Выбрать главу

Выбухі на чыгунках, знішчаныя саставы, ліквідаваныя фашысцкія гарнізоны, вызваленыя ад акупантаў сельсаветы і нават раёны мацавалі ў народзе веру ў хуткую перамогу над ворагам...

Актыўныя дзеянні партызан сур'ёзна непакоілі немцаў.

10 лютага 1943 года рэгулярныя войскі пачалі наступаць з Вялікага Рожава на атрады Пінскага злучэння. Першы ўдар прыняла брыгада Васільева і паспяхова адбіла варожыя атакі каля хутара Дубіца і вёсак Вейна і Гоцк.

Назаўтра на злучэнне рушылі ўсе фашысцкія рэзервы са Старобіна. Самалёты з чорнымі крыжамі бамбілі атрад імя Кірава. Партызаны замініравалі ўсе падыходы да лагера, занялі абарону і вырашылі трымацца да апошняга патрона. Нават цяжка параненыя не накідалі строй. Адна за адною захлыналіся фашысцкія атакі ў шквале партызанскага агню. У бой уступілі атрады Камарова, Шыша і імя Чапаева. Фашысты насядалі з розных бакоў. Партызанам прыходзілася весці толькі прыцэльны агонь, бо ў патранташах не вельмі было густа.

13 лютага атрады занялі абарону каля Хорастава і Чаланца. Нямецкія танкі пачалі акружаць атрад Шыша. Яны хацелі і астатнія атрады прыціснуць адзін да аднаго, акружыць і знішчыць.

План гітлераўцаў адразу разгадаў Васіль Захаравіч і непрыкметна, у начной цемры, праз Грычынавіцкія балоты пачаў выводзіць брыгады з акружэння. Апоўначы закруціла, заскавытала лютая мяцеліца. Атрад Шыша адзін утрымліваў пазіцыі, прыкрываючы адыход таварышаў. Супраціўленне партызан прыкметна слабела. Немцы адчулі сваю перавагу і пачалі замыкаць кальцо блакады. А праз вузкую гарлавіну з акружэння выходзіў апошні партызанскі заслон. За ноч па балотных купінах партызаны прайшлі больш за 40 кіламетраў. Завея зараўняла іх сляды.

На світанні 15 лютага немцы замкнулі кальцо і пачалі прачэсваць лес, але ніводнага партызана так і не знайшлі. Усе параненыя і забітыя таксама былі далёка ад гэтага месца.

Немцам нічога не заставалася, як далажыць начальству і абвясціць па ўсім наваколлі, што партызаны поўнасцю знішчаны.

А Палескае злучэнне пасля цяжкіх баёў і начнога пераходу на куп'істым балоце прыпынілася ў Лагішынскім раёне. Змораныя, схвастаныя завірухай партызаны адпачывалі ў цёплых хатах, перавязвалі параненых, рыхтавалі зброю да новых баёў і вялі разведку ў Целяханскім і Лагішынскім раёнах.

Толькі адпачынак білу кароткі. 21 лютага на атрад імя Шчорса з Лагішына напалі немцы і адціснулі камароўцаў да вёскі Рудня. Там знаходзіўся штаб злучэння і асноўныя партызанскія сілы. Зноў пачаліся баі з часцямі эсэсаўцаў. Партызаны адбілі некалькі атак і прымусілі гітлераўцаў адысці.

— Але, таварышы, захапляцца перамогай рана,— гаварыў Корж. — Немцы адышлі, каб сабраць сілы для новага ўдару. Хоць у гітлераўскай прапаганды ніяк не сыходзяцца канцы з канцамі: Старобінскі гарнізон абвясціў нас знішчанымі, а Лагішынскі не можа ўправіцца з намі. І мы павінны паказаць сваю моц — не абараняцца, а наступаць, выматваць варожыя сілы, манеўраваць з раёна ў раён. Няхай шукаюць нас, а мы заўсёды ведаем, дзе і каго біць, і будзем з'яўляцца нечакана і знікаць, не пакідаючы слядоў.

Корж вырашыў знішчыць нямецкі гарнізон у вёсцы Святая воля. Там умацавалася больш за 60 гітлераўцаў. Яны абкружылі вёску акопамі, злучанымі з чатырма дзотамі.

Досвіткам на гарнізон неспадзявана напалі атрады Шыша і імя Чапаева. Нялёгка было падавіць варожыя агнявыя кропкі. Бой не сціхаў сем гадзін. Пад шквалам кулямётнага агню партызаны не пакідалі сваіх пазіцый, знішчалі адно варожае гняздо за другім, паступова займалі акопы, і пад вечар гарнізон быў ліквідаваны. Як сваіх збавіцеляў сустракалі калгаснікі партызан, расказвалі пра лютасць гестапаўцаў, збіралі трафейную зброю і ўліваліся ў рады народных мсціўцаў.

Пасля разгрому гарнізона ў Святой волі Корж зразумеў, што ворагі пачнуць наступ на партызан, і старанна рыхтаваў брыгаду да будучых баёў.

Неўзабаве з Івацэвіч на Пінскае злучэнне было кіну та 1500 гітлераўцаў, з Целяхан паступала прыкладна столькі ж салдат і афіцэраў, плануючы блакіраваць і знішчыць партызан.

Камандаванне злучэння распрацавала дакладны план прарыву блакады, каб з найменшымі стратамі выйсці да Выганаўска^ возера. Каля вёскі Доўгае партызаны пайшлі на прарыў. Гітлераўцы не шкадавалі боепрыпасаў і сіл, каб толькі стачыць разарваны ланцуг, але гэта ім не ўдалося. Пад ударамі партызан прарыў пашыраўся. У гэтым баі загінулі мужны камандзір атрада Дамброўскі, начальнік штаба Баброў і палітрук Шырыш Немцы страцілі больш за 40 салдат і афіцэраў. Партызаны праз Агінскі канал выйшлі ў Лунінецкі і Ленінскі раёны.