Ёзеф стрэс снег з паліто, выцер вусы і глянуў на гадзіннік: пяць хвілін на дзесятую, цягнік на Пасаў пойдзе не раней, чым праз сорак хвілін, а білет у яго ўжо ёсць. Павярнуўшыся спінай да акна і да жанчыны, ён крадком аглядзеў пакой: усе рэчы былі на тых самых месцах, як іх зафіксавала яго памяць, — той самы збан і міска на ўмывальніку чырванавата-карычневага колеру, расколатае люстра ў пазалочанай рамцы, жалезны ложак, начны гаршчок, карціна на біблейскі сюжэт.
— Акно лепей пакінуць адчыненым. На выпадак, калі твой гаспадар раптам вернецца.
— Не магу. Ой, не магу! — вымавіла яна тонкім спалоханым голасам.
Ён павярнуўся да яе і сказаў з прыязнай усмешкай:
— Ах, якая ты сціплая, Ганна, — і ўтаропіўся ў яе пранікнёным вопытным поглядам.
Яны былі аднагодкі, але ў яе не было яго вопыту: хударлявая, усхваляваная, стаяла яна каля акна, яе чорная спадніца ляжала ўпоперак ложка, а чорная блузка з белым каўнерыкам, якія носяць служанкі, усё яшчэ была на ёй. Яна трымала перад сабой ручнік, прыкрываючы ім ногі.
Ён насмешліва глядзеў на яе.
— Ух, якая ж ты мілая, Ганна.
Яна разявіла рот і нібы зачараваная моўчкі ўтаропілася ў яго. Ёзеф з агідаю заўважыў, якія ў яе крывыя і счарнелыя зубы. «Што б мне ні давялося яшчэ рабіць з ёю, — падумаў ён, — але цалавацца з ёй я не буду». Яна, пэўна ж, чакала, калі ён кінецца яе абдымаць: яе сціпласць ператварылася ў агіднае какецтва пажылой жанчыны, на якое яму давялося неяк рэагаваць. Прысеўшы ўскрай шырокага ложка так, каб ён іх раздзяляў, Ёзеф пачаў размаўляць з ёй на дзіцячай мове:
— Ну і хто ж гэта прыйшоў да нашай міленькай маленькай Ганначкі? Такі вялізны дзядзька! А як жа ён яе паціскае! — Потым дурасліва пагразіў ёй пальцам. — Мы адны, Ганна. Мы з табой яшчэ павесялімся. Га? — Крадком, скоса зірнуўшы на дзверы, ён з палёгкай зазначыў, што яны не замкнёныя: ад гэтай старой сучкі ўсяго можна было чакаць — яна магла замкнуць дзверы і схаваць ключ. Аднак на яго чырвонай тлустай фізіяноміі не было ні трывогі, ні агіды. — Ну, як?
Яна ўсміхнулася і глыбока і шумна ўздыхнула:
— Ох, Антон.
Ён усхапіўся на ногі, а яна выпусціла з рук ручнік і ў чорных баваўняных панчохах дробненька, па-птушынаму затупала да яго.
— Хвілінку, — сказаў Ёзеф.
Ён, нібыта абараняючыся, падняў руку, жахаючыся той існуючай са спрадвечных часоў пажаднасці, якую сам жа і разбудзіў у ёй. «Абое мы далёка не прыгажуны», — падумаў ён, а прысутнасць бела-ружовай мадонны ператварыла гэтую сцэну ў наўмыснае блюзнерства. Настойлівым шэптам ён спыніў яе:
— А ты ўпэўнена, што ў кватэры нікога няма?
Твар яе пачырванеў, нібыта ён пачаў да яе груба прыставаць.
— Не бойся, Антон, мы зусім адны.
Яго мозг пачаў працаваць дакладна і ясна: яго заўсёды бянтэжылі толькі звычайныя чалавечыя адносіны, а калі надыходзіла небяспека ці патрэба дзейнічаць, яго розум рабіўся надзейным, як выпрабаваная і добра падмазаная машына.
— Дзе сумка, якую я табе даў?
— Вунь там, Антон, пад ложкам.
Яна выцягнула невялікую чорную доктарскую сумку, Ёзеф пагладзіў яе пад падбародкам і сказаў, што ў яе прыгожанькія вачаняткі.
— Распранайся і кладзіся, — загадаў ён. — Я прыйду да цябе праз хвіліну.
Перш чым яна пачала спрачацца ці патрабаваць тлумачэння, ён на дыбачках спрытна праслізнуў у дзверы і зачыніў іх за сабой. Агледзеўшыся, ён тут жа знайшоў крэсла і засунуў яго ножку за ручку дзвярэй так, каб іх немагчыма было адчыніць з таго боку.
Пакой, куды трапіў Ёзеф, быў яму добра знаёмы, бо ён тут ужо бываў раней. Пакой выглядаў як нешта сярэдняе паміж канторай і старамоднай гасцёўняй. Там стаяў пісьмовы стол, некалькі іншых столікаў, чырвоная плюшавая канапа, крэсла на калёсіках, дзве-тры невялікія гравюры дзевятнаццатага стагоддзя, на якіх былі намаляваныя дзеці, што гулялі з сабакамі, і дамы каля садовай агароджы. Адну сцяну амаль цалкам займала вялікая схема цэнтральнай станцыі з платформамі, таварнымі складамі, стрэлкамі і сігнальнымі будкамі — яна была ўсыпаная рознакаляровымі паметкамі. Абрысы мэблі былі цьмяна бачныя ў прыцемках. Цені ад запаленых ліхтароў падалі на столь і на запаленую настольную лямпу, гэтыя цені, нібыта мебельныя чахлы, былі параскіданы па ўсім пакоі. Ёзеф стукнуўся нагой аб адзін столік і ледзь не перакуліў пальму. Ён нягучна вылаяўся, і тут з спальні пачуўся голас Ганны:
— Што здарылася, Антон? Што ты там робіш?
— Нічога. Нічога. Праз хвілінку я буду з табой. Твой гаспадар не патушыў святла. Ты ўпэўнена, што ён не прыйдзе?