Потым песню пра каханне
Зноў спяваў ім Чайбайабас
Мілагучна і пяшчотна
Сумным тонам задуменным,
Гэта песня — плач дзяўчыны
Аб Алгонкіне каханым.
«Ах, як горка, як балюча
Думаць, марыць мне аб любым,
Калі сэрца так сумуе
Аб Алгонкіне каханым!
Як яго я пакідала,
Ах, на шыю мне павесіў
Вампум ён у знак кахання,
О каханы мой, Алгонкін!
«Я пайду з табой, — шаптаў ён,
Ах, пайду я ў край твой родны;
Ты дазволь пайсці з табою»,—
Мне шаптаў Алгонкін любы.
«За марамі,— я сказала,—
За гарамі,— адказала,—
Ах, далёка край мой родны,
Мой каханы, мой Алгонкін!»
Калі я назад зірнула,
Ён стаяў на тым жа месцы,
Дзе са мною развітаўся,
Мой каханы, мой Алгонкін!
Ён стаяў пад тым жа дрэвам,
Што схілілася над рэчкай,
Што вось-вось гатова ўпасці,
Мой каханы, мой Алгонкін!
Ах, як горка, як балюча
Думаць, марыць мне аб любым,
Калі сэрца так сумуе
Аб Алгонкіне каханым!»
Каб гасцям было вясёла,
Забаўляў жартоўным танцам
По-Пок-Ківіс іх, а песняй —
Чайбайабас, казкай — Ягу;
Вось і скончана вяселле;
Пад аховай шлюбнай ночы
Засталіся маладыя —
Гаявата з Мінегагай.
XIII. Блаславенне палёў
Слаў жа песняй Гаявату,
Услаўляй жа мір і шчасце
На зямлі Аджыбуэяў,
Працу мірную народа!
Слаў Мандамін таямнічы,
Слаў палеткаў блаславенне!
Пахаваны тамагаўкі
I крывавыя сякеры,
Зброя боек пахавана,
Ваяўнічы кліч забыты.
Надышлі часы такія,
Калі можна чалавеку
Паляваць без перашкоды,
Будаваць сабе пірогу,
Рыб лавіць, страляць аленяў,
Заганяць баброў у пасткі,
А жанчынам можна з соку
Клёна цукар здабываць свой,
Дзікі рыс збіраць і скуры
Вырабляць з бабра і лося.
Навакол паселішч мірных
На маісавых палетках
Зелянеў Мандамін стройны,
Распускаў, як знак багацця,
Свае косы залатыя,
У зямлю яго хавалі,
Апрацоўваючы глебу,
Кожны год вясной жанчыны;
I яны парой асенняй
Жоўты плашч з яго скідалі,
Як вучыў іх Гаявата.
Неяк раз, калі маісам
Быў засеяны палетак,
Мінегазе Гаявата
Так прамовіў: «З блаславеннем
Ты палі свае абыдзеш
Сёння ў час паўночны, колам
Абвядзеш зачараваным
Іх — ад злодзея палеткаў,
Што завецца Вагэмінам,
Ад рабункаў Пэймасэда.
Уначы, калі ўсё — глуха,
Уначы, калі ўсё — цёмна,
А Дух Сну, Нэпавін, гэтак
Зачыняе ўсе вігвамы,
Што ніхто цябе не ўбачыць,
Што ніхто цябе не ўчуе,
Уставай з пасцелі ціха,
Пакідай сваё адзенне
I, захутаная ў косы
I апранутая ў цемру,
Зачаруй палі, якія
Ты засеяла нядаўна.
Ураджай збярэш багаты
Ты з палёў, якія колам
Абвядзеш зачараваным —
Ланцужком слядоў таемных;
Іх ніхто не пераступіць,
Не парушыць той граніцы
Ні чарвяк, ні тля, ні шкоднік,
Ні стракозы, Куо-ні-шы,
Ні тарантул, Сабікашы,
Ані конік, По-пок-кіна,
Ні магутны Вэ-мок-квана,
У мядзведжай шкуры, вусень!»
А на дрэве прыдарожным
Цар Груган сядзеў галодны,
Кагагі, з драпежнай зграяй,
З чорнай бандай марадзёраў;
Аж хісталася трысцінкай
Верхавіна ад іх смеху
Над наказам Гаяваты.
«Вы паслухайце! — крычалі,—
Што мудруе Гаявата,
Што надумаў гэты змоўшчык!»
Калі ноч зямлю накрыла,
Як шатром, маўклівай цемрай,
I азвалася маркотна
Ваванэйса, начаніца,
I Дух Сну, Нэпавін, шчыльна
Зачыніў усе вігвамы,
Уставала Мінегага
З ложка, скінуўшы адзенне,
I, апранутая ў цемень,
Не саромячыся сведак,
Абышла спакойна поле:
Абвяла чароўным колам —
Ланцужком слядоў таемных.
Апроч Поўначы, не ўбачыў
Больш ніхто красы жаночай,
Толькі чула Ваванэйса
Уначы яе дыханне;
Цемень мантыяй свяшчэннай
Мінегагу ахінула,
Каб ніхто не выхваляўся
Тым, што бачыў Мінегагу.