Тым не менш, гэта было не дваровае тузанне – а сапраўдны двубой. Супернікі, падобна, жадалі біцца па правілах. Алесь хадзіў у секцыю бокса усяго тры тыдні, але старанна ўжываў тое, чаму навучылі. Корб-Варановіч таксама недзе засвоіў азы жорсткіх танцаў на рынгу. Абодва былі адной, магутнай, камплекцыі, можа, Корб-Варановіч трохі шырэй у плячах. А тэмперамент дакладна выяўляўся аднолькавы. Ворагі паскідалі пінжакі, закаталі рукавы кашуль і круціліся па коле, пільна назіраючы адно за адным. Удары межаваліся з рэплікамі.
— Нават калі вы мяне заб’еце, вам не ўдасца адарваць беларускую мову ад рускай! Яны з аднаго кораня, невук, запомні! – Корб-Варановіч размахнуўся. Пад левым вокам Вяжэвіча з’явілася чырвоная пляма.
— На беларускай мове пісаліся Статуты яшчэ тады, калі маскоўскі князёк з татарскіх рук еў! Мы еўрапейцы! Балты!
Вяжэвіч з усяе моцы ўдарыў у адказ. З правага брыва Корб-Варановіча выцекла кропля крыві.
— Вы скачаце пад дудку Пілсудскага! Уся гэтая пальшчызна толькі псуе яшчэ нераспрацаваную мову! – былы выкладчык ухіліўся ад удару злева.
— Кажыце ўжо, як думаеце: дыялект. Вы ж не лічыце беларускую мову паўнавартаснай?
Алесь пацэліў ворагу ў плячо.
— Нацыяналістычны засценак!
— Шавініст!
— Даносчык! Навошта ездзілі ў Піцер?
— Я даносчык? А ці не з падтрымкі ГПУ у вас такая смеласць, з “нацыяналістамі” ваяваць? Што вы ў Акадэміі нагаварылі на ўсіх?
Трапны ўдар у сківіцу Вяжэвіча.
— Я ніколі не быў стукачом!
Удар левай у галаву дацэнта.
— А хто даносы на Лёсіка і Ластоўскага пісаў?
— Гэта былі артыкулы! Аргументаваныя!
Студэнт атрымаў чарговую поўху ў левую выліцу.
— На вас таксама пісалі аргументаваныя артыкулы!
Выкладчык прапусціў удар справа.
— Вы не здольныя ацаніць тых аргументаў, у вас няма элементарных філалагічных ведаў.
— Яшчэ б, у мяне ж быў такі бяздарны настаўнік!
— Вас немагчыма нічому навучыць!
— А вы не можаце нічому навучыць!
Былы дацэнт і студэнт грунтоўна ўжо змалацілі адзін аднаго, пот, змяшаны з крывёй, заліваў вочы. Дый вочы не надта пазіралі, запухшы. Дыханне зрабілася хрыплым, так што на доўгія прыгожыя фразы абодвух баксёраў ужо не хапала. У цырку для гледачоў наступала б самая цікавая стадыя: хто першым зваліцца? Чые стаўкі выйгралі? Вераніка, адзіная глядачка, ужо даўно не назірала за бойкай, толькі ціха ўсхліпвала ў куце. Думка пра жаночы бокс, хутчэй за ўсё, болей не падавалася ёй прывабнай. Аркушы лёталі па пакоі, быццам серпанцін падчас карнавалу.
— А бо-ожачкі!
У дзвярах стаялі дзядок у кажуху — універсітэцкі вартаўнік, і маладзенькі бялявы міліцыянт, які трымаў у прыўзнятай руцэ наган. Дзядок спалохана пытаўся:
— Апанас Іванавіч... Таварыш дацэнт… Ды што ж вы тут робіце? Вы ж казалі, ціхенька ўсё будзе…
Алесь апусціў рукі… Гэта канец. Напад на выкладчыка. Што ж, ён не збіраецца ілгаць і апраўдвацца! Толькі востры ўкол віны працяў пры думцы пра Вераніку… Паабяцаў абарону, называецца! Рыцар!
Корб-Варановіч між тым скрыжаваў на грудзях рукі са збітымі костачкамі і ганарыста закінуў галаву з акрываўленым брывом і падбітым вокам:
— Хіба мы каму-небудзь перашкодзілі? Я звальняюся, і спецыяльна заяўляў, каб мне дазволілі сабраць свае кнігі ў гэты час, каб нікому не замінаць… А гэта мае студэнты, якіх я прасіў дапамагчы.
— Нешта дзіўна яны вам дапамагаюць! – недаверліва прамовіў міліцыянер, абводзячы запалымі светлымі вачыма разгромлены кабінет і расхрыстаныя постаці ўдзельнікаў мізансцэны, але ўсё-ткі схаваў наган у кабуру.
— Шафа выпадкова павалілася, кніжкі на нас падалі, цяжкія. — Корб-Варановіч, калі хацеў, мог зрабіць свой голас да агіднага фанабэрыстым і безапеляцыйным. – Але вы не хвалюйцеся, мы навядзем парадак. Заўтра ўсё будзе чыста.
Афіцыйны госць скептычна пасміхнуўся.
— Можа, і так. Але паспяшайцеся з чысцінёй — калі праз гадзіну не вызваліце памяшканне, усіх арыштую.
На развітанне дзядок-вартаўнік азірнуўся, акінуў вокам збітых на горкі яблык дуэлянтаў і прамовіў ушчувальна:
— Э-эх, людцы… А яшчэ браты…
Ні Вяжэвіч, ні Корб-Варановіч не зажадалі абвяргаць няправільныя высновы са свайго падабенства. У кабінеце запанавала няёмкае маўчанне. Яго парушыў Корб-Варановіч тым жа безапеляцыйным тонам:
— Вам запрашэнне патрэбнае? За працу бярыцеся!
Заплаканая Вераніка, пазбягаючы глядзець на недарэку-мужа, пачала збіраць з падлогі паперкі. Вяжэвіч, адчуваючы сябе апошнім нягоднікам (у адносінах, вядома, да жонкі, а не да дацэнта), падняў перавернутую скрыню з кнігамі.