Рыгор Барадулін
Свята пчалы
Старонкі з кніг
Падрыхтаванае на падставе: Барадулін P. Свята пчалы. Выбраныя вершы i паэмы. Мн., «Маст. літ.», 1975. - 400с.
Рэдактар П. Ф. Прыходзька.
Copyright © 2013 by Kamunikat.org
МАЛАДЗІК НАД СТЭПАМ
1959
* * *
Як захлынуўся ад радасці жаўранак,
Славячы сонца вясновага дня,
Як па куп'і на балотных выжарынах
Мякка хрумсціць пад нагою сушняк;
Як па-над ярам пад ветравым подыхам
Вольха сухая рыпіць і рыпіць,
Як адвячоркам над соннымі водамі
Каня ніяк не дапросіцца піць,—
Тры гады я не чуў.
Як засінелася возера чыстае,
Во маладая красуня вясна,
Каб падсініць аблачынкі пушыстыя,
Сінькі ў ваду сыпанула спаўна;
Як палахлівым дзіцём устрывожаным
Хмель каля вольхі абвіўся вакол,
Як у бары, бы маленькія вожыкі,
Шышкі хваёвыя ўсыпалі дол,—
Тры гады я не бачыў.
Як над бруістаю быстраю рэчкаю
Пахнуць лілеі, аер, i чарот,
І першацвет далікатны парэчкавы,
І чарназём той, што вывернуў крот,—
Тры гады не ўдыхаў.
Зноўку ступаю знаёмымі сцежкамі,
Босай нагой паўтараю сляды.
Кветкі мне ўслед пазіраюць усмешкамі,
З тымі ж, якімі глядзелі тады.
І крапіва маладая стрыкаецца,
Быццам пяшчотны, прыемны ўспамін.
Ем я капусту трыгубую зайцаву,
Гладжу змарожаны ліст журавін.
Ясны блакіт вам,
прасторы зялёныя,
Хай жа над вамі з зары да зары
Радасна жаўранкі звоняць залётныя,
Сонца гарыць!
БАЦЬКУ
Не выйшаў ты і ў гэты раз
Мяне спаткаць, паднесці рэчы...
Ля весніц толькі зноў твой вяз
Крануў галінамі за плечы.
Ты мне не падасі рукі,
Глядзіш удаль з-за шкла партрэта.
Ці бачыш, вырас сын які?
Скажы хоць слова для прывета.
А я... чакаў з усіх дарог
Цябе ў сорак чацвёртым... летам.
Калоны ні адной не мог
Я прапусціць з ахапкам кветак.
Хацелася пачуць: «Сынок...»
I крыкнуць радаснае: «Тата!»
Бацькоўскім быў мне кожны крок.
Усё ішлі, ішлі салдаты...
Каторы раз сыходзіў снег...
Дамоў вярталіся суседзі.
Я кожнаму насустрач бег
І чуў кароткае: «Прыедзе...»
Калі ж у крыўдзе мне сябры
Гразіліся падчас бацькамі,
Тады хацелася наўзрыд
Заплакаць шчырымі слязамі.
Не плакаў я — усім на злосць,
Бо ў хаце быў адзін — мужчына.
Не йшоў ты...
Маці маладосць
Глыбей заворвалі маршчыны.
І зараз — еду я здалёк,
Чакаю ўсё — зайду, а маці
Мне скажа: «Пазнаеш, сынок?
Вось наша ўся сямейка ў хаце...»
Паверыць цяжка мне таму,
Што больш не прыйдзеш ты дадому.
А шапку я заўжды здыму
Перад магілай невядомай...
ДОМА
Якая радасць у мяне,
Калі дадому завітаю!
Тут ні адзін не абміне,
Пагутарыць i распытае.
I як жыццё, i як настрой,
I чым я маю нахваліцца...
— Зайшоў бы па бліны,— парой
Мне кіпе цётка-жартаўніца.
Суседка ўспомніць, як сама
Маю калыску калыхала,
Як прыгажэйшае імя
Яна мне колісь выбірала.
А то заўважыць: паплячэў,
Прыгнуўшыся, заходжу ў хату.
I, быццам так, дадасць яшчэ,
Што нарасло дзяўчат багата...
ДОБРАЙ РАНІЦЫ!
А птушкі расстанне прарочаць.
Зара маладая займаецца...
Кажу я табе:
— Добрай ночы!
Хоць трэба казаць:
— Добрай раніцы!
І вочы ўглядаюцца ў вочы,
Вясёлыя, шчыра ўсміхаюцца.
І кажуць яны:
— Добрай ночы!
Хоць трэба казаць:
— Добрай раніцы!
I рукі разняцца не хочуць —
Мацней яшчэ толькі сціскаюцца.
I кажуць яны:
— Добрай ночы!
Хоць трэба казаць:
— Добрай раніцы!