— Малоцім збожжа для адпраўкі вялікай Германіі.
«Камендант» крычаў нешта з падручніка для сямігодкі, а ў «перакладзе» гэта азначала:
— Пан камендант абураны вашай бяздзейнасцю. Каля вёскі арудуюць партызаны, а вы баіцеся з хаты нос выткнуць. Колькі ў вас гэтых абібокаў? Зараз яга сабраць усіх і выйсці разам з нашым атрадам па барацьбу з ляснымі бандытамі.
— Вінаваты, пан камендант. Паліцэйскіх 28, а ўзброена толькі 20. Астатнія яшчэ не маюць вінтовак. Зараз усіх збяру ў школу.
— Вінтоўкі здасце, а замест іх атрымаеце аўтаматы,— кіўнуў Корж на фурманку са зброяю з Заброддзя.
Солтыс, як падмецены, ірвануўся збіраць у школу сваё «войска». Хутка ўсе былі ў вялікім класе. Каля сцен станавіліся прыезджыя «паліцаі».
Угневаны «камендант» падышоў да стала, нервова ляпаў па далоні скураною пальчаткаю і нешта крычаў.
— Пан камендант выказвае вам недавер,— «перакладаў» Корж.— Як вы дапусцілі такое мноства партызан у сваіх лясах? Сёння пачынаем рашучую аперацыю супраць бандытаў. Зараз жа строем ідзіце да калгаснага гумна, там замест гэтых ламачын атрымаеце новую аўтаматычную зброю і пакажаце, дзе хаваецца зброд нейкага там Камарова.
Унурыўшыся, паліцаі пайшлі да аселіцы. Там іх чакалі ўзброеныя людзі з белымі павязкамі на рукавах. Раптам «перакладчык» занепакоіўся: здалёк заўважыў Бандэраўца. Загадаў жа яму не вытыркацца да канца аперацыі. Мікіту Іванавіча — партыйнага работніка — у раёне ведаў, бадай, кожны. А ён, відаць, не ўтрымаўся. Тут яго і пазнаў хтосьці з чырвонаазёрскіх паліцаяў і памкнуўся ўцякаць. За ім кінуўся другі. Уцекачоў спынілі трапныя партызанскія стрэлы.
Раптам «камендант» голасна і выразна загадаў:
— Рукі ўгору, здраднікі! Скласці зброю! Усім лажыцца!
Камароўцы з белымі павязкамі імгненна абяззброілі паліцаяў, пазвязвалі ім рукі і паклалі на прыцярушаную снегам зямлю.
Стрэлы ў Чырвоным возеры напалохалі Осаўскую паліцыю, і яна рушыла на дапамогу сваім.
Метраў за трыста ад гумна паліцаі спыніліся і заляглі ў прыдарожнай канаве.
Корж на хвіліну задумаўся і ледзь чутна сказаў:
— Хадзем, Эдзік!
«Камендант», абыякава махаючы стэкам, ішоў праз поле да канавы. За ім падхалімскім трушком спяшаўся «перакладчык». Калі падышлі зусім блізка, ён загадаў, каб да іх наблізіўся адзін паліцэйскі. Неўзабаве выпаўз даўгалыгі хлопец з вінтоўкаю ў руцэ і пайшоў насустрач да бяззбройнага «начальства».
— Пакладзі вінтоўку і падыдзі сюды,— спакойна сказаў перакладчык.
Паліцай паслухаўся. «Камендант» падаў яму руку, паляпаў па плячы і весела сказаў: «Паліцай гут, партызан капут!»
— Хлоп-цы! Давайце сюды! Свае. Пан камендант кліча.
З канавы выйшла васемнаццаць дзецюкоў... «Перакладчык» загадаў ім скласці зброю каля вінтоўкі «парламенцёра», падысці бліжэй і пастроіцца для праверкі.
Ад гумна падышлі дзесяць аўтаматчыкаў з белымі павязкамі на рукавах, сталі паміж вінтоўкамі і строем осаўскай паліцыі. «Камендант» у прыгожай кніжачцы, тым самым Tagebuch,пачаў запісваць прозвішчы паліцаяў. Па знаку Васіля Захаравіча партызаны паднялі аўтаматы.
— Ні з месца, здраднікі! Рукі ўгору! Звязаць і адвесці да тых выжлятнікаў,— загадаў Корж.
Партызаны спрытна выканалі загад камандзіра.
Паліцаяў рассартавалі па іх «заслугах». Тым, што не заплямілі сябе злачынствамі, далі магчымасць актыўна змагацца супраць захопнікаў. Многія з іх пачалі прасіцца ў атрад.
— Гэтае права трэба заслужыць сумленнай барацьбой з фашыстамі. Заслужыце — самі знойдзем і прымем у свае шэрагі.
Калгаснікаў і людзей, затрыманых на дарозе ў час аперацыі, партызаны запрасілі на мітынг.
Людзей набілася поўная школа. Ім чыталі матэрыялы ўрачыстага святкавання 24-й гадавіны Вялікага Кастрычніка ў Маскве, знаёмілі з апошнімі зводкамі, заклікалі кожнага пачынаць барацьбу з ворагам, усімі сродкамі дапамагаць народным мсціўцам.
— Мы з вамі, сябры, будзем святкаваць перамогу над фашызмам не толькі ў Маскве, не толькі ў кожным горадзе і калгасе, а і ў самім Берліне. Памятайце, што савецкі народ ніхто не перамагаў і не пераможа! — закончыў прамову партызанскі камандзір.
Калгаснікі паціскалі рукі камароўцам, з замілаваннем разглядалі і слухалі вясёлага і гаваркога «каменданта».
Пасля мітынгу атрад строем рушыў у Осава. Корж з Нордмапам ішлі паперадзе, за імі — партызаны з белымі павязкамі на рукавах. Жонкі і сваякі паліцаяў выбеглі іх сустракаць, шукалі сваіх, пыталіся, дзе яны, ім няпэўна адказвалі: «Там» і тлумачылі, што ў страі гаварыць не дазваляецца.