La sufikso «-in»
32. The suffix ‑IN shows the feminine. (Cp. hero, heroine, Joseph, Josephine). Thus, from bovo, ox, we get bovino, cow. Viro, man, virino, woman. Amiko, friend, amikino, lady friend. Skolto, scout; skoltino, girl guide. Edzo, husband (When he weds, he’s an edz!); edzino, wife. Patrino, mother; kanariino, hen canary; poetino, poetess.
33. (a) Say the feminine of Emilo, Ernesto, Georgo, Henriko, Karolo (Charles), Klemento, Kristo, Roberto, Tomaso, Viktoro, Vilhelmo (William).
Modelo: La knabo[10] kaj la knabino, the boy and the girl. Similarly: La filo (patro, kato, koko, kamelo, leopardo, krokodilo, aligatoro, hipopotamo) …
(b) Use ino after the following roots, and translate: arane, bird, hund, idiot, kamarad, kok, paser, tigr, vultur.
(d) Conductress, cow-elephant, hen-eagle, heroine, queen-bee, lioness.
La prefikso «vir-»
34. This shows the male sex. When talking about animals, it is generally not necessary to specify this: e.g., kato = cat (in general). But vir- can be used when required. Virkato, Tom cat; katino, she-cat. Virbovo, bull; virpasero, cock-sparrow.
Virhundo, viraglo. Bull-elephant, drone-bee, cock-canary.
«Kiu», «kio»
35. Do not mix these words up.
KIO li estas? (Li estas knabo) (16).
KIU li estas? (Li estas Tom).
Kio (Kiu) ŝi estas? (Ŝi estas ….)
Mnemonic: Kio, wOt! kiu, (ki-who!).
Phrases
36. DIRU AL MI, Tell me. MI PETAS, Please. DANKON, Thank you.
“Diru al mi, mi petas, kiu estas la knabino tie?” “Ŝi? ŝi estas Flossie Binks.” “Dankon.”
La sono (The Sound) «oj»
37. The sound OJ = oy in toy, boy; oi in boil. OJ is a “diphthong” (diftongo) or vowel-glide, but it is counted as one syllable. Thus: boj-ko-to (boycott) is three syllables.
The Plural Ending «-oj»
38. English usually adds s to show the plural (la pluralo) (= more than one). But it has many forms.
39. Esperanto, on the other hand, is regular, and always forms the plural by adding J. All nouns in the plural end with OJ[11].
Infano, child; infanoj, children.[12]
Bovo, ox; bovoj, oxen.
Amikoj, friends.
Tulipoj estas floroj, tulips are flowers.
one rose unu rozo
one rose unu rozo
---------- ---------
two roses du rozoj
40. (a) Make sentences from the words in 14 after this modeclass="underline" Pomoj, bananoj, figoj … kaj piroj, estas fruktoj. … bestoj. … floroj. … instrumentoj.
(b) Unu lampo kaj unu lampo estas du lampoj. Unu pomo kaj unu piro estas du … Unu knabo kaj du knabinoj estas tri infanoj.
(c) Mountains and rivers. Cats and dogs. Rats and mice. Tables and chairs. Fathers and mothers. Sons and daughters. Books and pictures. Letters and telegrams. Lamps and candles. Lions and tigers. Streets and houses. Omnibuses and trams. Shelves and benches. Baskets and boxes. Fruits, flowers, and vegetables (legomoj). Men, women, and children.
(d) Kio estas figoj? (katoj, tulipoj, flutoj, paseroj, vespoj, karotoj)?
(e) One for you, and one for me. Flowers for the vase. Dolls for the children. A sack for the apples. A basket for the eggs. Shelves for the books.
(f) Diru al mi, mi petas, kio estas monologo? (Ĝi estas dialogo por unu persono!).
(g) Kio estas en la valizo? (Inspect contents).
La sono «aŭ»
41. The letter Ŭ = the English “w”. It is a “double u”; the u’s being written one above the other, instead of side by side as in English. It is called “ŭo” (pr. wo).
42. The sound AŬ (AHºº) is a vowel-glide, pronounced like ah (wh)o, or (P)a (w)ou(ld), said quickly, with the accent on the ah. It is roughly the sound of “ow” in now, and counts as one syllable.
[11]
Words like pantalono,
[12]
Infanoj, (like