Выбрать главу

Ну, канечне ж! Калі б я быў мастак, то не мучыўся б, а зразу прыгадаў, што гаспадынін твар напомніў мне рафаэлеўскую мадонну Канестабіле. І нават халат у гаспадыні такога ж барвовага колеру, як мадонніна сукенка. А вось гэтыя голыя клёны мне якраз і намалявалі пейзаж, на фоне якога стаіць мадонна: дрэвы, панылае восеньскае возера і яшчэ — двое людзей у лодцы.

І я сказаў радасным голасам жонцы — што гаспадыня, відаць, някепскі чалавек, ва ўсякім разе, горш, чым тая прафесарша, у якой жыву, не будзе. Жонка нехаця адказала:

— Усё можа быць. Пажывём — пабачым.

Гэты яе спакой і неўласцівае ёй старэчае пабуркванне ўшчэнт збянтэжылі мяне, і я ўжо быў спалохаўся, што, мабыць, паспяшаўся спыніць свой выбар іменна на гэтай кватэры. Можа, інтуіцыя, якая, пераконваюся, у жанчын больш тонкая, чым у нас, мужчын, падказвала жонцы тое, схаванае і небяспечнае, што можа замуціць чысты і роўны ручаёк сямейнага жыцця. Але яна не захацела мне пярэчыць, ужо ўпачатку разумеючы, што трэба пакладацца і на мужа, слухаць і яго меркаванні.

Але як бы там ні было, я прывык верыць людзям і разумець іх шчырасць, у якой заўсёды знаходзіў цяпло і радасць для душы; таму не стаў больш гаварыць пра гаспадыню, а ўзяў жонку пад руку ды зірнуў на яе так, каб яна ацаніла мой жэст. І ўсмешка, якую я чакаў ад яе, зноў вярнула нас да той прыязнасці і спагады, што панавалі між намі вось ужо цэлы месяц пасля вяселля.

Я пазнаёміўся з Галяю ў майго сябра, інструктара абкома камсамола. Ён запрасіў мяне ўвечары да сябе на кватэру — паглядзець футбол: матч мінчан з тбілісцамі. Я акурат меў час. Матэрыял, які збіраў у камандзіроўцы цэлага паўтыдня, ужо быў напісаны, перачытаны і выпраўлены. Мы абодва былі заядлыя балельшчыкі. Гульня ў нашых не клеілася, не выручала на гэты раз і магія «чужога поля». Мы добра такі разнерваваліся. Гэта відаць было па нашых адчайных воклічах і па тым, як гарэлі вочы ды сутаргава ўскідваліся ўверх рукі. Каб супакоіцца, сябра прапанаваў «па грамульцы». Жонка яго, дзябёлая, усмешлівая маладзіца, відаць, аматарка кампаній, падкінула ідэю: запрасіць сваю знаёмую, студэнтку наргаса, «з якой ніколі не бывае сумна». Я чуў, як яна доўга ўпрошвала сваю знаёмую па тэлефоне, абзываючы яе «тлёй», але тая ўпарцілася, маўляў, сабралася ў лазню. Нарэшце згадзілася, мабыць, зацікавіла яе мая «характарыстыка», якую выдала мне сябрава жонка.

Зазваніў званок, і я пайшоў адчыняць дзверы — папрасіла сябрава жонка, якая, зразумеў я, за ўсмешлівасцю ўмела хаваць праніклівасць сваёй натуры. Першае, што падумаў, убачыўшы дзяўчыну,— якая яна прыгожая, такіх дзяўчат ніколі вось так проста, звычайна, адчыняючы ім дзверы, я не сустракаў. Яна была ў белых джынсах, лёгкай стракатай кофтачцы, што туга абліпала яе, і ў белых басаножках. І ўся гэтая светлая экіпіроўка крыкліва адцяняла яе твар — смуглы, як у метыскі, і чысты-чысты, дагледжаны, бы ў модніц, што рэкламуюць адзенне, усякія духі і пасты. Яна апусціла вочы і, суха павітаўшыся, размінулася са мною, і як мне было не ўсумніцца ў словах сябравай жонкі, што з ёй ніколі не бывае сумна. Але падазрэнні мае развеяліся, як толькі селі за стол. Галя, так звалі дзяўчыну, здзівіла мяне сваёй эрудыцыяй. І я, не задумваючыся, тут жа залічыў яе да тых гарадскіх інтэлектуалак, якіх нарадзіла апошняя чвэртка нашага стагоддзя і ад якіх лепш, чым з газет ды часопісаў, можна даведацца, які рок-гурт зараз самы папулярны ў свеце, хто з замежных пісьменнікаў вылучаецца арыгінальнасцю мыслення і тонкім, глыбокім псіхалагізмам, які стыль характэрны для французскіх авангардыстаў, не кажучы ўжо пра моду на фасоны, прычоскі, касметыку.

Мы засядзеліся да позняй ночы, і я, каб яшчэ трохі пабыць з Галяю нязмушана, а не па волі абставін, прапанаваў пракаціцца на таксі. Галя прамаўчала, але мяне падтрымалі гаспадары.

Адразу таксі паехала на вуліцу, дзе жыла Галя, і не толькі таму, што так было бліжэй, проста джэнтльменскі гонар вымушаў рабіць іменна так: спачатку адвезці даму, тады ўжо ехаць да сябе.