Ніхто не зразумее з нас,
Hi сейбіт, ні араты,
Чаму каторы год калгас
Дзяржаве вінаваты,
Чаму разбегліся сыны
З сяла ад маці з татам
I абыходзяцца яны
Мізэрнаю зарплатай?
А бацька, скручаны, стары,
Больш не прыпнуты страхам,
Есць хлеб да гэтае пары
Свой, ды з заморскім пахам.
Магчыма, трэба новы нэп
Па мудрых запаветах,
Каб есці свой уласпы хлеб
I зноў карміць паўсвета.
А ЁН ЯШЧЭ ЖЫВЫ
Яго аж двойчы пахавалі,
Яго мільёны праклялі
I ўсе сумленныя назвалі
Страшнейшым катам на зямлі.
А Ён хітруе, што нябожчык,
Прыкінуўся, што нежывы,
Яго жалезных крокаў пошчак
Скаваў i волю, i правы.
Крадком Ён запаўзае ў душы
I непрыкметна ў ix жыве,
Усе жывыя думкі душыць
У петрывалай галаве.
Ён бліскае крывавым вокам,
I пасміхаецца, i рад,
Што нехта не зусім далёкі
Яго выкопвае загад
I так, як ён, жывое душыць,
Слабейшых кідае па дол,
Святы агонь у сэрцах тушыць,
Бо сняцца «ворагі» наўкол.
З запырсканых крывёю кратаў,
З прабітай кожнай галавы
Ад Калымы да Курапатаў
Гучыць, што ён яшчэ жывы.
Каб толькі не зрабіць праліку,
Каб болей не было пагроз,
Каб у маленькім i ў вялікім
Ён больш ніколі не ўваскрос.
Пільнуйцеся, адзінаверцы,
I выкрасліце назаўжды
З душы, свядомасці і сэрца
Яго крывавыя сляды,
Бо день яго яшчэ не сцёрты
I шлях дыміцца крыжавы,
Таму трывожна, што i мёртвы
Ён недзе, ў некага жывы.
УВАГА
Што ж, адмантуліў дваццадь год,
I ўсе знялі артыкулы,
Ды не растаў пагарды лёд,
I ў вочы пальцам тыкалі,
Сцвярджалі голасна адны,
Другія ціха трэнькалі:
«Не, не саджалі без віны,
Была, хоць i маленькая.
Мяне ж, напрыклад, не ўзялі,
Бо быў, як шкельца, чысценькі,
А ix адразу замялі,
Бо на-цыя-на-ліс-ці-кі.
Не, не мацёрыя няхай,
Ды не заплюшчвай вока,
На ix прэтэнзіі начхай
I не пускай высока.
Рэа-білі-тацы-ю сваю
Хай берагуць на памяць,
А што ім спуску не даю,
Як след няхай уцямяць.
Hi граматы, ні ардэны
Няхай ім i не сняцца,
Не дачакаюцца яны
Салідных публікацый.
Мы ж, як i дваццаць год назад,
Правераныя змалку,
Калі хто вякне неўпапад,
Ізноў накінем чалку».
Так «прывячалі» часам нас,
Як пасынкаў адпетых,
I душы бэсцілі не раз
У гулкіх кабінетах.
Ківалі стрымана сябры,
Заўсёды асцярожныя,
А ты, нібыта конь стары,
Быў путамі стрыножаны
I асцярожненька ступаў
Сярод найбольш увішных,
Усім дарогу саступаў
I заставаўся ў «іншых».
Я нешта ўсё ж паспеў зрабіць,
Прыйшоўшы з дзікай замеці,
Мне ўзнагарод не зарабіць…
Застацца б толькі ў памяці.
ВЯРТАННЕ
Сталі прахам, i пылам, i тленам
Невядома за што i калі,
I да трэцяга, мабыць, калена
Ix радню i нашчадкаў звялі,
I таўром, як адзнакай праказы,
Закляймілі на гібель i звод
Кар'ерысты, злачынцы, пралазы
Паслухмяны бяззбройны народ.
Страшным выракам «вораг народа»
Казыралі ў сваей «барацьбе»,
Вынішчалі народ без звароту,
А народам лічылі сябе.
За цвярозыя думкі i словы,
За сумленне без жаднай віны
Навылёт прабівалі галовы,
Каб не думалі болей яны.
Прамаўчалі мы больш паўстагоддзя,
Хоць i бачылі ўсё навылёт.
I парэшце ў маўклівым народзе
Свет убачыў вялікі Народ.
Не маўчым, а гаворым, гаворым
I з патрэбаю, i без патрэб
I прызналіся: есці нам сорам
З кукурузай заморскаю хлеб.
О, каб столькі дабра, як Герояў,
На зямлі нашай шчодрай было,
Не прыпомнілі б сёння старое
З пахам рошчыны наша сяло.
Зразумелі сумленныя людзі
У адкрытым, галосным жыцці,
Што ахвяры — сапраўдныя суддзі,
A злачынцаў пакуль не знайсці.