясёлым, Калі я цябе не бачу!
Я з табою, дарагая — Ток маёй крыві гарачай! Хіба ты мяне не бачыш? Онэвэ! Хутчэй прачніся!»
Так пяшчотны Чайбайабас Скончыў песню пра каханне; I тады, хвалько вялікі, Ягу, казачнік вядомы, Даўні друг старой Накоміс, Што зайздросна слухаў буру Воплескаў у гонар песні, У вачах гасцей прыкмеціў, Зразумеў па іхніх жэстах Нецярплівую цікавасць Да яго дзівосных казак I да выдумак ілжывых.
Быў хвалько ён на здзіўленне; У прыгодах, што расказваў, Сам удзел прымаў, няйначай; На любы адважны ўчынак Толькі ён адзін быў здольны; Толькі ён адзін дакладна Ведаў байкі ўсе і казкі.
Калі верыць самахвалу, Дык ніхто стралу ніколі Не пускаў, як ён пускае — Так далёка і высока, Не забіў так многа ланяў, Не злавіў у сеці рыбы, Не прывабіў дзічы ў пастку.
Ён бяжыць шпарчэй ад іншых, Ён глыбей усіх нырае, Ён плыве далей любога, Больш за ўсіх па свеце ходзіць, I ніхто не бачыў столькі На зямлі дзівос, як Ягу, Гэты казачнік найлепшы.
Так імя яго ў народзе Для другіх мянушкай стала; Толькі ўздумае хто-небудзь Выхваляцца паляваннем Альбо воін — перамогай, Калі вернецца з паходу, Як яго спыняюць: «Ягу! Новы Ягу, новы Ягу!»
Гэта ён для Гаяваты З ліпы выразаў калыску I звязаў яе надзейна Лані моцным сухажыллем;
Паляўнічы лук і стрэлы Навучыў рабіць пасля ён Гаявату: стрэлы — з дубу, Лук жа — з ясеню, вядома. А цяпер старой руінай На яго сядзіць вяселлі Ягу, выдумшчык вядомы, Ягу, казачнік выдатны!
I Накоміс гаварыла: «Раскажы нам, добры Ягу, Казку, дзіўную прыгоду, Каб было цікава слухаць, Каб гасцям было прыемна, Каб яны не сумавалі!»
Адказаў адразу Ягу: «Вы пачуеце прыгоду, Незвычайнае паданне Пра Асэа — чарадзея, Што сышоў з Вячэрняй Зоркі»

XII. Сын Вячэрняй Зоркі

Ці не сонца там заходзіць Над вады бясконцай гладдзю? Ці не ранены стралою Там плыве чырвоны лебедзь, Б'е крыламі і фарбуе Гладзь вады крывёй барвовай, Напаўняючы паветра Яркім бляскам апярэння?
Так, заходзіць мірна сонца, Патанаючы ў заліве, Неба ўсё фарбуе ў чырвань, А ваду ў ружовы колер! Не, не сонца, гэта лебедзь Па вадзе плыве, нырае, Падымае ў неба крылы, Іх крывёю гладзь фарбуе.
А святло Вячэрняй Зоркі Прабіваецца праз чырвань, Як падвешанае ў змроку. Не, не зорка — гэта небам Уладар Жыцця праходзіць, На яго адзенні вампум Ззяе ў прыцемку, як зорка.
«Гляньце, — Ягу захапляўся,— Вось ён, бляск Вячэрняй Зоркі! Вы пачуеце паданне, Сказ цудоўны аб Асэа — Сыне той Вячэрняй Зоркі!
У далёкія стагоддзі, У той час, людзьмі забыты, Калі мы былі знаёмы Лепей з небам і багамі, Жыў на свеце паляўнічы, Меў дзесяцера прыгожых Ён дачок, высокіх, стройных; Авені — была малодшай, Але самаю прыгожай, Хоць празмерна летуценнай, Наравістай і маўклівай.
Павыходзілі ўсе замуж За адважных і прыгожых; Авені з прыгожых кпіла, Маладымі пагарджала, Выйшла замуж нечакана За Асэа-недарэку; Ён, стары, нядужы, бедны, Вечна кашляў, як вавёрка.