Выбрать главу

Тоўсты афіцэр кіўнуў, паднёс да рота руку і падміргнуў Хартэпу.

— Дзевяноста пара.

— Адзін дынар.

Майет патушыў цыгарэту. Ён ужо найграўся.

— Ну, згодзен. Адзін дынар. Сёння а дзевятай гадзіне вечара.

Ён хутка вярнуўся ў сваё купэ. Але Корал там усё яшчэ не было. Пасажыры выходзілі з цягніка, размаўлялі, смяяліся, пацягваліся. Машыніста акружыў невялікі натоўп, і ён з гумарам тлумачыў прычыну аварыі. Хоць наўкол не было відаць ніводнага будынка, некалькі сялян ужо з'явіліся каля цягніка, яны прадавалі бутэлькі з мінеральнай вадой і ледзянцы на палачках. Шаша праходзіла паралельна чыгунцы, іх раздзяляла толькі града снежных сумётаў. Шафёр нейкага грузавіка гудзеў клаксонам і гучна крычаў:

— Хутка дамчым да Белграда! Сто дваццаць дынараў. Хутка даставім у Белград!

Гэта была нечуваная цана, і адзін мажны камерсант адгукнуўся на прапанову шафёра. Каля шашы пачаўся доўгі гандаль. «Мінеральныя воды! Мінеральныя воды!» Немец з коратка падстрыжанай галавой крочыў узад і ўперад, незадаволена размаўляючы сам з сабой. Майет пачуў у сябе за спінай нечы голас, які сказаў па-ангельску:

— Ізноў пойдзе снег.

Ён азірнуўся з надзеяй, што гэта Корал, але то была жанчына, якую ён сустрэў у вагоне-рэстаране.

— Не надта весела затрымацца тут, — сказаў ён. — Спатрэбіцца некалькі гадзін, пакуль прышлюць другі паравоз. А што, калі паехаць да Белграда на машыне?

— Гэта што, прапанова, запрашэнне?

— У складчыну.

— Але ў мяне няма ні гроша.

Яна абярнулася і памахала рукой:

— Містэр Сейвары, хадземце сюды, можна наняць у складчыну машыну. Вы, вядома, заплаціце маю долю?

Містэр Сейвары локцямі праціснуўся праз натоўп пасажыраў, якія скупіліся вакол машыніста.

— Не магу ўцяміць, пра што гаворыць гэты хлапец. Нешта наконт катла, — сказаў ён. — Паехаць разам на машыне? — працягваў містэр Сейвары ўжо павольней. — Напэўна, гэта будзе каштаваць даволі дорага?

Ён пільна паглядзеў на жанчыну, нібыта чакаючы ад яе адказу на сваё пытанне. «Ён, вядома, прыкідвае, узважвае, якую карысць ён будзе мець з гэтага», — падумаў Майет. Ваганні містэра Сейвары, насцярожанае маўчанне жанчыны абудзілі ў ім інстынкт суперніцтва. Яму захацелася паказаць ёй сваё багацце, як паўлін разгортвае хвост, і асляпіць яе раскошаю сваіх скарбаў.

— Шэсцьдзесят дынараў — з вас дваіх.

— Я толькі пайду і пагавару з начальнікам цягніка, можа, ён ведае, як доўга…

Пайшоў снег.

— Калі вы захочаце падзяліць са мной кампанію, міс…

— Джанет Пардаў, — сказала яна і падняла каўнер футра да самых вушэй. Яе шчокі гарэлі, разрумяненыя снегам. Майет мог уявіць сабе абрысы яе ахутанага футрам цела і параўнаць яе з хударлявай голай Корал. «Мне давядзецца Корал узяць з сабой», — падумаў ён.

— Так, так, яна выйшла з цягніка ў Субоціцы. Я ведаю, каго вы маеце на ўвазе. Вы абедалі з ёй учора. — Яна ўсміхнулася яму. — Гэта, пэўна, ваша каханка?

— Яна выйшла з сакваяжам?

— Ды не, здаецца. У яе з сабой нічога не было. Я заўважыла, як яна прайшла з мытнікам на станцыю. А яна забаўная малышка, праўда? З вар'етэ? — спытала Джанет, але даволі абыякава. Па яе тоне Майет зразумеў, што яна асуджае не дзяўчыну, а яго самога за тое, што ён марна траціць грошы.

Гэта яго ўзлавала, нібыта яна крытыкавала яго разынкі, быў кінуты цень на яго праніклівасць і дабрачыннасць. «Зрэшты, я выдаткаваў на яе не болей, чым патраціў бы на вас, калі б узяў вас з сабой у Белград, — падумаў ён, — а ці расплаціліся б вы са мной такім самым спосабам і з такой самай шчодрасцю, як яна?» Аднак розніца паміж імі выклікала ў ім жаданне і горыч, таму што гэтая дзяўчына была бліскучая статуэтка з срэбра, а Корал — у лепшым выпадку прывабным кавалачкам каляровага шкла. Корал абуджала чыста сентыментальныя пачуцці, а ў Джанет была нейкая ўнутраная каштоўнасць. «Яна не з тых, каму трэба не толькі грошы, але і прыгожае цела, якое задаволіла б яе пажадлівасць, розум, адукаванасць. Я жыд, і мяне навучылі толькі таму, як рабіць грошы». Але тым не меней яе пагарда ўзлавала яго і дапамагла адмовіцца ад недасяжнага.

— Яна, пэўна, адстала ад цягніка. Мне трэба вярнуцца за ёй.

Ён не папрасіў прабачэння за парушанае абяцанне і хутка рэціраваўся. Добра, што было яшчэ не позна.

Камерсант усё яшчэ таргаваўся з шафёрам. Той панізіў суму да ста дынараў, а той падняў да дзевяноста. Майету было няёмка ўблытвацца ў іх здзелку, ён разумеў: абодва яны будуць пагарджаць ім за тое, што ён пора гарачку і паводзіць сябе такім чынам не да твару самавітаму бізнесмену.