Выбрать главу

1920. W maju „Dearborn Independent” – lokalny tygodnik należący do Forda od roku 1918 – drukuje pierwszy z dziewięćdziesięciu jeden artykułów, z drobiazgową pieczołowitością obnażających „Międzynarodowe żydostwo: problem całego świata”; w następnych numerach ukazują się kolejne odcinki słynnej fałszywki Protokoły mędrców Syjonu, przedstawiającej rzekomy żydowski plan opanowania świata, a cytowanej tu jako dokument. Po roku nakład pisma wzrasta do 300 tysięcy egzemplarzy; dilerzy Forda zmuszani są do jego prenumeraty jako produktu firmy, a drukowane na jego łamach skrajnie antysemickie artykuły zebrane zostają w czterotomową publikację pt. The International Jew: The World’s Foremost Problem.

Lata 20. W roku 1921 z taśmy schodzi pięciomilionowy samochód marki Ford; przeszło połowa samochodów sprzedawanych w Ameryce to fordy T. Henry Ford buduje wielkie zakłady River Rouge i zamienia Dearborn w miasto przemysłowe. Wykupuje lasy, kopalnie rudy żelaza i węgla, zapewniając swoim zakładom dostęp do surowców. Wzbogaca ofertę Forda o nowe modele. Jego wydana w roku 1922 autobiografia My Life and Work staje się bestsellerem w kategorii literatury faktu, a nazwisko Forda zyskuje światową sławę. Sondaże wykazują, że cieszy się w Stanach większą popularnością niż prezydent Harding; mówi się o nim jako o potencjalnym kandydacie republikanów na prezydenta; jesienią 1922 roku rozważa możliwość kandydowania w wyborach. Adolf Hitler, w wywiadzie z roku 1923, stwierdza: „Liczymy na Heinricha Forda jako przywódcę rosnącego ruchu faszystowskiego w Ameryce”. W połowie lat 20. żydowski adwokat z Chicago oskarża Forda o zniesławienie – sprawa zostaje załatwiona polubownie, po czym w roku 1927 Ford zaprzestaje ataków na Żydów, godzi się zaniechać antysemickich publikacji i likwiduje tygodnik „Dearborn Independent”, który przyniósł mu deficyt sięgający prawie pięciu milionów dolarów. W sierpniu 1927 Lindbergh przylatuje do Detroit samolotem „Spirit of St. Louis”, na Lotnisku im. Forda spotyka się z Fordem i zabiera go swoją słynną awionetką w pierwszy lot. Lindbergh namawia Forda do produkcji samolotów. Spotykają się jeszcze później wielokrotnie, a Ford w wywiadzie udzielonym w Detroit w roku 1940 wyznaje: „Ilekroć Charles tu przyjeżdża, rozmawiamy tylko o Żydach”.

1931-1937. Konkurencja zakładów Chevrolet i Plymouth oraz wpływ Wielkiego Kryzysu powodują znaczne straty w dochodach firmy Forda, pomimo udoskonalenia silnika „Ford V-8”. Następuje pogorszenie stosunków pracy w fabryce River Rouge, spowodowane przyspieszeniem produkcji, niepewnością zatrudnienia i szpiegostwem przemysłowym. Starania United Auto Workers o utworzenie organizacji związkowych w zakładach Forda, General Motors i Chryslera napotykają na silny opór i akcje zastraszające ze strony Forda; dochodzi do pobicia działaczy związkowych w River Rouge przez samozwańczą grupę obrońców z Detroit. National Labor Relations Board potępia politykę pracowniczą firmy Forda jako najgorszą w przemyśle samochodowym.

1938. W lipcu, w dniu swoich 75. urodzin, Henry Ford przyjmuje Krzyż Zasługi Orła Niemieckiego nadany mu przez nazistowski rząd Hitlera – ceremonia ma miejsce podczas przyjęcia urodzinowego w Detroit, w obecności tysiąca pięciuset wysoko postawionych gości. (To samo odznaczenie nadane zostaje Lindberghowi w październiku, na uroczystości w Niemczech, w związku z czym sekretarz spraw wewnętrznych Ickes, podczas grudniowego spotkania Towarzystwa Syjonistycznego w Cleveland, stwierdza: „Henry Ford i Charles A. Lindbergh to jedyni wolni obywatele wolnego kraju, którzy splamili się przyjęciem tego haniebnego odznaczenia w czasach, gdy jego szafarz uważa za stracony każdy dzień, w którym nie dopuścił się nowej zbrodni przeciwko ludzkości”). Ford doznaje pierwszego udaru mózgu.

