Выбрать главу
«Дзеці горкія, о дзеці, Неразумныя, малыя! Слова мудрае звяртаю, Слова мірнае парады Я да вас, ваш бацька родны!
Я зямлю вам даў — палюйце! Даў ваду — лавіце рыбу! Даў мядзведзя і бізона, Даў аленя і казулю, Даў бабра вам і казарку; Засяліў я рыбай рэкі, А балота — птушкай дзікай; Хто ж вас, дзеці, прымушае Паляваць адзін другога?
Я стаміўся ад штодзённых Вашых сварак, вашых спрэчак, Ад крывавых вашых боек I ад крэўнай помсты вашай. Ваша сіла — толькі ў згодзе, А бяссілле — у разладзе. Памірыцеся, жывіце, Як браты, заўсёды ў згодзе!
Я пашлю да вас Прарока, Знае шлях ён да ратунку; Будзе жыць ён разам з вамі I пакутваць з вамі разам. Слухаць будзеце яго вы — Свет пазбавіцца разладаў, А не будзеце — асудзяць Вас разлады на знішчэнне!
Акунайцеся, змывайце З твараў фарбы баявыя, Змыйце з пальцаў кроў, і зброю Закапайце назаўсёды, Так, як я, зрабіце люлькі, Люлькі Міру, Люлькі Згоды, Чарацін для іх нарвіце, Ярка пер'ямі ўпрыгожце, Закурыце Люлькі Міру, Як браты, жывіце ў згодзе!»
Пасланцы свае даспехі Паздымалі, паскідалі На зямлю сваё адзенне, Смела кінуліся ў рэчку, Змылі фарбы баявыя. З гор на іх вада лілася Чыстай хваляй са скалы той, Дзе Ўладар Жыцця ўзвышаўся, А далей паток каціўся, Як крывёй афарбаваны, Мутнай хваляю чырвонай.
Змыўшы фарбы баявыя, Выйшлі воіны на бераг, Закапалі на ўзбярэжжы Зброю ўсю і ўсе даспехі. Гітчы Маніта магутны, Дух Вялікі і Стваральнік, Іх усмешкай стрэў зычлівай.
Ад скалы чырвоны камень Адкалоўшы, Люлькі Міру Пасланцы з яго зрабілі, Каля рэчкі чарацінак Наламалі, яркім пер'ем Цыбукі пааздаблялі I пайшлі дамоў — і хмаркі У той самы час над імі Расступіліся, і згінуў Гітчы Маніта ў тых хмарках, Знік у белых клубах дыму Ад Пакваны, Люлькі Міру.

II. Чатыры вятры

«Слаўся, дужы Мэджэківіс!» — Гучна воіны крычалі I дзяды, калі з паходу Ён прынёс дамоў Свяшчэнны Пояс з вампума, здабыты Ім на Поўначы Суровай, Дзе труса, Вабаса, царства.
Выкраў ён Свяшчэнны Пояс У Вялікага Мядзведзя, З шыі зняў у Мішэ-Моквы, Што пагрозай слыў усюды, Зняў тады, як на вяршыні Спаў мядзведзь камлыгай грузнай, Глыбай той, што заімшэла, Глыбай той, што ў плямах бурых.
Да яго ён падкрадаўся Гэтак ціха, гэтак блізка, Што чырвоны кіпець звера Ледзь яго не дакрануўся.
Як здымаў ён Пояс Вампум Па вачах — мядзведзь не бачыў, Па вушах — не чуў асілак, Як здымаў па доўгім носе — Ноздры чорныя, нібыта Рукавіцы скураныя, Мэджэківісавы пальцы Цёплай парай сагравалі.
Потым паліцаю ёмкай Замахнуўся і з працяглым Гучным крыкам Мішэ-Мокву Між вачэй ударыў моцна Пераможны Мэджэківіс!
Як аглушаны грымотай, Уставаў Мядзведзь Вялікі, Ледзьве ён падаўся ўперад, Як затрэсліся калені, I, на лапы сеўшы грузна, Ён заенчыў, быццам баба. А магутны Мэджэківіс Перад ім стаяў бясстрашна, Смеючыся з Мішэ-Моквы, Прамаўляючы з пагардай:
«О мядзведзь! Ты — Шагадая! Не герой, якім лічыўся, Бо іначай ты б не енчыў, Не стагнаў, не выў, як баба! З вашым племем пачалі мы Бой даўно, і хто дужэйшы — Ты цяпер пераканаўся.
Ваша племя палахліва Ад пагрозы ў лес знікае! Калі б ты мяне падужаў, Перад смерцю я б не енчыў. Ты ж увесь свой род няславіш Тым, што поўзаеш і стогнеш, Як агідны баязлівец, Як нікчэмны Шагадая».
Потым паліцай ударыў Зноў мядзведзя Мэджэківіс Між брывей, і трэснуў чэрал Пад бязлітасным ударам, Нібы лёд пад рыбаловам. Так загінуў Мішэ-Моква, Так сканаў Мядзведзь Вялікі, Страх і жах усіх народаў.
«Слаўся, дужы Мэджэківіс! — Людзі ўсе яго віталі.— Слаўся, слаўся, Мэджэківіс! I ад гэтых дзён навечна Быць табе Заходнім Ветрам, Так, як бацьку над сынамі, Над вятрамі — уладарыць. Ты цяпер не Мэджэківіс, Ты цяпер — Заходні Вецер!»