Пасля такіх пераканаўчых аргументаў першаму Старцу застаецца адно падзякаваць сябру за адкрыццё шматлікіх радасцяў старасці, а заканчваецца твор супольнай малітвай двух герояў да Бога: “Tobie dzięki dawami, że wieku takiego / Raczyłeś nam uzyczyć z miłosierdzia swego” (Protasowicz,. Konterfet 1597: 33).
Увядзенне постацяў двух старцаў у якасці герояў-прамоўцаў прыкметна ажыўляла кнігу, спрыяла лепшаму ўспрыманню яе рэлігійна-філасофскіх ідэяў, таксама як і наяўнасць дзвюх гравюраў. У мастацкіх адносінах больш цікавая першая частка твора, якую ўмоўна можна назваць маральна-дыдактычнай паэмай, у той час як другая – усяго-толькі вершаваны кампілятыўны трактат, старанна нашпігаваны шматлікімі аргументамі і прыкладамі. У плане зместу выразна відаць, што пачаўшы з суцяшэння чалавека ў старасці, Я. Пратасовіч скончыў яе гарачым услаўленнем, а фактычна – услаўленнем універсальнай філасофскай мудрасці і хрысціянскіх цнотаў наогул.
Наступнае сачыненне Я. Пратасовіча – “Kształt poczciwey Białogłowy” (Вільня, 1597) – таксама можна разглядаць як своеасаблівае суцяшэнне: “суцяшэнне” ў няпростай долі жанчыны. Паэт засяроджваецца на ўслаўленні цнотаў “белагаловай”, малюе ідэальны ўзор тагачаснай пані – жонкі, маці, гаспадыні; падмацоўвае свае ўласныя ўяўленні выказваннямі пра жанчын Саламона і Эклізіяста, прыкладамі з цнатлівага жыцця біблейскіх і антычных гераіняў (Сары, Руфі, Сузаны; Гіпсікраты, Хілоніі, Валерыі і інш.).
Прысвечаны “Узор сумленнай белагаловай” Кацярыне з Ласкіх, жонцы Фёдара Скуміна і матцы Януша Скуміна – прыяцеляў і добразычліўцаў паэта ( з нагоды вяселля Януша, як мы памятаем, напісаны “Паранімфус”). На адвароце тытульнай старонкі кнігі змешчаны герб Ласкіх і эпіграма на яго, а перад асноўнаю часткай твора – дэдыкацыйны верш, у якім аўтар звяртаецца да жонкі наваградскага ваяводы як да сваёй “міласцівай сястры”. На пачатку кнігі выразна бракуе гравюры з выяваю ідэальнай Пані, (накшталт гравюры з выяваю Старца ў “Вобразе старога чалавека”), бо пачынаецца твор уласна з алегарычнага апісання жанчыны, якая сядзіць пад вінаграднай лазой у вянку з зёлак і працягвае свайму мужу духмяную кветку. Характэрна, што ў гэтым слоўным партрэце адсутнічаюць указанні на прыгажосць кабеты; далей Я. Пратасовіч таксама ні разу не згадвае знешнюю прыгажосць сярод рысаў узорнай “белагаловай”. Можа, Кацярына з Ласкіх не вылучалася гожай знешнасцю і аўтар наўмысна не закранаў небяспечную тэму? Многія тагачасныя паэты ўслаўлялі ў сваіх вершах дзявочую прыгажосць (Я. Каханоўскі, М. Семп-Шажынскі) і нават такія строгія маралісты як М. Рэй і Л. Гурніцкі лічылі хараство жанчыны важнай умовай для сямейнага шчасця (Wyrobisz 1992: 405 - 421).
У астатнім погляды Я. Пратасовіча на жанчыну, на яе месца ў грамадстве не вылучаліся арыгінальнасцю, супадалі ў цэлым з поглядамі аўтара паэмы “Апісання смерці і пахавання княгіні Альжбеты Радзівіл” Ц. Базыліка і фактычна адлюстроўвалі стэрэатыпныя ўяўленні эпохі: “Адпаведна з галоўнай грамадскай роляй, якая прызначалася старапольскай кабеце – роляй жонкі і маці – вымаганні, што перад ёй ставіліся , датычылі, акрамя агульнага пастулату набожнасці, у асноўным гэтых дзвюх функцыяў” (Bogucka 1998: 153).
Каталог жаночых цнот, укладзены Я. Пратасовічам, не выклікаў, напэўна, пярэчанняў у тагачасных чытачак, але ўжо ў эпоху Асветніцтва наўрад ці задаволіў бы такіх паняў як Францішка Уршуля Радзівіл і Саламея Пільштынова-Русецкая: 1) багабаязнасць; 2) працавітасць; 3) плоднасць; 4) разважлівасць; 5) сціпласць; 6) лагоднасць; 7) паслухмянасць. Пад паслухмянасцю разумелася выкананне загадаў не толькі мужа, але і ягоных бацькоў. Сваёй лагоднасцю і пакорлівасцю жанчына мусіла дабратворна ўздзейнічаць на мужа, суцішваць раптоўныя прыпадкі ягонага гневу:
Ona od utrat marnych męża pohamuie,
Kiedy z brzegow wylewa, a w tym się nie czuje.
A chocia czasem będzie o co rozgniewany,
Przed się od oney bywa rychło ubłagany.
Gdy go zmiękczy swoimi łagodnymi słowy,
Nie biorąc przed się iego popędliwey mowy.
Сярод пералічаных у творы жаночых цнотаў мы не знойдзем такіх як смеласць, цвёрдасць духа, любоў да Бацькаўшчыны – тыпова мужчынскіх, на думку аўтара. Праўда, згадваючы старажытных гераінь – Дэбору, Гіпсікрату, якія праславіліся сваімі воінскімі подзвігамі, Я. Пратасовіч адзначае іх мудрасць, адвагу, спрыт. Але, напрыклад, Юдзіф для яго – найперш увасабленне багабаязнасці, праведнасці і аскетызму, а не любові да Бацькаўшчыны, мужнасці і адвагі:
Judith ta też nie mnieyszą ma w piśmie pochwałę
Za swe uczynki dobre i za cnoty stałe.
To iest: będąc wdową mieszkała w czystości