Сама паслядоўнасць падзеяў у паэме адпавядае ў асноўным паслядоўнасці гэтых падзеяў у рэальным жыцці i таксама прыводзщь чытача да лагічнай высновы: паход Крыштафа Радзівіла з’яўляўся як збройным, так i маральным пакараннем ваяўнічых, агрэсіўных маскавітаў за крыўды, на працягу многіх гадоў нанесеныя iмi ліцвінам.
Невыпадкова напалоханыя нечаканым рэйдам Радзівіла мірныя рускія жыхары, якія, пакінуўшы сваё жытло i маёмасць, збегліся ў Старыцу пад абарону Івана IV, з дакорам гавораць цару наступныя словы:
Grechi naszy czy twoi wsich nas pohubili,
Użo Litwa puł carstwa twojego wybili.
Ty był choteł wsiu Litwu wziat niesprawiedliwie,
Otoż Litwa samoho wojujet straszliwie.
Матыў справядлівай помсты, пакарання ворага праходзіць праз усю “Дзесяцігадовую аповесць...", з’яўляецца як бы працягам матыву абароны Айчыны. І гэта заканамерна, бо абарона Айчыны ад ворага i помста ворагу за нанесеныя Айчыне крыўды – галоўная тэма i паэмы А. Рымшы, i паэмы Ф. Градоўскага, i ўсёй героіка-эпічнай паэзіі Беларусі i Літвы XVI ст.
Вобраз Крыштафа Радзівіла створаны ў “Дзесяцігадовай аповесці..." не прыдворным панегірыстам, а воінам-паплечнікам, які відавочна аддаваў перавагу канкрэтным, рэалістычным штрыхам перад вонкава-прыгожымі рытарычнымі фігурамі. А. Рымша свядома падкрэслівае тыя рысы польнага гетмана літоўскага, якія выклікалі павагу да яго з боку простых жаўнераў i маглі служыць прыкладам для маладых воінаў:
Sam ustawicznie jezdził srtaży doglądając,
Jednych zwodzi, a drugich na to miejsce dając.
Nic to wstać o pułnocy, jeździć po obozie,
By lud prześpiesznie leżał, sam strzeże na mrozie.
Паэт акцэнтуе ўвагу не столькі на военачальніцкіх здольнасцях Радзівіла, колькі на праяўленых ім жаўнерскіх якасцях: уменні пераносіць голад i холад, здавальняцца толькі самым неабходным, абыходзіцца доўгі час без звыклай для прадстаўнікоў арыстакратыі раскошы. Напрыклад, А. Рымша апісвае, як пасля чарговай ваеннай прыгоды Крыштаф у суправаджэнні некалькіх слуг вяртаецца апоўначы ў лагер:
Przyjachał, drży by ryba wywleczona z wody,
Co rozumiesz, na ten czas jakie Pan miał gody.
Ognie wszystki deszcz zgasił, a drew suchych niemasz,
Całkiem leżał mokrzuczki i do koszule aż.
Toż nazajutrz u ognia Pana rozebrali,
Gdy się ugrzał i jeść już potym jemu dali.
Воінская мужнасць, рыцарскае ўмельства былі якраз тымі якасцямі Крыштафа, якія набліжалі яго да асноўнай масы беларуска-літоўскага воінства, яны не гарантаваліся самі па сабе радавітасцю i багаццем Радзівіла, а выхоўваліся i гартаваліся ў шматлікіх бітвах i паходах. Праз вобраз Крыштафа Радзівіла А. Рымша паказвае нялёгкае, суровае жыццё жаўнера ўвогуле, сцвярджае, што сапраўдны гераізм заключаецца не толькі ў незвычайных подзвігах, але i ў знешне непрыкметным штодзённым служэнні Айчыне.
У паэме А. Рымшы згадваюцца многія ўдзельнікі Лівонскай вайны, паплечнікі польнага гетмана літоўскага: Mixaiл Гарабурда, Гальяш Пельrpымoўcкi, Кашпар Бекеш, Філон Кміта-Чарнабыльскі. Але ix вобразы занадта неакрэсленыя i неразвітыя ў параўнанні з вобразам Крыштафа Радзівіла (калі ўвогуле можна назваць вобразамі аднаразовыя ці двухразовыя згадванні імёнаў, а менавіта гэткім чынам уведзена ў паэму большасць “персанажаў"), Затое побач з вобразам галоўнага героя паўстае у “Дзесяцігадовай аповесці..." калектыўны вобраз удзельнікаў выправы Радзівіла. Апісваючы пераправы цераз рэкі, пераходы праз лясы i балоты, сутычкў з ворагам, паэт часцей за ўсё не называе канкрэтных імёнаў, а звяртае ўвагу чытача на калектыўныя дзеянні жаўнераў, стварае каларытныя масавыя сцэнкі. Aпicaннi А. Рымшы – звычайна вельмі маляўнічыя, прадметна-змястоўныя, з мноствам яскравых, адметных дэталяў. Аутар “Дзесяцігадовай аповесці..." – майстра дэталі, i гэта ў першую чаргу абумоўлена яго чалавечай назіральнасцю i глыбокім веданнем жаўнерскага рамяства. Вось як ён, напрыклад, паказвае халодную восеньскую раніцу ў вайсковым лагеры:
Rano gdy już namioty słońce ogrzewało,
Mroz już ginie, a wdzięczne ciepło nastawało.
Zbroje z potu mrożnego już poocirali,
A gęstą mgłę trąbami w szelinę zagnali.