1939-1940. Po wybuchu drugiej wojny światowej sekunduje swemu przyjacielowi Lindberghowi i Komitetowi Najpierw Ameryka w popieraniu izolacjonizmu. Wkrótce po mianowaniu Forda członkiem komitetu wykonawczego ruchu Najpierw Ameryka żydowski dyrektor koncernu Sears, Roebuck i Spółka, Lessing J. Rosenwald, rezygnuje ze stanowiska przez wzgląd na antysemicką reputację Forda. Przez krótki czas Ford spotyka się regularnie z antysemickim kaznodzieją radiowym, ojcem Coughlinem, którego działalność, zdaniem Roosevelta i Ickesa, finansowana jest z jego funduszy. Udziela wsparcia finansowego antysemickiemu demagogowi Geraldowi L. K. Smithowi na pokrycie kosztów audycji radiowych i potrzeby prywatne. (W kilka lat później Smith publikuje przedruk książki Forda International Jew i jeszcze w latach 60. twierdzi, że Ford „nigdy nie zmienił swojej opinii o Żydach”).

1941-1947. Ford doznaje drugiego udaru mózgu. Jego firma wobec zbliżającej się wojny zmienia profil, podejmując produkcję na cele obronne; podczas wojny wielkie zakłady Willow Run, gdzie konsultantem jest Lindbergh, produkują bombowce B-24. Ford, z powodu choroby niezdolny do dalszego kierowania firmą, rezygnuje z funkcji w roku 1945. Umiera w kwietniu 1947, a jego wystawione w trumnie ciało żegna sto tysięcy osób. Olbrzymi majątek w postaci akcji przedsiębiorstwa przechodzi niemal w całości na Fundację Forda, która szybko staje się największą prywatną fundacją na świecie.

Inne postacie historyczne występujące w powieści BERNARD BARUCH (1870-1965). Finansista i doradca rządowy. Jako dyrektor War Industries Board za rządów Woodrowa Wilsona, pozyskiwał krajowe fundusze przemysłowe dla potrzeb pierwszej wojny światowej. Członek bliskiego otoczenia Białego Domu za prezydentury Roosevelta. W roku 1946 mianowany przez Trumana delegatem Stanów Zjednoczonych w Komisji Energii Atomowej ONZ.

RUGGIERO „RITCHIE BUCIOR” BOIARDO (1890-1984). Znana postać światka przestępczego Newark, lokalny rywal gangstera Longy’ego Zwillmana; najsilniejsze wpływy miał w zamieszkanym przez Włochów Pierwszym Kwartale, gdzie prowadził popularną restaurację.

LOUIS D. BRANDEIS (1856-1941). Urodzony w Louisville, Kentucky, potomek inteligenckiej rodziny żydowskich imigrantów z Pragi. Prokurator do spraw interesu publicznego i pracy w Bostonie. Jeden z pierwszych organizatorów ruchu syjonistycznego w Ameryce. Mianowany przez prezydenta Wilsona sędzią pomocniczym Sądu Najwyższego – nominację tę poprzedziły czteromiesięczne spory wokół jego kandydatury w Senackiej Komisji Sprawiedliwości, a także w całym kraju, których przyczynę Brandeis upatrywał w tym, że jest pierwszym Żydem nominowanym na to stanowisko. Funkcję swoją pełnił przez 23 lata, do roku 1939.

CHARLES E. COUGHLIN (1891-1979). Ksiądz rzymskokatolicki, proboszcz Shrine of the Little Flower w Royal Oak, Michigan. Roosevelta uważał za komunistę, natomiast Lindbergha darzył entuzjastycznym podziwem. W latach 30. głosił skrajnie antysemickie poglądy w audycjach radiowych o zasięgu krajowym oraz na łamach swojego czasopisma „Social Justice”, które podczas wojny wycofane zostało z kolportażu przez US Mail za pogwałcenie Ustawy o Szpiegostwie, i przestało wychodzić w roku 1942.

AMELIA EARHART (1897-1937). W roku 1932 ustanowiła rekord prędkości w lotach transatlantyckich, przelatując z Nowej Fundlandii do Irlandii w 14 godzin i 56 minut. Jako pierwsza kobieta dokonała samotnych lotów przez Atlantyk i Pacyfik (z Honolulu do Kalifornii). Jej samolot zaginął bez wieści nad Pacyfikiem w roku 1937, gdy podjęła próbę lotu dookoła świata w asyście nawigatora Fredericka J. Noonana.

MEYER ELLENSTEIN (1885-1963). Dentysta i prawnik, po ukończeniu kariery w obu tych zawodach, w roku 1933 wybrany został przez współczłonków miejskiej komisji obywatelskiej na burmistrza Newark. Był pierwszym i ostatnim żydowskim burmistrzem tego miasta; służył dwie kadencje, 1933-1941.